Skákþáttur Morgunblaðsins: Hannes, Héðinn, Guðmundur og Björn tefla á EM í Kósovó

Hannes Hlífar Stefánsson, Héðinn Steingrímsson og Guðmundur Kjartansson unnu fremur lágt skrifaða andstæðinga í fyrstu umferð Evrópumóts einstaklinga sem hófst við góðar aðstæður í bænum Gjakova í Kósovó á fimmtudaginn. Björn Þorfinnsson glímdi hinsvegar við einn af stigahæstu keppendum mótsins, Úkraínumanninn Jurí Kryvoruchko og gerði jafntefli með svörtu eftir 36 leikja hörkubaráttu. Hægt var að fylgjast með þessari viðureign á hinu vinsæla vefsvæði Chess24. Þessir fjórir eru fulltrúar Íslands á þessu sterka opna móti en keppendur eru 239 talsins. Tefldar verða ellefu umferðir.

Stigahæstu keppendur mótsins eru Tékkinn Navara, Pólverjinn Wojtaszek, Rússinn Vitiugov og Úkraínumaðurinn Ponomariov. Skákin er í hávegum höfð í Kósovó að sögn Gunnars Björnssonar, forseta SÍ, og kemur það m.a. til af því að evrópska skáksambandið var eitt af fyrstu íþróttasamtökunum til að viðurkenna Kosovo inn í sín samtök. 

Biskupsfórnin á h7

Biskupsfórnin á h7 eða h2 er fyrirbrigði í skákinni sem flestir þokkalegir skákmenn kunna að forðast. Snillingur á borð við Mikhael Tal sat þó a.m.k. einu sinni „vitlausa megin“ borðsins þar sem fórnin kom við sögu er hann mætti Lev Polugajevskí. Síðar kom á daginn að Polu hafði bruggað launráð í félagi við Boris Spasskí sem var að undirbúa seinna heimsmeistaraeinvígi sitt við Tigran Petrosjan. Fórnin, fræðilega séð, magnast að áhrifum ef önnur fylgir á hliðarreitnum, g7 eða g2 eins og nokkur dæmi sanna. Séu skilyrðin sérstaklega góð nær fórnin að brjóta niður allar varnir. Útfærslan fylgir oft kunnuglegum leikbrögðum. Í rússnesku deildarkeppninni á dögunum þar sem athyglin beindist að áskorandanum Karjakin og hann var ekki að standa sig neitt sérstaklega vel en Kramnik hinsvegar í banastuði og annar harðskeyttur skákmaður Jan Neopmniachtchi kom biskupsfórnin snemma fyrir í skák sem Nepo tefldi við hinn unga Sjugirov. Sá er svo sem enginn veifiskati og getur státað af sigri yfir Magnús Carlsen í aðeins 25 leikjum:

Minsk 2016:

Jan Nepomniachtchi – Sanan Sjugirov

Petroffs vörn

1. e4 e5 2. Rf3 Rf6 3. Rxe5 d6 4. Rf3 Rxe4 5. c4 Be7 6. d4 0-0 7. Bd3 Rg5 8. Rc3 Bg4?

Þessi slaki leikur hefur sést komið nokkrum sinnum áður og enginn komið á auga á fléttuna sem leynist í stöðunni.

9. Bxg5! Bxg5

- sjá stöðumynd

10. Bxh7+! Kxh7 11. h4!

Þarna er hugmyndin komin fram. Hörfi biskupinn til h6 eða f6 kemur 12. Rg5+ og vinnur manninn til baka með vinnings stöðu. Best er sennilega 12. .. Bxh4 en svarta staðan er ekki gæfuleg eftir 13. Dd3+ Kg8 14. Hxh4 þó að engan rakinn vinnings sé að finna eftir 14.... f5.

11.... Bd2+

Kýs að gefa manninn til baka fyrir ekki neitt.

12. Dxd2 He8+ 13. Kf1 Bxf3 14. Dd3+ Kg8 15. Dxf3 Rd7 16. Hd1 Df6 17. Dxf6

Hvítur hefur ekkert á mót endatafli peði yfir. Úrvinnsla þessarar yfirburðastöðu vefst ekki fyrir honum.

17.... Rxf6 18. f3 d5 19. c5 b6 20. cxb6 axb6 21. Kf2 b5 22. a3 b4

Annars nær hvítur að skorða b-peðið með – Ra2.

23. axb4 Hab8 24. b5 c6 25. Hhe1 cxb5 26. Hxe8+ Hxe8 27. Hc1 Ha8 28. Rxb5 Ha4 29. Hc8+ Kh7 30. g4 Hb4 31. Rd6 Hxd4 32. Kg3

Fumlaus úrvinnsla hefur leitt til vinningsstöðu og Sjugirov gafst upp, f7-peðið er dæm til að falla og kóngsstaða svarts í molum.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 14. maí 2016

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Russian Team Championship"] [Site "Sochi RUS"] [Date "2016.05.05"] [EventDate "2016.05.01"] [Round "5.2"] [Result "1-0"] [White "Ian Nepomniachtchi"] [Black "Sanan Sjugirov"] [ECO "C42"] [WhiteElo "2703"] [BlackElo "2674"] [PlyCount "63"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nf6 3. Nxe5 d6 4. Nf3 Nxe4 5. c4 Be7 6. d4 O-O 7. Bd3 Ng5 8. Nc3 Bg4 9. Bxg5 Bxg5 10. Bxh7+ Kxh7 11. h4 Bd2+ 12. Qxd2 Re8+ 13. Kf1 Bxf3 14. Qd3+ Kg8 15. Qxf3 Nd7 16. Rd1 Qf6 17. Qxf6 Nxf6 18. f3 d5 19. c5 b6 20. cxb6 axb6 21. Kf2 b5 22. a3 b4 23. axb4 Rab8 24. b5 c6 25. Rhe1 cxb5 26. Rxe8+ Rxe8 27. Rc1 Ra8 28. Nxb5 Ra4 29. Rc8+ Kh7 30. g4 Rb4 31. Nd6 Rxd4 32. Kg3 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Skyldleikinn við skákina í óperunni

Wesley So er án efa besti skákmaður sem komið hefur fram á Filippseyjum. Fjölskyldumál hans voru dálítið í fréttum í fyrra, um það leyti sem hann fékk bandarískt ríkisfang. Þegar hann lagði Kasparov að velli í aðeins 25 leikjum á hraðskákmótinu í St. Louis fyrir viku þóttust fróðir menn og langminnugir, þar á meðal Garrí sjálfur í „tísti“ á Twitter, finna skyldleika við skák sem Paul Morphy tefldi við tvo áhugamenn í hléi á flutningi óperu Rossini, Rakaranum í Sevilla, í ítalska óperuhúsinu í París þann 2. nóvember árið 1858. Að vísu hefur sagnfræðingurinn Edward Winter haft uppi efasemdir um þessa dagsetningu í veftímaritinu Chess Notes en við látum það liggja milli hluta. Hinn liðlega tvítugi piltur fá New Orleans, sonur háyfirdómarans, hafði lokið lagaprófi 19 ára og kunni lagabálk Louisana-ríkis utan að. Þar sem hann var of ungur til að geta praktíserað og engan verðugan andstæðing að finna við skákborðið í Bandaríkjunum tók hann áskorun sem var borin var fram í stórblaðinu The Illustrated London Times og sigldi yfir hafið til Evrópu í þeirri von að mæta fremsta skákmeistara Breta, Howard Staunton. Hann dvaldi þó lengstum í París og á Café de la Régence gersigraði hann helstu skákmeistara þess tíma, þar á meðal Þjóðverjann Adolf Andersen, sem er frægur í skáksögunni fyrir Ódauðlegu skákina, sem tefld var við upphaf heimssýningarinnar í London árið 1851. Morphy heillaði menn með fágaðri framkomu sinni, flosamjúkri Suðurríkjaensku og snilldartaflmennsku. Fregnir af sigrum hans, m.a. í blindfjölteflum, bárust um álfuna og víðar. Viktoría Bretadrottning veitti honum áheyrn og aðallinn bar hann á höndum sér. Skákunnendurnir tveir sem áður voru nefndir, Ísidor greifi og Karl hertogi af Brunswick, sem auðvitað var með einkastúku í ítalska óperuhúsinu, tefldu þessa frægu skák:

París 1858:

Paul Morphy – Samráðamenn

Philidor vörn

1. e4 e5 2. Rf3 d6 3. d4 Bg4 4. dxe5 Bxf3 5. Dxf3 dxe5 6. Bc4 Rf6 7. Db3 De7 8. Rc3 c6 9. Bg5 b5 10. Rxb5 cxb5 11. Bxb5+ Rbd7 12. O-O-O Hd8 13. Hxd7 Hxd7 14. Hd1 De6 15. Bxd7+ Rxd7

16. Db8+ Rxb8 17. Hd8 mát.

Í St. Louis varð Kasparov að láta sér lynda 3. sætið, hlaut 9½ v. af 18 mögulegum, Nakamura varð efstur með 11 vinninga, So fékk 10 vinninga og Caruana rak lestina með 5½ v. Kasparov átti í mesta basli með So en skákin sem stendur upp úr er þessi sigur úr 10. umferð:

St. Louis 2016

Wesley So – Garrí Kasparov

Kóngsindversk vörn

1. Rf3 g6 2. e4 Bg7 3. d4 d6 4. c4 Bg4 5. Be2 Rc6 6. Rbd2 e5 7. d5 Rce7 8. h3

Staðan kom upp aftur í 16. umferð og þá hrókeraði hvítur.

Bd7 9. c5

Það hefur stundum dugað gegn Kasparov „að taka hann með áhlaupi“; varnartaflmennska hefur aldrei verið hans sterkasta hlið.

dxc5 10. Rc4 f6 11. d6 Rc8 12. Be3 b6 13. O-O Bc6 14. dxc7 Dxc7 15. b4 cxb4 16. Hc1 Rge7 17. Db3!

Hindrar stutta hrókun. Af svipbrigðum Kasparovs að dæma var honum alls ekki skemmt.

17. ... h6?

Furðulegur varnarleikur en það var fátt um fína drætti.

18. Hfd1 b5

19. Rcxe5! fxe5 20. Bxb5

Nú er svipuð leppun komin fram og í Morphy-skákinni.

20. ... Hb8 21. Ba4! Db7 22. Hxc6! Rxc6 23. De6+ R8e7 24. Bc5!

Hótar 24. ... Bxc6+. Svartur er varnarlaus.

24. ... Hc8 25. Bxe7

– og Kasparov gafst upp.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 30. april 2016

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Ultimate Blitz Challenge"] [Site "Saint Louis USA"] [Date "2016.04.29"] [EventDate "2016.04.28"] [Round "10.2"] [Result "1-0"] [White "Wesley So"] [Black "Garry Kasparov"] [ECO "A41"] [WhiteElo "?"] [BlackElo "?"] [PlyCount "49"] 1. Nf3 g6 2. e4 Bg7 3. d4 d6 4. c4 Bg4 5. Be2 Nc6 6. Nbd2 e5 7. d5 Nce7 8. h3 Bd7 9. c5 dxc5 10. Nc4 f6 11. d6 Nc8 12. Be3 b6 13. O-O Bc6 14. dxc7 Qxc7 15. b4 cxb4 16. Rc1 Nge7 17. Qb3 h6 18. Rfd1 b5 19. Ncxe5 fxe5 20. Bxb5 Rb8 21. Ba4 Qb7 22. Rxc6 Nxc6 23. Qe6+ Ne7 24. Bc5 Rc8 25. Bxe7 1-0

[Event ""] [Site "Paris (France)"] [Date "1858.??.??"] [Round "?"] [White "Morphy Paul"] [Black "Duke Karl Count Isouard"] [Result "1-0"] [ECO "C41"] [WhiteElo "2680"] [BlackElo "0"] [Annotator ""] [Source ""] [Remark ""] 1.e4 e5 2.Nf3 d6 3.d4 Bg4 4.dxe5 Bxf3 5.Qxf3 dxe5 6.Bc4 Nf6 7.Qb3 Qe7 8.Nc3 c6 9.Bg5 b5 10.Nxb5 cxb5 11.Bxb5+ Nbd7 12.O-O-O Rd8 13.Rxd7 Rxd7 14.Rd1 Qe6 15.Bxd7+ Nxd7 16.Qb8+ Nxb8 17.Rd8# 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Þegar athyglin beindist að Najdorf gamla

Magnús Carlsen hefur af einhverjum ástæðum ekki verið sérlega sigursæll á mótum í heimalandi sínu. Heilladísirnar hafa heldur ekki alltaf verið á bandi hans á „Norska mótinu“. Í fyrra féll hann á tíma eftir 60 leiki í skákinni við Venselin Topalov og taldi þá að allt önnur tímamörk væru í gildi. Á þeim norsku meistaramótum sem hann heftur tekið þátt í hefur hann vissulega verið með í toppbaráttunni en samt átt í hinu mesta basli. Á „Norska mótinu“ sem hófst í Stafangri sl. mánudag virðist Magnús staðráðinn í því að reka af sér slyðruorðið hvað „heimavöllinn“ varðar. Hann er efstur eftir þrjár umferðir:

1. Carlsen 2 ½ v. (af 3) 2.-3. Kramnik og Vachier-Lagrave 2 v. 4.-7. Li Chao, Giri, Topalov og Aronjan 1 ½ v. 8.-9. Eljanov og Harikrishna 1 v. 10. Grandelius ½ v.

Þeir Kramnik og Vachier-Lagrave voru ekki með keppnisrétt í áskorendamótinu í Moskvu og fannst mörgum það miður, Kramnik er nú í 2. sæti á heimslistanum og Vachier-Lagrave situr í því fimmta. Sigurskák Frakkans við Anish Giri í 2. umferð er tekin til meðferðar hér. Það er afrek að leggja Hollendinginn að velli þegar litið er til þess að Giri fór taplaus í gegnum áskorendamótið á dögunum. Það segir að vísu ekki alla söguna, oft var hann nálægt því að draga vinninginn í land en jafntefliskraftarnir tóku þá í taumana og niðurstaðan sú að hann gerði jafntefli í öllum fjórtán skákum sínum sem er einsdæmi í sögu áskorendamótanna.

Strax í fimmta leik reikar hugurinn til Moskvu, september 1984: á stóra sviði „Hallar verkalýðsins“, sem stendur í grennd við Rauða torgið, þokar áskorandinn, Garrí Kasparov a-peðinu fram um einn reit í fimmtu einvígisskákinni við Karpov. Þar sem ég sit beinist athyglin skyndilega að sköllóttum manni sem hefur flogið alla leið frá Buenos Aires til að fylgjast með einvíginu, Miguel Najdorf. Sá ræður sér ekki fyrir kæti enda komið upp afbrigði Sikileyjarvarnar sem ber nafn hans. Najdorf hefur svo sem aldrei teflt það framúrskarandi vel á sínum langa ferli og aðrir lagt meira til þess, t.d. Lev Polgajevskí sem ekki er langt undan þessa dagsstund og fitjar upp á trýnið í sal sem er frægur í mannkynssögunni, þarna lágu Lenín og Stalín á líkbörunum árin 1924 og 1953. Veröld sem var:

Norska skákmótið 2016; 2. umferð:

Anish Giri – Vachier Lagrave

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rf3 d6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rf6 5. Rc3 a6 6. Bg5 e6 7. f4 h6 8. Bh4 Db6 9. a3!? 9. ... Be7 10. Bf2 Dc7 11. Df3 Rbd7 12. O-O-O b5 13. g4 g5!

Góð viðbrögð, svartur vinnur e5-reitinn fyrir riddarann.

14. h4 gxf4 15. Be2 Hg8 16. Hdg1?

Mistök. Hann varð að bregðast hart við og leika 16. g5! hxg5 17. hxg5 Hxg5 18. Hh8+ Hg8 19. Hxg8 Rxg8 20. Dg2! með hugmyndinni 20. ... Rgf6 21. e5! o.s.frv.

16. ... d5! 17. exd5 Re5 18. Dh3 exd5! 19. He1 Kf8 20. Rf5 Bxf5 21. gxf5 Bc5

Allir menn svarts dansa listilega, þ.m.t. kóngurinn.

22. Df1 d4 23. Rb1 Re4 24. Bf3 Rxf2 25. Bxa8

Engu betra var 25. Dxf2 d3! og vinnur.

25. ... Red3+! 26. Kd2

Ekki er það fagurt. Eftir 26. cxd3 kemur 26. ... Bxa3+! 27. Kd2 Bb4+ 28. Ke2 f3+! og mátar.

26. ... Rxe1 27. Dxf2 d3! 28. Dxe1 Be3+

- og Giri gafst upp. Hann er óverjandi mát, t.d. 29. Kxd3 Dc4 mát eða 29. Dxe3 29. ... Dxc2+ og 30. ... fxe3..

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 23. april 2016

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Norway Chess"] [Site "0:19:33-0:11:33"] [Date "2016.04.20"] [EventDate "2016.04.18"] [Round "2"] [Result "0-1"] [White "Anish Giri"] [Black "Maxime Vachier-Lagrave"] [ECO "B96"] [WhiteElo "?"] [BlackElo "?"] [PlyCount "56"] 1.e4 c5 2.Nf3 d6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 a6 6.Bg5 e6 7.f4 h6 8.Bh4 Qb6 9.a3 Be7 10.Bf2 Qc7 11.Qf3 Nbd7 12.O-O-O b5 13.g4 g5 14.h4 gxf4 15.Be2 Rg8 16.Rdg1 d5 17.exd5 Ne5 18.Qh3 exd5 19.Re1 Kf8 20.Nf5 Bxf5 21.gxf5 Bc5 22.Qf1 d4 23.Nb1 Ne4 24.Bf3 Nxf2 25.Bxa8 Ned3+ 26.Kd2 Nxe1 27.Qxf2 d3 28.Qxe1 Be3+ 0-1

Skákþáttur Morgunblaðsins: Karjakin dregur sig út úr "Norska mótinu"

Heimsmeistaraeinvígi Magnúsar Carlsen og Sergei Karjakin hefst í New York þann 11. nóvember. Þeir munu tefla 12 skákir. Verði jafnt að þeim loknum verður gripið til skáka með styttri umhugsunartíma. Þótt enn sé meira en hálft ár til keppni er taugastríðið hafið, sem m.a kemur fram í atburðarás tengdri „Norska skákmótinu“ sem hefst á mánudaginn í Stafangri. Þar var Karjakin skráður til leiks ásamt Magnúsi Carlsen, Kramnik, Giri, Aronjan, Vachier-Lagrave, Eljanov, Topalov, Harikrishna og Grandelius. Þann 6. apríl barst hins vegar yfirlýsing úr herbúðum Karjakins þess efnis að hann yrði að hætta við þátttöku. Bar hann við önnum og mikilli þreytu sem mun hafa sótt á hann eftir áskorendamótið á dögunum.

Norski mótshaldarinn brást að vonum illa við og upplýsti að fyrir lægi undirritaður samningur milli aðila. Bætti hann því við að málinu væri ekki lokið og gaf þannig í skyn að það yrði hugsanlega til lykta leitt fyrir dómstólunum. Jafnframt var kynntur til leiks nýr þátttakandi og var það Kínverjinn Li Chao, sem sigraði á Reykjavíkurskákmótinu 2014. Sá tók boðinu fengis hendi og sló fyrirhuguðu brúðkaupi sínu á frest um nokkrar vikur.

Auðvitað dylst engum að Karjakin er með þessu að hefja kalt stríð fyrir einvígið í haust. Saga heimsmeistaraeinvígjanna, frá því fyrsta sem haldið var árið 1886, er krökk af óvæntum uppákomum í aðdraganda þeirra sem við Íslendingar þekkja manna best. Þegar Botvinnik kom fram á sjónarsviðið sem heimsmeistari um miðja síðustu öld fengu menn fljótlega að kynnast leikreglum lituðum af vænisýki sem barátta Kasparovs og Karpovs síðar – á árunum 1984-91 – dró dám af.

Karjakin vill greinilega ekki vera eftirbátur þessara manna og hefur þegar tekist að hleypa illu blóði í frændur okkar Norðmenn, sem þó vita að Magnús er betri og hefur reynst Karjakin erfiður ljár í þúfu. Eftirfarandi viðureign sem tefld var á skákmótinu í Wijk aan Zee fyrir nokkrum árum er raunar gott dæmi um hæfni heimsmeistarans til að laga sig að stíl andstæðingsins og skjóta honum skelk í bringu með óvæntri byrjun sem hann teflir óaðfinnanlega:

Wijk aan Zee 2010:

Sergei Karjakin – Magnús Carlsen

Frönsk vörn

1. e4 e6

Frönsk vörn hafði ekki verið fyrirferðarmikil í skákum Magnúsar þegar þessi viðureign fór fram.

2. d4 d5 3. Rc3 Rf6 4. e5 Rfd7 5. f4 c5 6. Rf3 Rc6 7. Be3 Be7 8. Dd2 O-O 9. Be2 a6 10. O-O b5 11. Kh1 Dc7 12. a3 Bb7 13. Had1 Hac8 14. De1 cxd4 15. Rxd4 Rxd4 16. Bxd4 Bc5 17. Dh4 Bxd4 18. Hxd4 f6 19. Bd3 h6 20. exf6 Hxf6 21. f5?!

Ein helsta ónákvæmni Karjakins. Hann gat haldið jafnvægi með 21. Dg3.

21. ... Hcf8 22. Hg1 Rc5 23. fxe6 Rxe6 24. Hg4 Rf4 25. Dg3 De7! 

Kyrrlátur leikur en magnaður, svartur hótar 27. ... d4 með það fyrir augum að taka síðan á g2 með riddara. Karjakin sá sig knúinn til að gefa skiptamun.

26. Hxf4 Hxf4 27. Re2 Hf1 28. Rd4 Hxg1 29. Kxg1 He8 30. h4 De1 31. Kh2 Dxg3 32. Kxg3 Kf7 33. Kf2 Kf6 34. g3 Bc8 35. c3 Bg4 36. Bc2 g5 37. hxg5 hxg5 38. Bb3 Ke5 39. Bc2 Hf8 40. Kg2 Bd7 41. Rf3 Kf6 42. Bb3 g4 43. Rd4 Ke5 44. Bc2 a5

Karjakin tókst að halda stöðunni lokaðri um stund en gegn framrás b-peðsins á hann enga vörn.

45. Bd1 Ke4

– og hvítur gafst upp.

.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 16. april 2016

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Corus"] [Site "Wijk aan Zee NED"] [Date "2010.01.27"] [EventDate "2010.01.16"] [Round "10"] [Result "0-1"] [White "Sergey Karjakin"] [Black "Magnus Carlsen"] [ECO "C11"] [WhiteElo "2720"] [BlackElo "2810"] [PlyCount "90"] 1. e4 e6 2. d4 d5 3. Nc3 Nf6 4. e5 Nfd7 5. f4 c5 6. Nf3 Nc6 7. Be3 Be7 8. Qd2 O-O 9. Be2 a6 10. O-O b5 11. Kh1 Qc7 12. a3 Bb7 13. Rad1 Rac8 14. Qe1 cxd4 15. Nxd4 Nxd4 16. Bxd4 Bc5 17. Qh4 Bxd4 18. Rxd4 f6 19. Bd3 h6 20. exf6 Rxf6 21. f5 Rcf8 22. Rg1 Nc5 23. fxe6 Nxe6 24. Rg4 Nf4 25. Qg3 Qe7 26. Rxf4 Rxf4 27. Ne2 Rf1 28. Nd4 Rxg1+ 29. Kxg1 Re8 30. h4 Qe1+ 31. Kh2 Qxg3+ 32. Kxg3 Kf7 33. Kf2 Kf6 34. g3 Bc8 35. c3 Bg4 36. Bc2 g5 37. hxg5+ hxg5 38. Bb3 Ke5 39. Bc2 Rf8+ 40. Kg2 Bd7 41. Nf3+ Kf6 42. Bb3 g4 43. Nd4 Ke5 44. Bc2 a5 45. Bd1 Ke4 0-1

Skákþáttur Morgunblaðsins: Úrslitaskák áskorendamótsins

Við upphaf lokaumferðar áskorendamótsins í Moskvu sl. mánudag voru líkur til þess að tveir keppendur yrðu jafnir í efsta sæti. Sú varð raunin fyrir þrem árum er Magnús Carlsen og Vladimir Kramnik urðu jafnir og efstir eftir æsispennandi lokaumferð þó að báðir hafi tapað lokaskákinni. Þá var gripið til stigaútreikninga og Magnús hafði betur, öðlaðist réttinn til að skora á heimsmeistarann Anand og við þekkjum framhaldið.

Þegar Sergei Karjakin og Fabiano Caruana settust að tafli var sá möguleiki fyrir hendi að Anand myndi tylla sér með þeim í efsta sætið – ef hann ynni Svidler með svörtu. Í því tilviki hefði vaknað allt annað ákvæði reglugerðar um mótið og Caruana úrskurðaður sigurvegari. En fáir reiknuðu með sigri Anands og kannski síst hann sjálfur, hvatinn varla til staðar því fyrirsjánlegt var að stigaútreikningar myndu alltaf setja Anand í þriðja sæti. Caruana varð því að tefla til sigurs og þanki um varkárari byrjanir vék fyrir hvössu afbrigði sikileyjarvarnar. Í þessari hreinu úrslitaskák gerði Karjakin sér grein fyrir því að jafntefli myndi að öllum líkindum duga en jafnframt var honum fullkunnugt um fjölmörg dæmi þess hversu varasamt getur reynst að tefla upp á jafntefli þegar mikið er undir. Og þarna sýndi hann styrk sinn, tók djarfar ákvarðanir í miðtafli sem að endingu tryggðu honum farseðilinn til New York:

Áskorendamótið 2016; 14. umferð.

Sergei Karjakin – Fabiano Caruana

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rf3 Rc6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rf6 5. Rc3 d6 6. Bg5 e6 7. Dd2 a6 8. O-O-O Bd7 9. f4 h6 10. Bh4 b5 11. Bxf6 gxf6 12. f5 Db6 13. fxe6 fxe6 14. Rxc6 Dxc6 15. Bd3 h5 16. Kb1 b4 17. Re2 Dc5 18. Hhf1 Bh6 19. De1 a5 20. b3 Hg8 21. g3 Ke7

Allt með kyrrum kjörum og hefðbundnum hætti. Staðan er í jafnvægi.

22. Bc4 Be3 23. Hf3 Hg4 24. Df1 Hf8 25. Rf4 Bxf4 26. Hxf4 a4 27. bxa4!

Hann mátti alls ekki hleypa þessu peði til a3.

27. ... Bxa4 28. Dd3 Bc6 29. Bb3 Hg5 30. e5!?

Afdrifarík ákvörðun og djörf. Karjakin hefur greinilega lært eitt og annað af Kasparov, að leika ofan í þrælvaldaðan reit var sérgrein hans.

30. ... Hxe5 31. Hc4 Hd5 32. De2 Db6 33. Hh4 He5 34. Dd3 Bg2?! 35. Hd4 d5 36. Dd2 He4??

Caruana var í tímahraki. Hann þvingar beinlínis fram leikfléttu. Eftir 36. ... Bf3 37. Hxb4 Dc7 er staðan enn tvísýn.

37. Hxd5! exd5 38. Dxd5 Dc7 39. Df5! Hf7 40. Bxf7 De5 41. Hd7+ Kf8 42. Hd8+!

– og Caruana sá endalokin, 42. ... Kxf7 43. Dh7+ Ke6 44. Dd7 mát, og gafst því upp.

Lokastaðan varð þessi:

1. Karjakin 8 ½ v.(af14) 2. – 3. Caruana og Anand 7 ½ v. 4. – 7. Nakamura, Svidler, Giri og Aronjan 7 v. 8. Topalov 4 ½ v.

 

 

Lausnir á skákdæmum

 

Pal Benkö 1968

Hvítur leikur og mátar í 3. leik.

1. Bc4. A) 1. ... Ke5 2. Dd5+ Kf6 3. Dg5 mát. B) 1. ... Kf5 2. Dh5+ og 3. Dg5 mát eða 3. Dd5 mát.

 

 

 

Sam Lloyd 1858

Hvítur leikur og mátar í 3. leik.

1. Ba8 A) 1. ... Kf1 2. Dxf5+ og 3. Df2 mát. B) 1. ... g5 2. Db7 og 3. Dh1 mát. C) 1. ... f4 2. Dg6 og 3. Dg1 mát. D) 1. .... riddaraleikur, 2. Db6 ( eða 2. Dxb6 ) og 3. Dg1 mát.

 

 

 

Alexei Trotzky 1893

Hvítur leikur og mátar í 3. leik.

1. Kc2 d1(D)+ 2. Kb1 og mát í næsta leik

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 2. april 2016

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Baráttan í áskorendamótinu stendur á milli Caruana og Karjakin

Þegar tilkynnt var að einvígið um heimsmeistaratitilinn mundi fara fram í New York í haust beindust sjónir manna í Bandaríkjunum að áskorendamótinu í Moskvu og fulltrúum Bandaríkjanna Hikaru Nakamura og Fabiano Caruana. Líklegt verður að telja að Nakamura njóti meiri hylli meðal landa sinna en Caruana. Framlag hans til skákarinnar í Bandaríkjunum er meira. Hann er næstyngsti skákmeistari Bandaríkjanna í sögunni, vann titilinn aðeins 16 ára gamall árið 2005 en sá yngsti, Bobby Fischer, varð Bandaríkjameistari 14 ára í ársbyrjun 1958.

Fabiano Caruana hefur hinsvegar verið mönnum nokkur ráðgáta eftir að hann lýsti því yfir nýlega að hann myndi á næstu árum tefla fyrir Bandaríkin. Hann er fæddur í Miami í Flórída og hefur mörgum sést yfir þá staðreynd, en fyrir meira en tíu árum flutti fjölskylda hans til Madríd á Spáni og Fabiano tók síðan upp ítalskt ríkisfang til viðbótar við hið bandaríska og tefldi fyrir Ítalíu um árabil án þess að hafa nokkurn tímann haft þar fasta búsetu.

Þegar þetta er ritað er staðan sú í Moskvu að þessi ágæti fulltrúi Bandaríkjanna, bandaríska skáksambandsins og Ítalíu er kominn í efsta sætið ásamt öðrum fulltrúa tveggja þjóða. Sergei Karjakin er fæddur í Úkraínu en teflir nú fyrir Rússa. Eins og áður hefur komið fram vinnur sigurvegari mótsins réttinn til að skora á heimsmeistarann. Staðan eftir tíu umferðir:

1.-2. Caruana og Karjakin 6 v. 3.-4. Anand og Aronjan 5½ v. 5. Giri 5 v. 6. Svidler 4½ v. 7. Nakamura 4 v. 8. Topalov 3½ v. 

Vel mannaður áskorendaflokkur

Þó að Reykjavíkurskákmótinu hafi lokið fyrir nokkrum dögum sitja menn ekki auðum höndum. Áskorendaflokkur Skákþings Íslands hófst í Stúkunni á Kópavogsvelli á þriðjudaginn og er vel mannaður enda tvö sæti í landsliðsflokki í húfi. 22 skákmenn hófu keppni en stigahæstir eru Dagur Ragnarsson, Vignir Vatnar Stefánsson, Oliver Aron Jóhannesson, Lenka Ptacnikova og Þorvarður Ólafsson. 

Þriggja leikja dæmin

Í hinu víðlesna skáktímariti New in chess segir bandaríski stórmeistarinn Pal Benkö frá samskiptum sínum við Bobby Fischer og minnist þess þegar þeir hittust í Lugano í Sviss haustið 1968 og hann lagði fyrir hann fremur einfalt þriggja leikja dæmi. Fischer hafði gaman af skákdæmum en hann átti í talsverðum erfiðleikum með að finna lausnina og það tók hann meira en eina klukkustund. 

Pal Benkö 1968

Hvítur leikur og mátar í 3. leik.

Í þessu sama blaði er að finna annað dæmi sem Jan Timman fjallar en um höfundur þess var maður að nafni Sam Lloyd, fremsti skákdæmahöfundur Bandaríkjanna á sinni tíð:

Sam Lloyd 1858

Hvítur leikur og mátar í 3. leik.

Kubbel og Trotzky koma strax upp í hugann ef velja á bestu skákdæmahöfunda allra tíma. Sá síðarnefndi, Alexei Trotzky, starfaði áratugum saman sem skógarvörður og frá kofa hans bárust mörg snilldardæmi. Árið 1941 var Trotzky á áttræðisaldri hættur störfum og sestur að í Leningrad en innrás nasista yfirvofandi og var hvattur til að yfirgefa borgina en svaraði því til að hann kysi heldur að dvelja þar. Þar mætti hann örlögum sínum og lést veturinn 1942.

Alexei Trotzky 1893 

Hvítur leikur og mátar í 3. leik.

Lausnir birtast í næsta pistli.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 26. mars

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Vika Indverjanna í skákinni

Indverjinn Abhjeet Gupta vann öruggan sigur á Reykjavíkurskákmótinu sem lauk í Hörpu á miðvikudaginn. Gupta hafði vinningsforskot fyrir lokaumferðina og dugði jafntefli til að tryggja sér sigur þegar hann tefldi við Ítalann Rambaldi. Hann hafð hvítt og eftir þráleik í miðtafli var sigurinn í höfn. Gupta hlaut 8½ vinning af tíu. Rússinn Dmitry Andreikin varð í öðru sæti, hlaut 8 vinninga. Bestum árangri íslensku skákmannanna náði Hjörvar Steinn Grétarsson sem fékk 7 vinninga af tíu sem setti hann í 12.-22. sæti. Hjörvar veiktist fyrir skák sína í 8. umferð og varð að gefa hana án þess að tefla. Hann gat þó teflt í 9. og 10. umferð og vann báðar. Frammistaða hans er góð en afhjúpar samt galla á mótinu; andstæðingar hans voru nær allir umtalsvert stigalægri; hann tefldi aðeins við einn skákmann sem var yfir 2.420 elo-stigum. Skáksamband Íslands hefur ekki haldið lokað mót í langan tíma en skákunnendur vilja sjá öfluga stórmeistara á borð við Hjörvar Stein og Hannes Hlífar fá kröfuharðari verkefni.

Þetta var í fimmta sinn sem Reykjavíkurskákmótið fer fram í Hörpu. Skipulagning var góð. Mikill þokki hvílir yfir salarkynnum og margir sem koma hingað og tefla ár eftir ár. Indverska skákdrottningin Tania Sadchev er ein þeirra. Hún hlaut 7 vinninga af tíu mögulegum og var taplaus. Þó tefldi hún við stórmeistara á stigabilinu 2.553-2.653 elo í lokaumferðunum sjö.

Fjórir íslenskir skákmenn bættu við sig meira en 100 elo-stigum: Alexander Oliver Mai, Þór Hjaltalín, Alec Elías Sigurðarson og Birkir Ísak Jóhannsson. 

 

Aronjan og Karjakin efstir í Moskvu – Hou Yifan aftur heimsmeistari kvenna

Línur eru teknar að skýrast í áskorendamótinu í Moskvu en þar hafa verið tefldar sex umferðir af fjórtán. Sigurvegarinn öðlast rétt til að skora á heimsmeistarann Magnús Carlsen. Armeninn Levon Aronjan vann Bandaríkjamanninn Nakamura í 6. umferð og komst upp við hlið rússneska/úkraínska stórmeistarans Sergei Karjakin. Staðan: 

1.-2. Aronjan, og Karjakin 4 v. (af 6) 3. Anand 3½ v. 4.-5. Caruana og Giri 3 v. 6. Svidler 2½ v 7.-8. Nakamura og Topalov 2 v.

Svo virðist sem meira en 20 ára reynsla af svona keppnum muni skila Anand betri árangri en spár sögðu fyrir um. Hann gjörsamlega ruslaði Peter Svidler upp í 6. umferð:

Wisvanthan Anand – Peter Svidler

Spænskur leikur

1. e4 e5 2. Rf3 Rc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Rf6 5. 0-0 Be7 6. He1 b5 7. Bb3 0-0 8. a4 Bb7 9. d3 He8 10. Rbd2 Bf8 11. c3 Ra5 12. Bc2 c5 13. d4 exd4!?

Það getur verið varasamt að gefa eftir á miðborðinu en að baki leiknum er ákveðin hugmynd.

14. cxd4 d5 15. e5 Re4 16. axb5 axb5 17. Rxe4 dxe4 18. Hxe4!

Snilldar skiptamunsfórn sem Svidler kann að hafa sést yfir. Eftir 18.... Bxe4 19. Bxe4 Ha7 kemur 20. Bxh7+! Kxh7 21. Rg5+ Kg8 22. Dh5og vinnur.

18.... Rb3!?

Skyldi Svidler hafa veðjað á þennan leik?

19. Hxa8 Bxa8 20. Rg5! Rxc1 21. Dh5!

Skyndilega er svartur varnarlaus.

21.... h6 22. Dxf7+ Kh8 23. Hg4 Da5 24. h4!

– Enn einn hnitmiðaður leikur og Svidler gafst upp. Þetta hefur verið vika Indverja í skákinni.

Í Lviv í Úkraínu á þriðjudaginn vann Hou Yifan níunda skákina gegn Maríu Muzychuk, og þar með einvígið 6:3. Hún hefur því endurheimt heimsmeistaratitil kvenna.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 16. mars

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Indverjinn Gupta með vinningsforskot fyrir lokaumferðina í dag

Indverski stórmeistarinn Abhiteet Gupta vann Svíann Nils Grandelius í 9. umferð Reykjavíkurskákmótsins í Hörpu í gær. Indverjinn náði þar með vinnings forskoti á næstu menn, hefur átta vinninga af níu mögulegum. Í 2.-6. sæti eru Búlgarinn Cheparinov, Aserinn Mamedyarov, Ítalinn Rambaldi, Rússinn Andreikin og Englendingurinn Gawain Jones, allir með sjö vinninga.

Guðmundur Kjartansson er efstur Íslendinga en hann vann ítalska stórmeistarann Dvirnyy í gær og er með 6½ vinning, jafn indversku skákdrottningunni Töniu Sadchev sem er taplaus þótt hún hafi teflt við marga stigahæstu skákmenn mótsins. Hefur frammistaða hennar vakið mikla athygli.

Hvað varðar aðra íslensku þátttakendurna hafa margir af ungu skákmönnunum staðið sig vel og ef mið er tekið af stigahækkunum eingöngu slá þeir Alec Elías Sigurðarson og Alexander Thor Mai öllum við með meira en 100 elo-stiga hækkun.

Stigahæstu íslensku skákmennirnir, þeir Hannes Hlífar Stefánssonar og Hjörvar Steinn Grétarsson, hafa ekkert sýnt að þessu sinni en á hinn bóginn hafa Guðmundur Kjartansson og Björn Þorfinnsson teflt frísklega. Það var að vísu súrt í broti fyrir Björn að tapa fyrir Aryan Tari í 9. umferð í gær en þar lét Björn drottninguna af hendi fyrir meira en lítið óljósar bætur. Hann á eina glæsilegustu leikfléttu mótsins er hann mætti Norðmanninum Kvamme í 7. umferð:

Reykjavíkurskákmótið 2016:

Björn Þorfinnsson – John A. Kvamme

Trompowsky-byrjun

1. Rf3 g6 2. d4 Rf6 3. Bg5 Bg7 4. e3 c5 5. c3 b6 6. Rbd2 Bb7 7. Bd3 d6 8. Dc2 0-9. h4 cxd4 10. exd4 Rc6 11. h5 Hc8

11.... Rxh5 kom til greina en bauð heim skiptamunarfórn á h5.

12. hxg6 hxg6 13. Bc4 Ra5 14. Be2 Dd7 15. Hh4 b5 16. b4 Rc4 17. Bxc4 bxc4 18. 0-0-0 Bc6? 19. Hdh1 Ba4?

Missir tök á e4-reitnum. Langbest var að hefja gagnsókn með 19.... a5.

20. Bxf6! Bxf6

Vitaskuld ekki 20.... Bxc2 21. Hh8+ og mátar.

21. De4 d5

22. Hh8+!

Þrumuleikur sem Norðmaðurinn hafði ekki tekið með í reikninginn.

22.... Bxh8 23. Dh4 Kg7 24. g4!

Slær tvær flugur í einu höggi, hótar 25. g5 og tekur f5-reitinn af drottningunni.

24.... Hg8 25. Re5! De8 26. Rdf3! Kf8 27. Rg5

Svartur fær ekkert við riddarana ráðið.

27.... Db5 28. Dh7 Bg7 29. Rxg6+! Ke8 30. Dxg8+ Kd7 31. Dxg7 fxg6 32. He1 He8 33. Re6 Kc8 34. Rc5 Db8 35. He5 Bc6 36. Dxg6

– og svartur gafst upp. 

Armeninn slapp naumlega

Annar íslenskur skákmaður sem hefur átt gott mót er Stefán Kristjánsson. Hann tefldi langa og erfiða skák við Armenann Hrant Melkumnjan í 7. umferð og eftir þunga stöðubaráttu í miðtaflinu náði hann upp vinningsstöðu. Tímamörkin reyndust honum erfið; þó að 30 sekúndur bætist sjálfkrafa við tímann eftir hvern leik getur mikil uppsöfnuð spenna leitt af sér rangar ákvarðanir. 

Sjá stöðumynd

Stefán – Melkumjan

65. Ke4??

Frípeðunum á að ýta! Eftir 65. g6 vinnur hvítur, t.d. 65.... Hh3+ 66. Kg4 Hh1 67. f5 a1(D) 68. Hxa1 Hxa1 69. f6 og hvítur kemur sér upp drottningu.

65.... Hh1 66. g6 a1(D) 67. Hxa1 Hxa1 68. f5 Hg1 69. Ke5 Kc4 70. Kf6

Ekki dugar 70. f6 vegna 70.... Hg5+! með jafnteflisstöðu.

70.... Kd5 71. Kg7 Ke5 72. f6 Kf5 73. f7 Hxg6+ 74. Kh7 Hf6 75. Kg7 Hxf7+ 76. Kxf7

Jafntefli.

Síðasta umferð mótsins hefst kl. 11 í dag.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 16. mars

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Bræður, feðgar og Robert Fischer að tafli í Hörpu

Reykjavíkurskákmótið er skemmtilega samsett mót. Eftir að það fluttist í hin glæsilegu salarkynni í Hörpu hefur fjöldi keppenda komist upp fyrir 200 manns. Stór hluti er skákáhugamenn sem hafa kannski ekki annan metnað en þann að finna nýjan keppnisstað og tefla í sama móti og sum stóru nöfnin í skákinni; fjórir sigurstranglegustu skákmennirnir eru með yfir 2.700 elo-stig. Sumir koma ár eftir ár, eins og t.d. Hollendingurinn geðþekki Eric Winter. Og aftur er mætt til leiks skákdrottningin Tania Sadchev, ein sterkasta skákkona Indverja um árabil og eftirsóttur skákskýrandi, eins og kom berlega í ljós þegar Anand mætti Magnúsi Carlsen í heimsmeistaraeinvíginu í Madras á Indlandi haustið 2013. Sum nöfn klingja kunnuglega í eyrum. Þarna situr Robert Fischer að tafli, allnokkrir bræður: Björn og Bragi, Bárður Örn og Björn Hólm, Aron Thor Mai og Alexander Oliver Mai, Óskar Víkingur og Stefán Orri og systkinin Nansý og Joshua.

Og feðgar fyrirfinnast einnig í skákinni. Henrik, pabbi heimsmeistarans, er aftur mættur til leiks. Það er auðvitað ljóst að strákurinn Magnús er föðurbetrungur á þessu sviði en Henrik hefur gaman af því að tefla og gerir það stundum skínandi vel; hann kveðst taka þátt í einu móti á ári og Reykjavíkurskákmótið hefur orðið fyrir valinu undanfarin ár. Meira jafnræði er með feðgunum, Jóhanni Ingvarssyni og Erni Leó Jóhannssyni. Örn Leó sem er liðlega tvítugur gerði sér lítið fyrir og lagði að velli ítalskan stórmeistara með tæplega 2600 elo-stig:

Reykjavíkurskákmótið 2016; 2. umferð:

Danyyil Dvirnyy- Örn Leó Jóhannsson

Frönsk vörn

1. e4 e6 2. d4 d5 3. Rc3 dxe4 4. Rxe4 Rd7 5. Rf3 Rgf6 6. Rxf6 Rxf6 7. Bc4

Einnig er gott að að setja þennan biskup á d3 – sjá aths. við 10. leik hvíts.

7. ... Be7 8. De2 O-O 9. Bg5 b6

Stæði biskupinn á d3 væri þetta ekki hægt vegna 10. Bxf6 Bxf6 11. De4 sem hótar máti og hrók á a8.

10. O-O-O Bb7 11. Kb1 a6 12. Hhg1 b5 13. Bd3 Rd5 14. Bd2 Rb4 15. Bxb4 Bxb4 16. Re5 De7 17. g4 Bd6 18. g5 Bxe5 19. dxe5 Hfd8 20. Hg4 c5 21. Hdg1 g6!

Þó að svörtu peðin séu nú kirfilega skorðuð á hvítum reitum er ekki nokkur leið fyrir hvítan að opna línur á kóngsvæng og svartur ræður yfir d-línunni.

22. c3 Hd7 23. Bc2 Had8 24. h4 c4 25. h5 Dc5 26. Hf4 Hd2 27. De1 b4 28. cxb4 Dxb4 29. a3 Db5 30. Hg3

Hyggst skorða c-peðið en Örn Leó lætur sér það í léttu rúmi liggja.

30. ... c3!? 31. Hxc3?

Mistök. Hann varð að leika 31. Hb4! og 31. ... He2 má þá svara með 32. Dxc3.

32. Dc1 Dxe5 33. He3 Hxe3 34. fxe3 Dxg5 35. Df1 Hd7 36. Ba4 Hc7 37. Bb3

Reyna mátti 37. Be8 en svartur á gott svar, 37. ... gxh5!

37. ... Dxh5 38. e4 De5!

Nú er eftirleikurinn auðveldur.

39. Bc2 Kg7 40. a4 f5 41. exf5 exf5 42. Hb4 He7 43. Ka2 Bd5 44. Bb3 De1 45. Df4 Bxb3 46. Hxb3 De4 47. Db8 Dxa4 48. Ha3 Dc4 49. Hb3 a5 50. Dd8 Hb7

- og hvítur gafst upp.

Eftir fjórðu umferð sem fram fór á fimmtudaginn voru Indverjinn Gupta og Englendingurinn Gawain Jones efstir með fullt hús. Hjörvar Steinn Grétarsson, sem tók ½ vinnings yfirsetu í 4. umferð, og Stefán Kristjánsson voru í 3.-19. sæti með 3 ½ vinning en jafnir þeim voru menn á borð við Shakriyar Mamedyarov, Ivan Cheparinov, Richard Rapport, Sergei Movsesian og Simen Agdestein.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 12. mars

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Eins og að tefla við skáksöguna – 16 ára Kópavogsbúi gerði jafntefli við Beljavskí

Frægasti skákmaður 31. Reykjavíkurskákmótsins, þar sem 235 skákmenn og konur hófu keppni í Hörpu á þriðjudaginn, er án efa Alexander Beljavskí fæddur í Lviv í Úkraínu nú búsettur í Slóveníu. Hann varð heimsmeistari unglinga árið 1973, varð efstur á sovéska meistaramótinu ásamt Tal ári síðar en vann innbyrðis uppgjör þeirra, tefldi á 1. borði fyrir Sovétríkin á Ólympíumótinu í Grikklandi haustið 1984 þar sem hann fékk 8 vinninga af 10 mögulegum, varð í 2. sæti á eftir Kasparov á heimsbikarmótinu í Reykjavík haustið 1988 og hefur tvisvar unnið stórmótið í Tilburg í seinna skiptið árið 1986 byrjaði hann á því að tapa tveim fyrstu skákum sínum. Beljavskí hefur nokkrum sinnum gert atlögu að heimsmeistaratitlinum. Að mæta honum við skákborðið er eins og að tefla á móti skáksögu ofanverðrar 20. aldar. Kópavogsbúinn Bárður Örn Birkisson sem varð 16 ára í byrjun febrúar lét orðspor þess fræga skákmanns – og meira en 600 elo-stiga mun – ekki villa um fyrir sér og var hársbreidd frá því að leggja kappann að velli og sætti sig ekki við jafntefli fyrr en allar tilraunir voru þrautreyndar:

Reykjavíkurskákmótið; 1. umferð:

Alexander Beljavskí – Bárður Örn Birkisson

Slavnesk vörn

1. d4 d5 2. c4 c6 3. Rf3 Rf6 4. Rc3 dxc4 5. a4 Bf5 6. e3 e6 7. Bxc4 Bb4 8. 0-0 Rbd7 9. De2 Bg6 10. e4 0-0 11. Bd3 Bh5 12. e5 Rd5 13. Rxd5 cxd5 14. De3 He8 15. Re1 Bg6 16. Be2 Rb8!

Þessi leikur sýnir að Bárður hefur mætt vel undirbúinn til leiks. Riddarinn stendur vel á c6 og svartur hefur færi eftir c-línunni.

17. Db3 Rc6 18. Be3 Db6 19. Rd3 a5 20. Rxb4 Dxb4 21. Dc3 Hec8 22. Hfc1 Db6 23. Dd2 Rb4 24. Ha3 Rc2! 

Lamar samspil hvítu mannanna.

25. Hc3 Dxb2 26. Hxc8+ Hxc8 27. Dxa5 h6 28. h4 Hc3! 29. Db5 Hb3 30. De8+ Kh7 31. Bf4

Kannski hefur Beljavskí ætlað að leika 31. h5 en svartur getur svarað með 31.... Hxe3! sem vinnur.

31.... Rxd4 32. Bf1 Hc3 33. He1 Hc2

Gott var einnig 33.... Rc6 eða jafnvel 33.... Hh3!

34. h5 Be4?

Bárður var orðinn tímanaumur. Best er 34....Bxh5! 35. Bd3 Bg6 36. Bxc2 Dxc2 og hvítur er varnarlaus.

35. Be3

Hann gat náð jafntefli með 35. Hxe4 dxe4 36. Dxf7 o.s.frv.

35.... Re2+ 36. Hxe2 Hxe2 37. Bxe2 Dxe2 38. Dxf7 

38.... Dd1+?

38.... d4! vinnur. Eina leiðin er 39. Df4 en þá kemur 39.... Dd1+ 40. Kh2 Dxh5+ 41. Kg1 Dg6! 42. f3 dxe3 43. fxe4 De8! með vinnings stöðu.

39. Kh2 Dg4 40. f3 Dh4+ 41. Kg1 De1+ 42. Kh2 Dh4+ 43. Kg1 De1+ 44. Kh2 Dxe3 45. fxe4 Dxe4 46. Dxe6 d4 47. Dd6 d3 48. e6 Dh4+ 49. Kg1 De1+ 50. Kh2 Dh4+ 51. Kg1 De1+ 52. Kh2 Dh4+ 53. Kg1 De1+

– Jafntefli.

Í 2. umferð vakti einnig mikla athygli að Einar Valdimarsson vann sænska stórmeistarann Nils Grandelius. Svíinn lenti í mátgildru eftir að hafa lengi reynt að vinna jafna stöðu:

 

Einar – Grandelius

44. Re7+ Kg4??

Hann varð að sætta sig við jafntefli með 44.... Ke5 45. Rg6+ Kf5 46. Re7+ o.s.frv.

45. Kf2! Hc1 46. h3+ Kf4 47. Rg6+! svartur er óverjandi mát, 47. .. Kf5 48. g4 mát.

Í þriðju umferð sem hófst snemma dags í gær ákváðu nokkrir af okkar bestu mönnum að taka ½ vinnings yfirsetu. Örn Leó Jóhannsson vann ítalska stórmeistarann Danyyil Dvirnyy og er einn fjölmargra keppenda með 2 vinninga.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 10. mars

Skákþættir Morgunblaðsins