Skákþáttur Morgunblaðsins: Úrslitaskák áskorendamótsins

Við upphaf lokaumferðar áskorendamótsins í Moskvu sl. mánudag voru líkur til þess að tveir keppendur yrðu jafnir í efsta sæti. Sú varð raunin fyrir þrem árum er Magnús Carlsen og Vladimir Kramnik urðu jafnir og efstir eftir æsispennandi lokaumferð þó að báðir hafi tapað lokaskákinni. Þá var gripið til stigaútreikninga og Magnús hafði betur, öðlaðist réttinn til að skora á heimsmeistarann Anand og við þekkjum framhaldið.

Þegar Sergei Karjakin og Fabiano Caruana settust að tafli var sá möguleiki fyrir hendi að Anand myndi tylla sér með þeim í efsta sætið – ef hann ynni Svidler með svörtu. Í því tilviki hefði vaknað allt annað ákvæði reglugerðar um mótið og Caruana úrskurðaður sigurvegari. En fáir reiknuðu með sigri Anands og kannski síst hann sjálfur, hvatinn varla til staðar því fyrirsjánlegt var að stigaútreikningar myndu alltaf setja Anand í þriðja sæti. Caruana varð því að tefla til sigurs og þanki um varkárari byrjanir vék fyrir hvössu afbrigði sikileyjarvarnar. Í þessari hreinu úrslitaskák gerði Karjakin sér grein fyrir því að jafntefli myndi að öllum líkindum duga en jafnframt var honum fullkunnugt um fjölmörg dæmi þess hversu varasamt getur reynst að tefla upp á jafntefli þegar mikið er undir. Og þarna sýndi hann styrk sinn, tók djarfar ákvarðanir í miðtafli sem að endingu tryggðu honum farseðilinn til New York:

Áskorendamótið 2016; 14. umferð.

Sergei Karjakin – Fabiano Caruana

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rf3 Rc6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rf6 5. Rc3 d6 6. Bg5 e6 7. Dd2 a6 8. O-O-O Bd7 9. f4 h6 10. Bh4 b5 11. Bxf6 gxf6 12. f5 Db6 13. fxe6 fxe6 14. Rxc6 Dxc6 15. Bd3 h5 16. Kb1 b4 17. Re2 Dc5 18. Hhf1 Bh6 19. De1 a5 20. b3 Hg8 21. g3 Ke7

Allt með kyrrum kjörum og hefðbundnum hætti. Staðan er í jafnvægi.

22. Bc4 Be3 23. Hf3 Hg4 24. Df1 Hf8 25. Rf4 Bxf4 26. Hxf4 a4 27. bxa4!

Hann mátti alls ekki hleypa þessu peði til a3.

27. ... Bxa4 28. Dd3 Bc6 29. Bb3 Hg5 30. e5!?

Afdrifarík ákvörðun og djörf. Karjakin hefur greinilega lært eitt og annað af Kasparov, að leika ofan í þrælvaldaðan reit var sérgrein hans.

30. ... Hxe5 31. Hc4 Hd5 32. De2 Db6 33. Hh4 He5 34. Dd3 Bg2?! 35. Hd4 d5 36. Dd2 He4??

Caruana var í tímahraki. Hann þvingar beinlínis fram leikfléttu. Eftir 36. ... Bf3 37. Hxb4 Dc7 er staðan enn tvísýn.

37. Hxd5! exd5 38. Dxd5 Dc7 39. Df5! Hf7 40. Bxf7 De5 41. Hd7+ Kf8 42. Hd8+!

– og Caruana sá endalokin, 42. ... Kxf7 43. Dh7+ Ke6 44. Dd7 mát, og gafst því upp.

Lokastaðan varð þessi:

1. Karjakin 8 ½ v.(af14) 2. – 3. Caruana og Anand 7 ½ v. 4. – 7. Nakamura, Svidler, Giri og Aronjan 7 v. 8. Topalov 4 ½ v.

 

 

Lausnir á skákdæmum

 

Pal Benkö 1968

Hvítur leikur og mátar í 3. leik.

1. Bc4. A) 1. ... Ke5 2. Dd5+ Kf6 3. Dg5 mát. B) 1. ... Kf5 2. Dh5+ og 3. Dg5 mát eða 3. Dd5 mát.

 

 

 

Sam Lloyd 1858

Hvítur leikur og mátar í 3. leik.

1. Ba8 A) 1. ... Kf1 2. Dxf5+ og 3. Df2 mát. B) 1. ... g5 2. Db7 og 3. Dh1 mát. C) 1. ... f4 2. Dg6 og 3. Dg1 mát. D) 1. .... riddaraleikur, 2. Db6 ( eða 2. Dxb6 ) og 3. Dg1 mát.

 

 

 

Alexei Trotzky 1893

Hvítur leikur og mátar í 3. leik.

1. Kc2 d1(D)+ 2. Kb1 og mát í næsta leik

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 2. april 2016

Skákþættir Morgunblaðsins