Skákþáttur Morgunblaðsins: Úrslitasigur á eyjunni Mön

Nokkrum mínútum áður en úrslitarimman um efsta sætið á opna mótinu á Mön milli Fabiano Caruana og Magnúsar Carlsen hófst sást til þess fyrrnefnda á gangi ásamt félaga sínum og hjálparkokki, Úsbekanum Rustam Kazimdzhanov. Framhjá þeim tölti vingjarnlegur hestur og dró á eftir sér vagn eftir fyrirfram markaðri braut. Frá hafinu umhverfis eyjuna barst alveg dásamleg lykt af þangi. Þó að Caruana gæti á göngu sinni ekki verið viss um hvaða vopn heimsmeistarinn kynni að velja gegn kóngspeðinu hafði hann lagt hart að sér við undirbúning og þegar þeir settust að tafli kom upp afbrigði spænska leiksins sem áður hefur sést í skákum Magnúsar og Caruana var ekki seinn á sér að skjóta fram afrakstri undirbúningsvinnu sinnar; í 15. leik lék hann g-peði sínu fram um tvo reiti. Árás peða á kóngsvæng lá í loftinu. Ólíkt höfðust þeir að; í tvo klukkutíma kvöldið áður undirbjó Magnús sig með því að stunda innanhússfótbolta m.a. við nokkra íslensku piltanna sem tóku þátt í mótinu. Það reyndist betri undirbúningur. Hann mætti til þessarar mikilvægu viðureignar ferskur og frjáls:

Mön 2017; 8. umferð:

Fabiano Caruana – Magnús Carlsen

Spænskur leikur

1. e4 e5 2. Rf3 Rc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Rf6 5. O-O b5 6. Bb3 Bc5 7. c3 d6 8. a4 Hb8 9. d4 Bb6 10. a5 Ba7 11. h3 O-O 12. Be3 Ha8 13. He1 h6 14. Rbd2 He8

Í 7. umferð fékk Caruana þessa stöðu upp gegn Gawain Jones sem lék 14. ... exd4 15. cxd4 Rb4 og eftir 16. e5! Rfd5 17. Re4 Rxe3 18. Hxe3 Bb7 19. e6! Rd5 20. Exf7+ Kh8 21. He1 Hxf7 22. Hc1 Hc8 kom óþægilegur hnykkur, 23. Rfg5! Caruana vann í 32 leikjum.

15. g4!? 

Og hvernig skyldi nú vera best að svara þessari „stríðsyfirlýsingu“. Magnús kýs að halda uppi vörnum að baki víglínunnar.

15. ... De7 16. Rf1 Rd8 17. Rg3 c5 18. Dd2?!

Beinir spjótum sínum að h6-peðinu en betra var 18. Bd5 eða 18. Rh4.

18. ... c4 19. Bc2 Rh7 20. b4 cxb3 21. Bxb3 Be6 22. Bc2?

Missir þráðinn, 22. Bd5! var prýðilegur leikur.

22. ... Hc8 23. Bd3 Rb7 24. Hec1 Dd8!

Nú fellur a-peðið og allar góðar fyrirætlanir Caruana.

25. Db2 Rxa5 26. Rd2 d5 27. He1 Bb8 28. exd5 Bxd5 29. Bf5 Hc6!

Valdar a6-peðið. Það örlar ekki á mótspili.

30. Da3 Rb7 31. Had1 exd4 32. Bxd4 Rg5 33. c4 Hxe1 34. Hxe1 Be6 35. De3 Bf4! 

Lokahnykkurinn. 36. Dxf4 strandar á 36. ... Rxh3+ og vinnur drottninguna. Caruana gafst upp.

Nakamura reyndi ekki að vinna heimsmeistarann í lokaskákinni. Jafntefli dugði fyrir góðu sæti. Lokaniðurstaða efstu manna:

1. Magnús Carlsen 7 ½ v. (af 9) 2. – 3. Anand og Nakamura 7 v. 4. Kramnik, Caruana, Adams, Eljanov, Vidit, Sutovsky, Rapport, Shirov og Swapnil 6 ½ v.

Þrír íslenskir skákmenn unnu til verðlauna, Gauti Páll Jónsson náði bstum árangri keppenda á stigabilinu 2000-2100 elo í efsta flokki. Alexander Mai varð í 2. sæti í keppnisflokki (major) undir 1900 elo-stigum með 5 ½ vinning af sjö mögulegum og Freyja Birkisdóttir varð í 7. sæti í keppnisflokki (minor) undir 1800 elo-stigum. Hún hækkaði mest allra íslensku þátttakendanna eða um 129 elo-stig. Greinarhöfundur, sem var fararstjóri, náði besta árangri íslensku skákmannanna í efsta flokki með 5 v. af 9 mögulegum og 59. sæti af 160 keppendum en Dagur Ragnarsson endaði í 68. sæti með sömu vinningatölu. 

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 7. október 2017

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Magnús Carlsen efstur á sterkasta opna móti ársins

Á Mön fer fram þess dagana fram sterkasta opna mót ársins og þar sem efsti flokkurinn er opinn skákmönnum sem eru með 2.100-elo stig og meira fannst mér alveg tilvalið að Skákskóli Íslands byði nokkrum nemendum sínum upp á ferð á þetta mót þar sem þátt taka margir af snjöllustu skákmönnum heims með heimsmeistarann Magnús Carlsen í broddi fylkingar.

Svo skemmtilega vildi til að Bárður Örn Birkisson dróst á móti heimsmeistaranum í fyrstu umferð en í þeirri umferð var sú undantekning gerð frá viðurkenndri „pörn“ að parað var óháð elo-stigum samkvæmt slembireglu og þannig vildi til að Kramnik og Caruana mættust og lauk viðureigninni með sigri þess síðarnefnda og Kramnik tapaði svo aftur í 3. umferð fyrir 65 gömlum Bandaríkjamanni, James Tarjan. Í höfuðstaðnum Douglas þar sem mótið fer fram er teflt í gömlu leikhúsi og þar eru aðstæður með besta móti, hátt til lofts og vítt til veggja. Íslensku skákmennirnir eru ellefu talsins, átta í efsta flokki og þrír í neðri flokkunum. Að tefla í slíku móti er mikil reynsla og mörg góð úrslit geta fengist.

Heimsmeistarinn Magnús Carlsen er vitanlega miðpunktur athyglinnar en framganga og taflmennska ljómar bókstaflega af sjálfstrausti og sigurvilja. Hann gerir sér fara um að sneiða hjá þekktum byrjunarleiðum, í skákum hans á Mön sjást byrjunarleikir með svörtu eins 1. e4 g6 , 1. e4 Rc6 eða 1. Rf3 b6. Nú er það ekkert nýtt að skákmenn vilji koma andstæðingnum „út út teóríunni,“ eins og það er stundum orðað en Magnús færir þessa stefnu upp á allt annað plan. Pavel Eljanov er einn sterkasti skákmaður heims, 1. borðsmaður Úkraínu á stundum og hann tapar yfirleitt ekki oft með hvítu. Hann virtist sleginn út af laginu þegar Magnús dró upp úr hattinum byrjun sem sjaldan sést tefld. Eftir 29 leiki var hann búinn að fá nóg og gafst upp. Við það komst norski heimsmeistarinn einn í efsta sætið og teflir næst við lítt þekktan en geysiöflugan indverskan skákmann, Vidit:

Pavel Eljanov – Magnús Carlsen

Owens-byrjun

1. Rf3 b6 2. e4 Bb7 3. Rc3

Það er talið heppilegra fyrir hvítan að hafa riddarann á d2 í þessu afbrigði en það var ekki svo auðvelt að koma því við.

3.... e6 4. d4 Bb4 5. Bd3 Rf6 6. De2 d5 7. exd5 Dxd5 8. 0-0 Bxc3 9. bxc3 Rbd7 10. c4 Dh5 11. Bf4 Hc8 12. a4 a5 13. Hab1 0-0 14. Hb5 c5 15. dxc5?

Þessi uppskipti veikja stöðu hvíts. Eftir 15. c3 er staðan í jafnvægi en sennilega hefur Eljanov ekki viljað sætta sig við að tefla stöðuna peði undir eftir 15.... Bc6 16. Hb1 Bxa4 o.s.frv. )

15.... Hxc5 16. Bd6 Hxb5 17. cxb5 Hc8 18. c4 Rc5 19. Bc2 Rce4!

Eins og hendi séð veifað hefur Eljanov ratað í nær óyfirstíganlega erfiðleika.

20. Bf4 Rc3 21. Dd3 Dg4!

Hótar biskupinum og hefur c4-peðið í skotmáli, 22. Dxc3 hefði verið svarað með 22.... Rd5 o.s.frv.

( STÖÐUMYND )

22. Be5 Dxc4 23. Dxc4 Hxc4 24. Bd3 Hc8 25. Ha1 Rfd5 26. Rd2 f6 27. Bd6 Rb4 28. Bc4 Bd5 29. Bf1 Rba2

– og Eljanov gafst upp. Hann tapar a-peðinu til viðbótar og eftir það er frekari barátta vonlaus.

Staðan efstu mann þegar þrjár umferðir eru eftir: 1. Magnús Carlsen 5½ v. (af 6) 2. Vidit 5 v.

Síðan kom 15 skákmenn með 4½ vinning þar af nokkur kunnugleg nöfn Anand, Caruana, og Nakamura. Mótinu lýkur á morgun sunnudag.

 

 

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 30. september 2017

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Hótunin er sterkari en leikurinn

Þó að Hjörvar Steinn Grétarsson sé stigahæsti keppandinn á Haustmóti Taflfélags Reykjavíkur og meistaramóti Hugins er hann langt í frá öruggur með sigur en þátttaka hans í báðum mótunum er ánægjuleg og nokkrir aðrir hafa farið að dæmi hans og tefla bæði í Faxafeninu og í Mjóddinni þar sem Meistaramót Hugins fer fram. Á Haustmóti TR eru keppendur í efsta flokki 30 talsins og staða efstu manna þegar tefldar hafa verið sjö umferðir af níu er þessi: 1. Hjörvar Steinn Grétarsson 6 v. (af 7) 2. Magnús Örn Úlfarsson 5 ½ v. 3.-5. Einar Hjalti Jensson, Þorvarður Ólafsson og Björgvin Víglundsson 5 v.

Varðandi stöðuna á Meistaramóti Hugins er vert að hafa í huga að keppendur geta tekið tvær yfirsetur en reikna má með að úrslit fáist í uppgjöri efstu manna í lokaumferðunum. Efstu menn eru þessir: 1.-3. Vignir Vatnar Stefánsson, Hjörvar Steinn Grétarsson og Björn Þorfinnsson 4 v. (af 5).

Á Akureyri stendur yfir haustmót Skákfélags Akureyrar og þar er Jón Kristinn Þorgeirsson efstur með 3 ½ v. eftir fjórar umferðir en með ½ vinningi minna eru þeir Sigurður Arnarson og Smári Ólafsson.

Taflfélag Reykjavíkur hefur látið slá inn allar viðureignir mótsins og birt á netinu, þar vakti athygli mína skák Hjörvars Steins og Einars Hjalta Jenssonar úr sjöttu umferð. Eftir átakalitla byrjun fór spennan að magnast og eftir 28. leik hvíts kom þessi staða upp:

Haustmót TR 2017:

Hjörvar Steinn – Einar Hjalti

28. ... Dxa4?!

Teflt á tæpasta vað. Öruggara var að valda f5-reitinn og leika 28. ... g6.

29. Dc4+ Kf8 30. b5!

Einar hafði búist við þessu, hann má ekki fara í drottningakaup en treysti á ...

30. ... Da3! 31. Df1!

Valdar hrókinn og hótar 32. Rc4.

31. ... Ra5 32. Ha1 Dxc3 33. Hc1 Dd3 34. Dh3!

Eftir allar þessar vendingar búast menn hvíts til innrásar, svartur er í raun varnarlaus.

34. ... Dd7 35. Hc8+?! Ke7 36. Rf5+ Ke6

Setningin að hótunin sé sterkari en leikurinn er talin ein mesta spekin úr herfræði skákarinnar og á vel við stöðuna sem kom upp eftir 34. leik svarts og einnig þessa. „Vélarnar“ staðhæfa að 35. Dxh7 hefði verið betra en 35. Hcc8+ og að nú sé 37. Dg4! leikurinn, t.d. 37. ... g6 38. Rh6+ f5 39. Rxf5 gxf5 40. Dg8+ og vinnur.

37. He8+? Kd5

Nú sleppur kóngurinn yfir á drottningarvænginn og sókn hvíts er runnin út í sandinn. Í framhaldinu gat Einar leikið 44. ... a5 með vinningsstöðu. Hjörvar var laginn við skapa sér gagnfæri og vann að lokum.

38. He7 Dxb5 39. Re3 Kc5 40. Dc8 Kb4 41. Dg4 Ka3 42. Df3 Ka2 43. Hxg7 Rc6 44. Dxf6 Db1 45. Kg2 De4 46. Kh3 Hb2 47. Rd1 Hb3 48. Hxb7 Dg6 49. Dxg6 hxg6 50. Hc7 Hb6 51. Rc3 Kb3 52. Rd5 Hb5 53. Hxc6 Hxd5 54. Ha6 Hd7 55. Kg4 Kc4 56. h4 Kb5 57. Hxg6 Hf7 58. He6 Hxf2 59. Hxe5 Kb4 60. h5 a5 61. h6 Hf8 62. h7 a4 63. Kg5 a3 64. g4 a2 65. He1 Ha8 66. Ha1

- og svartur gafst upp. 

Aronjan og Ding tefla til úrslita

Armeninn Levon Aronjan og Kínverjinn Liren Ding tefla til úrslita á heimsbikarmótinu í Tiblisi í Georgíu. Aronjan vann Frakkann Vachier-Lagrave í armageddon-skák sl. fimmtudag og samtals 5:4. Áður hafði Liren Ding unnið Wesley So 3 ½ : 2 ½. Einvígi Aronjan og Ding hefst í dag og tefla þeir fjórar skákir. Þeir hafa báðir unnið rétt til þátttöku í næsta áskorendamóti.

 

 

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 23. september 2017

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Heimsmeistarinn féll úr leik

Á það var bent í sambandi við þátttöku heimsmeistarans Magnúsar Carlsen, sem óvænt skráði sig til leiks á heimsbikarmótinu í Tíblisi í Georgíu, að hann gæti teflt undir minna álagi en aðrir þátttakendur. Í Tíblisi er keppt um tvö sæti í áskorendamótinu sem fram á að fara á næsta ári og sigurvegarinn þar öðlast rétt til að skora á heimsmeistarann. Nú eru átta keppendur eftir af þeim 128 sem hófu keppni – og Magnús er ekki þeirra á meðal! Í Georgíu hafa stigahæstu skákmenn heims fallið úr leik hver á fætur öðrum; í tilviki Magnúsar var það Kínverjinn Xiangzhi Bu sem var þessi örlagavaldur og aðrir frægir sem pakkað hafa til heimferðar fyrr en reiknað var með eru Kramnik, Anand, Caruana, Nakamura, Giri og Grischuk.

Kínverjar eru hið nýja stórveldi skákarinnar og Bu hefur lengi verið í flokki þeirra fremstu og nokkrum sinnum teflt hér á landi. Hann virðist hafa gengið óttalaus til þess verkefnis að mæta heimsmeistaranum, vann glæstan sigur í fyrri skákinni og átti aldrei í erfiðleikum í þeirri síðari – jafntefli og niðurstaðan 1½: ½.

Heimsbikarmótið í Tiblisi 2017; 3. umferð:

Magnús Carlsen – Xiangzhi Bu

Ítalskur leikur

1. e4 e5 2. Bc4 Rf6 3. d3 Rc6 4. Rf3 Be7 5. O-O O-O 6. Bb3 d6 7. c3 Be6 8. He1 Dd7 9. Rbd2

Ítalski leikurinn nýtur mikilla vinsælda um þessar mundir.

9. ... Hab8!?

Dularfullur leikur.

10. Bc2 d5 11. h3 h6 12. exd5!?

Tekur af skarið og hirðir peðið en Bu er við öllu búinn.

12. ... Rxd5 13. Rxe5 Rxe5 14. Hxe5 Bd6 15. He1

15. ... Bxh3!

Án þessarar fórnar væri svartur einfaldlega peði undir með litlar bætur. Það kemur á daginn að það er erfitt að þróa hvítu stöðuna.

16. gxh3 Dxh3 17. Rf1 Hbe8 18. d4

„Vélarnar“ eiga erfitt með að finna bestu leið hvíts en þessi leikur er ekki lakari en 18. Bd2.

18. ... f5! 19. Bb3 c6 20. f4 Kh7 21. Bxd5?

Hér missir Magnús sitt besta tækifæri, 21. He2!, t.d. 21. ... Rxf4 22. Hh2! og svartur neyðist í drottningauppskipti með 22. ... Dg4+.

21. ... cxd5 22. He3 Hxe3 23. Bxe3 g5! 24. Kf2 gxf4 25. Df3

Að gefa manninn til baka bjargar engu en 25. Bd2 Dh4+ og 26. ... Hg8! er ekki betra.

25. ... fxe3+ 26. Rxe3 Dh2+ 27. Kf1 Hg8 28. Dxf5 Hg6 29. Ke1 h5?

Best var 29. ... Kg7! og svartur hefur vinningsstöðu. Nú varð hvítur að koma hróknum í spilið og leika 30. Hd1.

30. Kd1 Kh6! 31. Rc2 h4 32. Re1 h3 33. Rf3 Dg2 34. Re1 Dg4+ 35. Dxg4 Hxg4 36. Rf3

Reynir að stöðva h-peðið.

36. ... Hg1+!

- og hvítur gafst upp, 37. Rxg1 er svarað með 37. ... h2 og peðið rennur upp í borð.

 

Gott gengi á EM ungmenna

Íslendingar sendu sex keppendur á Evrópumót ungmenna sem lauk í Rúmeníu á fimmtudaginn. Árangur þeirra var með ágætum, en framan af vakti hin 10 ára gamla Haile Batel Goitom mesta athygli eins og rakið var í síðasta pistli. Hún var komin með 4½ vinning af sjö mögulegum en tapaði tveim síðustu skákum sínum. Hún hafnaði í 41. sæti af 93 þátttakendum en hækkaði um 74 Elo-stig.

 

Vignir Vatnar Stefánsson náði bestum árangri íslensku krakkanna, hlaut 6 vinninga af níu mögulegum í flokki keppenda 14 ára og yngri og varð í 18. sæti af 125 keppendum. Jón Kristinn Þorgeirsson hækkaði um 44 Elo-stig og og Gunnar Erik Guðmundsson 10 ára hlaut 4 vinninga og hækkaði um 20 Elo-stig.

 

 

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 16. september 2017

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Lenka Íslandsmeistari kvenna – Jóhann byrjar á morgun í Tiblisi

Lenka Ptacnikova er Íslandsmeistari kvenna í níunda sinn en eftir keppni níu skákkvenna sem tefldu fimm umferðir eftir svissneska kerfinu vann Lenka allar skákir sínar og ber nú tvo titla með miklum sóma, Íslandsmeistari og Norðurlandameistari kvenna. Það hefur einu sinni gerst áður þegar Sigurlaug Friðþjófsdóttir vann báða titlana árið 1981. Sigurlaug var meðal keppenda að þessu sinni ásamt átta öðrum, þar af stöllu sinni og margföldum Íslands- og Norðurlandameistara kvenna, Guðlaugu Þorsteinsdóttur. Tvær kornungar stúlkur stigu sín fyrstu skref á þessum vettvangi og eiga án efa eftir að láta mikið kveða að sér á næstu árum þær Freyja Birkisdóttir og Haile Batel Goitom. Lokaniðurstaðan varð þessi: 1. Lenka Ptacnikova 5 v.(af 5) 2. Jóhanna Björg Jóhannsdóttir 4 v. 3.-4. Guðlaug Þorsteinsdóttir og Lisseth Mendez Avevedo 3 v. 6.-8. Hrund Hauksdóttir, Steinunn Veronika Magnúsdóttir og Freyja Birkisdóttir 3 v. 9. Haile Batel Goitom 1 v.

Með sigrinum staðfestir Lenka auðvitað stöðu sína sem langsterkasta skákona landsins en frammistaða Jóhönnu Bjargar Jóhannsdóttur sem varð í 2. sæti kom nokkuð óvart þar sem hún hefur lítið teflt undanfarin ár.

Hin 10 ára gamla Haile Batel Goitom teflir fyrir Íslands hönd á Evrópumeistaramóti ungmenna sem hefst í Rúmeníu 4. september nk.

 

Heimsbikarmótið hefst á morgun

Jóhann Hjartarson mætir tékkneska stórmeistaranum David Navara í 1. umferð heimsbikarmótsins í Tiblisi í Georgíu á morgun. Með frammistöðu sinni á Skákþingi Norðurlandanna fyrr í sumar vann Jóhann sér rétt til þátttöku á þessu gríðarlega öfluga móti sem fram fer með útsláttarfyrirkomulagi en keppendur eru 128 talsins. 

Athygli vakti þegar heimsmeistarinn Magnús Carlsen ákvað að taka sæti í mótinu en þar sem keppt er um tvö sæti í áskorendakeppninni – og að því gefnu að Magnús komist alla leið í lokaeinvígið – verða þeir sem lenda í 3.-4. sæti að tefla einvígi um sæti í áskorendakeppninni, móti þar sem átta skákmenn tefla tvöfalda umferð og sigurvegarinn öðlast rétt til að skora á heimsmeistarann.

16 stigahæstu skákmenn heims eru mættir til leiks í Tiblisi og verður hægt að fylgjast með keppninni á hinum ýmsum vefsvæðum, t.d. á Chess.com. Skákirnar hefjast kl. 11 að íslenskum tíma. Fyrirkomulag er þannig að fyrst eru tefldar tvær kappskákir en verði jafnt er gripið til skáka með styttri umhugsunartíma. Þær fara fram næsta dag sem þýðir að þeir sem komast áfram eftir kappskákirnar fá frídag. Í lokaeinvíginu verða tefldar fjórar kappskákir.

Þó að andstæðingur Jóhanns í 1. umferð, David Navara, sé stighærri svo munar næstum 200 elo-stigum er vert að geta þess að Tékkinn hefur oft lent í erfiðleikum þegar hann mætir íslenskum skákmönnum. Hann er nýkominn frá St. Louis í Bandaríkjunum þar sem hann tók þátt í Grand tour, at- og hraðskákmótinu, og varð neðstur en náði samt að vinna Garrí Kasparov samanlagt 2:1.

Keppnin Í Tiblisi fer fram samkvæmt „Wimbeldon-kerfinu“ Magnús Carlsen með rásnúmer 1. teflir við þann sem hefur rásnúmer 128, Oluwafemi Balogun frá Nígeríu sem er með 2.255 elo-stig.

Þó að Magnús og flestir þeir sem sitja í efstu sætum heimslistans séu mun sigurstranglegri er þetta mót þekkt fyrir óvænt úrslit.

 

 

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 2. september 2017

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Þorsteinn í 4.-8. sæti á EM öldunga – vann stigahæsta keppandann

 

Þorsteinn Þorsteinsson varð í 4.-8. sæti í flokki 50 ára og eldri á Evrópumóti eldri skákmanna sem fram fór í Barcelona á Spani dagana 12.-20. ágúst. Þorsteinn hlaut sex vinninga af níu mögulegum, taplaus og náði eftirtektarverðum árangri gegn þeim stórmeisturum sem hann mætti, hlaut 2½ vinning af fjórum mögulegum og lagði að velli stigahæsta keppandann, Georgíumanninn Zurab Sturua. Sigurvegari varð Armeninn Karen Movsziszian en hann fékk sjö vinninga af níu mögulegum.

Hinn íslenski keppandinn, Bragi Halldórsson, tefldi í flokki keppenda 65 ára og eldri. Eftir að Bragi hætti sem íslenskukennari við MR hefur hann fengið meiri tíma til að sinna áhugamáli sínu og öðrum viðfangsefnum en nýlega gaf hann út ritið Ævintýri frá miðöldum. Bragi hlaut 4½ vinning úr níu skákum og hafnaði í 32. sæti af 66 keppendum. Sigurvegari var Svíinn Nils-Gustaf Renman.

Með frammistöðu sinni komst Þorsteinn yfir 2.300 elo-stig og var hársbreidd frá því að ná áfanga að alþjóðlegum meistaratitli. Hann undirbjó sig vel fyrir hverja skák sem kom vel fram í eftirfarandi skák sem tefld var um miðbik mótsins:

EM Barcelona 2017, 4. umferð:

Kolesar Milan – Þorsteinn Þorsteinsson

Sikileyjarvörn

1. Rf3 Rf6 2. c4 c5 3. Rc3 Rc6 4. d4 cxd4 5. Rxd4 g6 6. e4 d6 7. Be2 Rxd4 8. Dxd4 Bg7 9. Be3 0-0 10. Dd2 a5 11. 0-0 a4 12. f3 Da5 13. Hab1 Be6 14. Rd5?!

Lítur vel út en er tiltölulega meinlaus atlaga. Hvítur beinir sjónum að e7-peðinu en Þorsteinn lætur sér fátt um finnast.

14.... Dxd2 15. Rxe7+ Kh8 16. Bxd2 Hfe8 17. Rd5 Rxd5 18. cxd5 Bxd5 19. Bb5 He5!?

- sjá stöðumynd -

Athyglisverður leikur. Svartur gat einnig leikið 19.... Bc6, 19.... Bd+ og síðan 20.... Bxa2 eða jafnvel 19.... Bxa2 strax í öllum tilvikum með góðri stöðu.

20. b3

20. Bc3 hefði verið svarað með 20.... Bxa2 21. Bxe5 Bxe5! og svarta staðan er sigurvænleg.

20.... Bxb3! 21. axb3 Hxb5 22. bxa4 Bd4+!

Vel leikið. Áður en svartur stofnar til uppskipta á hrókum hrekur hann kónginn út í horn. Hvítur getur þ.a.l. ekki seilst eftir b7-peðinu.

23. Kh1 Hxb1 24. Hxb1 Hxa4 25. Bf4 Bc5 26. g3 Hb4 27. Hd1 Hb6 28. e5 dxe5 29. Bxe5+ f6 30. Hd8+?

Hvítur varð að leika 30. Hd5! og á þá jafnteflisvon t.d. 30.... Bf8 31. Bd4! o.s.frv

30.... Kg7 31. Hd7+ Kf8 32. Bc3 Be7 33. Kg2 Kf7 34. Be1 Hb2+ 35. Kh3 Ke6

Úrvinnsla Þorsteins er með ágætum. Hann bætir kóngsstöðuna áður en b-peðið rúllar af stað.

36. Hd3 b5 37. g4 b4 38. Bg3 Hc2 39. He3+ Kf7 40. f4 Hc3 41. He4 b3

– og hvítur gafst upp. 

Aronjan sigraði í St. Louis – Kasparov varð í áttunda sæti

Garrí Kasparov náði að rétta hlut sinn lokadaginn á at- og hraðskákmótinu sen lauk í St. Louis í Bandaríkjunum um síðustu helgi. Þá fékk hann 5½ vinning úr níu hraðskákum. Á twitter, degi eftir keppnina, stóð: "Hva, engin umferð dag? Ég er orðinn funheitur og ungu strákarnir farnir að þreytast." 

Ólíklegt verður að telja að Kasparov láti staðar numið eftir þetta. Hann þótti skipuleggja tímanotkun sína illa og lenti oft í heiftarlegu tímahraki. Lokaniðurstaðan varð þessi: 1. Aronjan 24½ v. (af 36) 2.-3. Karjakin og Nakamura 21½ v. 4. Nepomniachtchi 20 v. 5.-7. Dominguez, Quang Liem og Caruana 16 v. 8. Kasparov 15½ v. 9. Anand 14 v. 10. Navara 13 v.

 

 

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 26. ágúst 2017

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Karlavígin falla

Judit Polgar tilkynnti í miðju ólympíumóti í Noregi árið 2014 að hún væri hætt taflmennsku og það var mikill sjónarsviptir að brotthvarfi hennar og ekki sjá að stöllur hennar myndu fylla skarðið sem hún skildi eftir. Hún hafði að vísu lent í smá hremmingum í viðureign gegn hinni kínversku Hou Yifan á opna mótinu í Gíbraltar árið 2012 en ein skák til eða frá gat aldrei breytt neinu í hinni mögnuðu afrekasögu.

Í lok síðasta mánaðar tókst Hou Yifan það sem Judit Polgar gerði nokkrum sinnum, að vinna mót skipað nokkrum af fremstu skákmönnum heims og má fullyrða að arftaki ungversku skákdrottningarinnar sé fundinn.

Þetta var í efsta flokki hinnar árlegu skákhátíðar í Biel í Sviss en þar tefldu 10 skákmenn og urðu úrslit þessi: 1. Hou Yifan 6½ v. (af 9) 2. Bacrot 6 v. 3. Harikrishna 5½ v. 4.-7. Ponomariov, Leko, Georgiadis og Morozevich 5 v. 8. Navara 4 v. 9. Vaganian 3 v. 10. Studer 1 v.

Gott auga fyrir taktískum vendingum er aðalsmerki Hou Yifan og kom það ágætlega fram í skák hennar við Armenann Vaganjan, sem lítið hefur sést til undanfarin ár. Vaganjan virtist reka sig á það sem stundum gerist meðal skákmanna sem fæddir eru upp úr miðri síðustu öld að þekking á byrjunum sem dugði ágætlega í eina tíð virkar fremur bitlaus í dag :

Biel 2017; 8. umferð:

Rafael Vaganjan – Hou Yifan

Drottningarindversk vörn

1. d4 Rf6 2. Rf3 e6 3. e3 b6 4. Bd3 Bb7 5. 0-0 d5 6. b3 Bd6 7. Bb2

0-0 8. Re5 c5 9. De2 Rc6 10. a3 Hc8 11. Rd2

Svona tefldi Artur Jusupov í gamla daga. Uppskipti á e5 myndu alltaf styrkja stöðu hvíts en Hou Yifan leyfir honum að standa þar. )

11. ... Re7 12. Had1 Dc7 13. c4 Re4 14. cxd5 Rxd2 15. Hxd2 Bxd5 16. Dh5 f5 17. Rc4 cxd4 18. Bxd4 Rg6 19. Rxd6

(Menn hvíts standa dálítið klaufalega einkum þó hrókurinn á d2. En þessi uppskipti bæta ekki stöðuna.

19. ... Dxd6 20. b4

20. ... Bxg2!

Skemmtilegur hnykkur sem byggir á valdleysi hróksins á d2.

21. Kxg2 Dxd4 22. Dxg6

Eftir 22. exd4 Rf4+ og 23. ... Rxh5 er svartur peði yfir með tiltölulega létt unnið tafl.

22. ... Dd5+ 23. e4 fxe4 24. Dxe4 Dg5+

Og hrókurinn fellur. Eftirleikurinn er auðveldur þar sem engin hætta steðjar að svarta kónginum.

25. Kh1 Dxd2 26. Dxh7+ Kf7 27. Dg6+ Ke7+ 28. Dxg7+ Hf7 29. Dd4 Df4 30. Dxf4 Hxf4 31. f3 Hd4 32. Be4 Hd2 33. Hg1 Hc3

– og Vaganian gafst upp. 

Anand, Aronjan og Vachier-Lagrave efstir í St. Louis

Heimsmeistarinn Magnús Carlsen er enn með í baráttunni um efsta sætið á Sinquefield-mótinu í St. Louis þrátt fyrir slysalegt tap úr vænlegri stöðu gegn Frakkanum Vachier-Lagrave í 4. umferð. Á það hefur verið bent að hann hefur ekki unnið mót með venjulegum umhugsunartíma eftir titilvörn sína í New York í fyrra. Honum hefur hins vegar gengið alveg glimrandi vel í hraðskák- og atskákmótum. Athygli vekur að Indverjinn Anand er efstur ásamt Frakkanum og Aronjan en staðan þegar tvær umferðir eru eftir: 1.-3. Anand, Aronjan og Vachier Lagrave 4½ v. (af 7) 4. Magnús Carlsen 4 v. 5.-6. Karjakin og Caruana 3½ v. 7. Svidler 3 v. 8.-10. Nakamura, So og Nepomniachtchi 2½ v.

Á mánudaginn hefst á þessum sama stað mót, hluti af Grand chess tour , þar sem tefldar eru at-skákir og hraðskákir. Garrí Kasparov verður meðal keppenda.

 

 

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 12. ágúst 2017

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Jobava sigraði á Helsingjaeyri

Georgíumaðurinn Baadur Jobava stóð uppi sem sigurvegari á Xtracon-mótinu á Helsingjaeyri sem lauk um síðustu helgi. Jobava fékk 8½ vinning úr tíu skákum en fast á hæla honum komu átta skákmenn með átta vinninga en af þeim voru þekktustu nöfnin Nigel Short, Krishnan Sasikiran og Nikita Vitiugov. Jóhanni Hjartarsyni gekk ekki vel á lokasprettinum og endaði með 6½ vinning. Jafn honum að vinningum varð hinn 15 ára gamli Hilmir Freyr Heimisson sem vann þrjár síðustu skákir sínar.

Sigurvegarann Baadur Jobava má telja einn litríkasta stórmeistara heims. Hann þolir ágætlega samanburð við Mikhael Tal og tilþrifin oft með þeim hætti að óhugsandi er að hann hafi ekki kynnt sér rækilega skákir töframannsins frá Riga. Eitt besta dæmið um hæfni hans á Xtracon-mótinu kom í viðureigninni við enska stórmeistarann Nigel Short. Þegar skákin fór fram í 8. umferð sátu þeir tveir í efsta sæti með 6½ vinning. Um byrjun skákarinnar er það helst að segja að meðhöndlun Shorts var ekki góð og frumkvæðið kirfilega í höndum Jobava. Það var þó ekki fyrr en í 23. leik sem Short fór endanlega út af sporinu, í stað 23.... Rc4 gat hann leikið 23.... Rd7 og hefði þá ekki verið langt frá því að jafna taflið. Upp frá því þjarmar Jobava að Short og með nokkrum snjöllum peðsleikjum, 25. a4, 32. f4 og 38. e6, þokast hann nær sigri og óskiptu efsta sæti. Hinn bráðsnjalli 40. leikur hans sýnir vel hvílíkur hæfileikamaður hér er á ferðinni:

Xtracon-mótið; 2017; 8. umferð:

Baadur Jobava – Nigel Short

Katalónsk byrjun

1. c4 e6 2. g3 d5 3. Bg2 Rf6 4. Rf3 Be7 5. 0-0 0-0 6. Dc2 b6 7. cxd5 Rxd5 8. Rc3 c6 9. Hd1 Bb7 10. d4 Rd7 11. e4 Rxc3 12. Bxc3 Dc7 13. Bf4 Bd6 14. e5 Be7 15. h4 Hf8 16. h5 b5 17. h6 g6 18. Rh2 Rb6 19. Rg4 c5 20. Rf6+ Bxf6 21. exf6 Dc8 22. Bxb7 Dxb7 23. dxc5 Rc4 24. Bd6 Df3 25. a4 bxa4 26. Hd4 Ra5 27. Hf4 Db7 28. Hb4 Dd7 29. Dxa4 Rc6 30. Hab1 Hec8 31. Hb7 De8 32. f4 Kh8 33. De4 Kg8 34. Da4 e5 35. fxe5 De6 36. Db3 Dxb3 37. H1xb3 Ra5 38. e6 Rxb3 39. exf7+ Kh8 

Og þá vaknar spurningin: Hvað gerir þú í þessari stöðu, lesandi góður? Það blasir við að eftir 40. Hxb3 (eða 40. f8(D)+) hefur hvítur alla þræði í hendi sér og þegar baráttan um efsta sætið er í algleymingi er stundum vissara að hafa vaðið fyrir neðan sig. En Jobava lét sem þessi riddararæfill á b3 kæmi sér ekki við og lék...

40. He7!! Rd2 41. He8+! Hxe8 42. fxe8(D)+ Hxe8 43. f7! 

 

Og hér er hugmyndin komin fram. Hróknum er um megn að valda bæði f8- og e5-reitinn. Short hefði getað gefist upp en fannst viðeigandi að verða mát.

43.... He1+ 44 Kg2 He2+ 45. Kh3 Hf2 46. Be5+ Hf6 47. Bxf6 mát. 

Stórmótið í Saint Louis hafið

Skákmiðstöðin í Saint Louis í Missouri er í dag helsti vettvangur stórmóta í Bandaríkjunum og á miðvikudaginn hófst Sinquefield cup, nefnt eftir aðalkostanda miðstöðvarinnar, Rex Sinquefield. Þarna er rekið fræðslusetur, og safn, sem m.a keypti á uppboði taflmennina úr 3. einvígisskák Fischers og Spasskís sem tefld var í borðtennisherbergi Laugardalshallar. Eitt sterkasta mót ársins hófst þar sl. miðvikudag og dregur til sín heimsmeistarann Magnús Carlsen, So, Caruana, Aronjan, Nakamura, Vachier-Lagrave, Anand, Karjakin, Nepomniachtchi og Svidler.

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 5. ágúst 2017

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Að tapa í 19 leikjum kemur fyrir bestu menn

Nú liggur fyrir að Magnús Carlsen verður meðal keppenda á heimsbikarmótinu sem hefst í Tiblisi í Úkraínu 2. september nk. en Jóhann Hjartarson vann sér sæti á mótinu með frammistöðu sinni á Norðurlandamótinu sem fram fór í Svíþjóð á dögunum. Skipuleggjendur heimsbikarmótsins áttu ekki von á þátttöku heimsmeistarans en þegar hún lá fyrir voru rifjuð upp þau ummæli hans að fyrirkomulag heimsmeistarakeppninnar væri úr takt við tímann og ætti að byggjast á því að allir geti verið með jafnvel þótt leiðin að titlinum sé löng og ströng. FIDE starfaði áður með svæðamótum, millisvæðamótum og áskorendakeppnum en síðustu áratugi hefur elo-stigakerfið verið allsráðandi. Magnús lýsti einnig aðdáun sinni á mótum með útsláttarfyrirkomulagi og eins og til að fylgja ummælum sínum eftir skráir hann sig nú til leiks. Í Tiblisi verða keppendur 128 talsins og viðureignir fyrstu umferðanna samanstanda af tveim kappskákum, verði jafnt er gripið til skáka með styttri umhugsunartíma.

Jóhann Hjartarson hefur undanfarna daga setið við taflið á Xtracon- mótinu í Helsingör sem áður hét Politiken cup. Ekki er hægt að draga miklar ályktanir af taflmennsku hans hingað til; andstæðingar hans hafa verið á stigabilinu 1892-2330 elo, þar af nokkrir kornungir skákmenn. En öryggið sem einkenndi framgöngu hans í Svíþjóð er til staðar þó að hann hafi tapað fremur slysalega í 7. umferð og hann er með 5 vinninga. Baadur Jobava og Nigel Short eru efstir með 6 ½ vinning af sjö mögulegum en þar á eftir koma ellefu skákmenn með 6 vinninga. Tefldar verða tíu umferðir og lýkur mótinu um helgina.

Aðrir íslenskir þátttakendur eru Hilmir Freyr Heimisson og Magnús Magnússon sem báðir eru með 3 ½ vinning og Hörður Garðarsson er með 2 vinninga. Gunnar Björnsson, forseti SÍ, leit inn á skákstað og á skak.is gerði hann samanburð á Reykjavíkurmótinu og Xtracon-mótinu. Gunnar benti á að keppendur í Helsingör væru talsvert fleiri, 433 á móti 260, en sterkustu keppendurnir væru áhugaverðari í Reykjavík og aðstæður á keppnisstað í Hörpu væru mun betri.

Í Helsingör tefla Norðmenn fram stórmeisturunum Simen Agdestein og Frode Urkedal sem skaust á toppinn með því að vinna fimm fyrstu skákir sínar og á þeirri leið lagði hann Ivan Sokolov að velli í aðeins 19 leikjum. Byrjunina gerþekkir Ivan og hefur sjálfur teflt ótal sinnum með hvítu. Hann valdi fremur sjaldséða leið en lenti snemma í ógöngum:

Frode Urkedal – Ivan Sokolov

Nimzoindversk vörn

1. d4 Rf6 2. c4 e6 3. Rc3 Bb4 4. Dc2 Rc6 5. Rf3 O-O 6. Bd2 d6 7. a3 Bxc3 8. Bxc3 He8 9. Hd1 De7 10. e3 e5 11. d5 e4?!

Vafasamur leikur. Eftir 12. ... Rb8 er svarta staðan vel teflanleg.

12. dxc6 exf3 13. gxf3 bxc6 14. Hg1 Rh5 15. De4!

Snjall leikur sem byggist á hugmyndinni 15. ... Dxe4 16. fxe4 Hxe4 17. Be2. Samt ætti svartur að velja þessa leið því eftir 17. ... Hh4 er engan rakinn vinning að finna í stöðunni þó að g7-peðið falli.

15. ... Hb8 16. Be2 Be6 17. f4 Rf6?

Eini leikurinn var 17. ... f5. Nú vinnur hvítur með einfaldri fléttu.

18. Hxg7+ Kxg7 19. Dg2+

- og Ivan gafst upp. Hann sá fram á að eftir 19. ... Kf8 20. Dg5 er hann algerlega varnarlaus. Lét þetta tap þó ekki slá sig út af laginu og vann tvær næstu skákir.

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 22. júlí 2017

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Enn beinist athyglin að Wei Yi

Fyrir nokkrum dögum lauk í Danzhou í Kína afar öflugu skákmóti en úrslit þess beina athyglinni enn og aftur að hinum kornunga Kínverja Wei Yi sem fyrir mótið sat í 20. sæti heimslistans með 2.738 elo-stig. Wei Yi hlaut 6 ½ vinning úr níu skákum en eftir sex umferðir virtust úrslit mótsins ráðin; hann hafði þá hlotið fimm vinninga og hægði á ferðinni með þrem jafnteflum í lokaumferðunum. Lokaniðurstaðan varð þessi: 1. Wei Yi (Kína) 6 ½ v. (af 9 ) 2.-3. Quang Liem (Víetnam) og Ding Liren (Kína) 5 ½ v. 4. – 6. Naiditsch (Aserbaídsjan), Hao (Kína) og Yangyi (Kína) 5 v. 7. Ivantsjúk (Úkraína) 4 ½ v. 8. Ponomariov (Úkraína) 3 ½ v. 9. Shanglei (Kína) 2 ½ v. 10. Malakhov (Rússland) 2 v.

Það er til marks um styrkleika þessa móts að Úkraínumennirnir og Rússinn enda í neðri hluta töflunnar. Kínverjar, sem unnu opna flokk Ólympíumótsins í Tromsö í Noregi árið 2014, eiga marga frábæra skákmenn sem af einhverjum ástæðum hafa ekki náð að ógna þeim allra fremstu. Wei Yi hefur tvisvar mætt Magnúsi Carlsen við skákborðið, hafði svart í bæði skiptin, náði jafntefli í Wijk aan Zee í fyrra en tapaði viðureign þeirra á sama vettvangi í ár. Hann virðist njóta sín best á heimavelli. Hann kom hingað til lands ásamt fríðum flokki kínverskra skákmanna í ársbyrjun 2013, tók þátt í landskeppni Íslendinga og Kínverja og tefldi síðan á Reykjavíkurskákmótinu, þá aðeins 15 ára gamall, og fékk staðfestan stórmeistaratitil eftir frammistöðu sína þar. Glæsilegar sóknarskákir hrifu menn þegar þessi ungi maður var að hasla sér völl. Síðan hefur stíll hans dýpkað en áfram situr í fyrirrúmi áherslan á frumkvæðið og þessi „stefnuyfirlýsing“ kínveskra skákmanna – að taka slaginn óhræddir. Í eftirfarandi skák við Ponomariov sem varð heimsmeistari FIDE árið 2002 fá allir þessir þættir notið sín:

Wei Yi – Ruslan Ponomariov

Katalónsk byrjun

1. Rf3 Rf6 2. c4 e6 3. g3 d5 4. Bg2 dxc4 5. O-O Rbd7 6. Dc2

Hægt er að ná peðinu aftur með 6. Da4 en reynslan hefur kennt mönnum að þá fær svartur jafnað taflið án mikilla erfiðleika.

6. ... Rb6 7. a4 a5 8. Ra3 Bxa3 9. Hxa3 O-O 10. e4 e5!?

Gefur peðið til baka. Annar möguleiki var 10. ... Bd7.

11. Rxe5 Dd4 12. Dc3 Dxc3 13. Hxc3 Be6 14. d4 Rxa4 15. Ha3

Varkárari sálir hefðu valið 15. Hc2 með hugmyndinni 15. ... b5 16. d5 Bc8 17. Be3 með þægilegri stöðu.

15. ... b5 16. f4 Rb6 17. g4!?

Fórnar peði og opnar 3. reitaröðina fyrir hrókinn.

Rxg4 18. f5 Rxe5 19. dxe5 Bd7 20. Hg3

Hér er áætlunin fram komin, hvítur hótar 21. Bh6 en í krafti peðameirihluta svarts á drottningarvæng teljast horfur svarts nokkuð góðar.

20. ... Bc6 21. Bh6 g6 22. Hg5!?

Dularfullur leikur. Það virðist eina skýringin að hrókurinn stefni á c5 eftir e5-e6 framrás.

22. ... c3?

Alger óþarfi. Eftir 22. ... Ra4! er svartur í góðum málum.

23. bxc3 Rc4 24. fxg6 fxg6 25. Bxf8 Hxf8 26. e6!

 

Áætlunin hefur gengið upp, c5-reiturinn er til reiðu fyrir hrókinn.

26. ... Be8 27. Hd1 Hf6 28. Hd8 Kf8 29. Hxb5

Eftir þetta er úrslitin ráðin og Wei Yi fatast ekki úrvinnslan.

29. ... Ke7 30. Hbb8 Bc6 31. Hdc8 Hxe6 32. Hxc7 Kd6 33. Hxh7 a4 34. Ha7 Kc5 35. e5 Bxg2 36. Kxg2 a3 37. Hc7 Hc6 38. Hxc6 Kxc6 39. Hc8 Kd5 40. e6

- og svartur gafst upp.

Helgi Ólafsson [e-mail]

------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eftir Helga Ólafsson birtast u.þ.b. viku síðar á Skák.is.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 22. júlí 2017

Skákþættir Morgunblaðsins