Skákþáttur Morgunblaðsins: "Eitraða peðið" aftur og þessi dularfulli hr. X

Heimsbikarmótið sem stendur yfir í Bakú, höfuðborg Aserbaídsjan, hefur reynst meiri þolraun fyrir þátttakendur en gengur og gerist á þessum vettvangi. Þarma er teflt um tvö sæti af átta í áskorendamótinu sem fram fer á næsta ári. Þó að kappskákirnar útheimti mikla orku hafa þeir dagar þar sem teflt er til úrslita sé staðan jöfn ekki síður verið erfiðir. Það hefur tekið meira en fimm klst. að útkljá sum einvígin. Dæmi þar um er einvígi Nakamura og Nepomniachtchi í 3. umferð sem lauk með sigri þess fyrrnefnda. Lokaviðureign þeirra var svonefnd „Armageddon-skák“; Nepo fékk fimm mínútur, hafði hvítt og varð að vinna, Nakamura fékk fjórar mínútur en dugði jafntefli og hafði sigur að lokum. Upp spruttu deilur eftir á þegar í ljós kom að Nakamura hrókeraði með báðum höndum sem er ekki leyfilegt samkvæmt reglum. Atvikið kom fram í útsendingunni en samt var kröfu „Nepo“ vísað frá og „tísti“ hann hressilega á Twitter um andstæðing sinn og úrskurð dómaranna. Nakamura vann Adams í næstu umferð en féll svo úr leik í fimmtu umferð þegar hann mætti þessum dularfulla hr. X sem alltaf annað veifið skýtur upp kollinum í keppnum af þessi tagi; Úkraínumaðurinn Pavel Eljanov hefur teflt tíu kappskákir á heimsbikarmótinu og hlotið 8 ½ vinning. Hann komst áfram á fimmtudaginn ásamt Hollendingnum Giri en einvígin milli Wei Yi og Peters Svidler, og Karjakin og Mamedyarov færðust yfir í styttri skákirnar sem fram fóru í gær. Gott er að fylgjast með á Chess24.

Af Kínverjunum sem hófu keppni stendur nú aðeins Wei Yi eftir. Þessa dagana þegar verið er að frumsýna kvikmyndina Pawn Sacrifice rifjast upp fyrir mörgum sá háttur Bobbys Fischers í „einvígi aldarinnar“ að teygja sig eftir „eitruðu peði“. „Eitraða peðs afbrigði“ Sikileyjarvarnar kom upp í einni skák kínverska undrabarnsins í Baku gegn þeim sem sló Aronjan úr keppni á fyrri stigum:

Baku 2015: 3. umferð:

Wei Yi – Alexander Areschenko

Sikileyjavörn

1. e4 c5 2. Rf3 d6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rf6 5. Rc3 a6 6. Bg5 e6 7. f4 Db6 8. Dd2 Dxb2 9. Hb1

Spasskí lék 9. Rb3 gegn Fischer.

9. ... Da3 10. e5 h6 11. Bh4 dxe5 12. fxe5 g5 13. exf6 gxh4 14. Be2 Da5 15. O-O Rd7 16. Hbd1!?

Áður hafði verið leikið 16. Kh1. Hvort Wei Yi hefur undirbúið þetta fyrirfram er ómögulegt að segja.

16. ... h3 17. g3 Bb4 18. De3 Bxc3 19. Rxe6!

 

Mannsfórnin er eina leiðin fyrir hvítan til að brjótast í gegn.

19. ... De5?

Það er ekki heiglum hent að tefla „eitraða peðs afbrigðið“. Hvítur á rakið jafntefli eftir 19. ... fxe6 20. Dxe6+ Kd8 21. De7+ Kc7 22. Dd6+ o.s.frv. En það er ekkert meira að hafa er niðurstaða skákreiknanna. Samt hafnar Areschenko þessari leið. Hann einn veit ástæðuna.

20. Rc7+ Kf8 21. Dxe5 Bxe5 22. Rxa8 Rxf6 23. Rb6 Kg7 24. Rxc8 Hxc8 25. Hf5 Bb8 26. Hdf1 Ba7 27. Kh1 Bd4 28. Bd3 Hc6 29. g4!

Endataflið vefst ekki fyrir Wei Yi frekar en aðrir þættir skákarinnar.

29. ... Hc7 30. g5 hxg5 31. Hxg5 Kf8 32. Hg3 Rd5 33. Hxh3 Re3 34. Hf4 Ba7 35. He4 Rd1 36. Hh8 Kg7

 

37. Hh7+! Kf8

Eða 37. ... Kxh7 38. He7+ o.s.frv.

38. Hc4 Bc5 39. Bg6

- og Areschenko gafst upp. „Ekki tefla Sikileyjarvörn gegn ungum skákmönnum,“ segir gamalt rússneskt spakmæli.

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 26. september 2015

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "World Cup"] [Site "Baku AZE"] [Date "2015.09.18"] [EventDate "2015.09.11"] [Round "3.2"] [Result "1-0"] [White "Wei Yi"] [Black "Alexander Areshchenko"] [ECO "B97"] [WhiteElo "?"] [BlackElo "?"] [PlyCount "77"] 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. Bg5 e6 7. f4 Qb6 8. Qd2 Qxb2 9. Rb1 Qa3 10. e5 h6 11. Bh4 dxe5 12. fxe5 g5 13. exf6 gxh4 14. Be2 Qa5 15. O-O Nd7 16. Rbd1 h3 17. g3 Bb4 18. Qe3 Bxc3 19. Nxe6 Qe5 20. Nc7+ Kf8 21. Qxe5 Bxe5 22. Nxa8 Nxf6 23. Nb6 Kg7 24. Nxc8 Rxc8 25. Rf5 Bb8 26. Rdf1 Ba7+ 27. Kh1 Bd4 28. Bd3 Rc6 29. g4 Rc7 30. g5 hxg5 31. Rxg5+ Kf8 32. Rg3 Nd5 33. Rxh3 Ne3 34. Rf4 Ba7 35. Re4 Nd1 36. Rh8+ Kg7 37. Rh7+ Kf8 38. Rc4 Bc5 39. Bg6 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Aronjan, Gelfand og Kamsky úr leik á heimsbikarmóti FIDE

Þessa dagana stendur yfir í Bakú í Aserbasjan heimsbikarmót FIDE en sigurvegarinn þar fær keppnisrétt í áskorendamótinu sem síðar ákveður hver verður áskorandi heimsmeistarans Magnúsar Carlsen. Alls hófu 132 skákmenn keppni um síðustu helgi en keppnisfyrirkomulagið býður upp á tveggja skáka einvígi með venjulegum umhugsunartíma. Verði jafnt er gripið til skáka með styttri umhugsunartíma. Og það kemur auðvitað á daginn að spennustigið í styttri skákunum er slíkt að skemmtanagildið eykst stórum og er það auðvitað í takt við hraðann á okkar tímum. Vefurinn Chess24 hefur verið með skemmtilegar streymis-útsendingar frá mótinu þar sem nokkrir af sigurstranglegustu skákmönnunum hafa þegar þurft að taka pokann sinn og eru á heimleið. Skal þar fremstan telja Levon Aronjan sem féll úr keppni í 2. umferð, Boris Gelfand datt strax úr leik, einnig Gata Kamsky og skákdrottningin Hou Yifan.

32 skákmenn voru eftir þegar keppnin hélt áfram á fimmtudaginn og spennandi einvígi framundan: Kramnik gegn Andreikin, Giri gegn Leko, Radjabov gegn Svidler, Nakamura gegn Nepomniachtchi, Ivanchuk gegn Jakovenko, Grischuk gegn Eljanov svo nokkur dæmi séu tekin.

Kínverjarnir og afrek Eljanovs

Þó að Kínverjar hafi unnið opna flokk síðasta ólympíuskákmóts, státi af fremstu skákkonu heims svo fátt eitt sé tínt til, eru menn alltaf að gleyma því að þeir eru hið nýja stórveldi skákarinnar. Vandi Kínverja hefur verið sá að þrátt fyrir frábæran árangur í flokkakeppnum eiga þeir enn eftir að slá í gegn á einstaklingsmótum. Kannski kemur það nú; í Bakú tefla þeir fram sínum bestu mönnum t.a.m. hinum 16 ára gamla Wei Yi sem margir telja að verði næsti heimsmeistari.

Í ljósi þess hve mikið er undir í hverri skák er afrek Úkraínumannsins Pavel Eljanov magnað en hann hefur unnið allar fimm kappskákir sínar. Á fimmtudaginn vann hann fyrri skák sína við Alexander Grischuk í æsispennandi skák. Rétt fyrir tímamörkin gat Grischuk unnið. Síðar varð hann að láta drottninguna en gat sennilega haldið jafntefli þegar hann lék sig í mát:

Alexander Grischuk – Pavel Eljanov

Katalónsk byrjun

1. c4 Rf6 2. Rf3 e6 3. g3 d5 4. Bg2 dxc4 5. Da4 Rbd7 6. Dxc4 c5 7. O-O b6 8. Rc3 Bb7 9. d4 Hc8 10. Dd3 cxd4 11. Rxd4 Bxg2 12. Kxg2 Bb4 13. Rdb5 a6 14. Rd6 Bxd6 15. Dxd6 De7 16. Dd3 b5 17. Bf4 e5 18. Bg5 h6 19. Rd5 De6 20. Bxf6 Rxf6 21. Rxf6 Dxf6 22. Da3!

Staðan er býsna jafnteflisleg en Grischuk tekst að skapa sér ýmis færi en tekur ákveðna áhættu líka.

22. ... Hc2 23. b3 Dc6 24. Kg1 Dc5 25. Dxa6 O-O 26. a4 Hxe2 27. a5 e4 28. Hae1 Hxe1 29. Hxe1 f5 30. De6+ Kh7 31. Hd1 Hf6 32. Dd5 Dc2 33. Hd2 Dc3 34. Ha2 De1+ 35. Kg2 f4 36. a6 f3 37. Kh3 Hg6

38. Kh4?

Afleikur í tímahraki, 38. a7 vinnur þar sem 38. .... Dg1 er svarað með 39. Df5!

38. ... Db4 39. Kh3 Hg5 40. Df7 Dc5 41. g4 Dc1 42. a7 h5 43. Dxh5 Hxh5 44. gxh5 Dc8 45. Kg3 Da8 46. Ha6 Kg8 47. b4 Kf8 48. Kf4 Ke7 49. Ke3 Kd7 50. Kd4 Kc7 51. Ke3 Kb7 52. Ha5 Kb6 53. Ha3 Kc6 54. Ha5 Kd6

Vandséð er hvernig svartur getur unnið eftir 55. Kf4, t.d. 55. ... Kd5 56. Hxb5+ Kc4 57. Ha5 Kxb4 58. Ha1! o.s.frv.

55. Kd4?? Dd5+ 56. Ke3 Ke5!

– hótar máti á d3 eða d4. Grischuk gafst upp.

 

Helgi Ólafsson [e-mail]

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu 

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 19. september

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Jón L. í 3. sæti á Ródos

Liðin sem munu taka þátt í Evrópumóti landsliða sem hefst í „gömlu“ Laugardalshöllinni þann 13. nóvember eru sem óðast að tínast inn til skráningar fyrir í mótið. Búist er við að 36 lið muni keppa í opna flokknum og í kringum 30 lið í kvennaflokki.

Fyrir Ólympíumótið í Tromsö í fyrra var talsverð spenna í kringum þátttöku Rússa en á fimmtudag var ákveðinni óvissu eytt þegar þeir tilkynntu lið sitt í opna flokknum og kvennaflokknum. Með sveitunum koma fjórir þjálfarar, liðsstjórar, fararstjórar og læknir. Alexander Grisjúk og Peter Svidler munu leiða rússnesku sveitina í opna flokknum.

Heimsmeistarinn Magnús Carlsen verður í liði Norðmanna og heimsmeistari kvenna, María Muzytsjúk, teflir fyrir kvennalið Úkraínu. Aðrir þekktir kappar eru Levon Aronjan, Vasilí Ívantsjúk, Anish Giri og ýmsir fleiri.

Íslendingar munu tefla fram a.m.k. tveimur liðum í opna flokknum og ljóst er að virkustu stórmeistarar okkar eru í góðri æfingu og til alls vísir. Evrópumótin eru „þéttari“ en Ólympíumótin og þar er engin auðveld viðureign. Hvernig hinu svonefnda „gullaldarliði“ mun reiða af er ómögulegt að segja til um. En menn eru að æfa sig; í byrjun næsta mánaðar munu greinarhöfundur, Jóhann Hjartarson og Margeir Pétursson spreyta sig á heimsmeistaramótinu í atskák sem fram fer Berlín. Þar er tímamörkin 15 10 og heimsmeistaramótið í hraðskák fylgir strax í kjölfarið, þar sem tímamörkin eru 3 2. Allar skákir verða sýndar beint á netinu. Eftir síðasta heimsmeistaramót, sem fram fór í Dubai í Sameinuðu arabísku furstadæmunum, er Magnús Carlsen handhafi allra þriggja heimsmeistaratitlanna.

Jón L. Árnason hefur verið að hita sig upp, fyrst með þátttöku á Skákþingi Íslands í vor og á dögunum skrapp hann til grísku eyjarinnar Ródos þar sem tók þátt í allsterku opnu móti, hlaut 6½ vinning af níu mögulegum og varð í 3.–7. sæti. Hann gerði jafntefli við tvo stigahæstu keppendur mótsins, annað jafnteflið kom eftir 129 leikja maraþonskák, og hann vann tvær síðustu skákir sínar:

8. umferð:

Jón L. Árnason – Simeon Avagianos (Grikkland )

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rf3 g6 3. c4 Rc6 4. d4 cxd4 5. Rxd4 Rf6 6. Rc3 d6 7. Be2 Rxd4 8. Dxd4 Bg7 9. Bg5 O-O 10. De3

Hinn möguleikinn í þessari stöðu er að hörfa með drottninguna til d2.

10. ... Db6 11. Dd2 Be6 12. O-O Dc6 13. Dd3 Hfc8 14. Rd5 Bxd5 15. exd5 De8 16. Hac1 a5 17. b3 Rd7 18. Hfe1

Gallinn við uppskiptin d5 er að hvítur getur byggt upp mikinn þrýsting eftir e-línunni.

18. ... Bf6 19. Bh6 Bg7 20. Bxg7 Kxg7 21. Dd4+ Kg8 22. Hc3 Df8 23. He3 Hc7 24. Bg4 Rc5 25. h4!

Reynir að opna línur á kóngsvængum, svartur er merkilega mótspilslaus og peðaframrás á drottningarvæng getur líka reynst erfið eins og kemur á daginn.

25. ... f5 26. Bd1 Df6 27. Df4 Kg7 28. Bc2 Hf8 29. a3 Hf7 30. b4 axb4 31. axb4 Ra6?

Hann varð að reyna 31. .... Re4! því að svara má 32. Bxe4 með 32. ... Hxc4! o.s.frv. En hvítur leikur eftir sem áður 32. c5 og á betra tafl.

32. c5! Db2 33. Bb3 Dd2 34. cxd6 exd6 35. h5!

Tíu leikjum eftir að þetta peð var sent af stað gerir það út um taflið.

35. ... Dxb4 36. Dg5! Hc8 37. He7 Hf8 38. hxg6 h6 39. Dg3 Hxe7 40. Hxe7+ Kg8 41. De3

– og svartur gafst upp.

Helgi Ólafsson [e-mail]

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu 

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 12. september

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Colossus Chess Cup of Rhodes"] [Site "?"] [Date "2015.09.07"] [Round "?"] [White "Arnason, Jon L"] [Black "Avagianos, Simeon"] [ECO "B27"] [WhiteElo "2499"] [BlackElo "2061"] [Result "1-0"] 1. e4 c5 2. Nf3 g6 3. c4 Nc6 4. d4 cxd4 5. Nxd4 Nf6 6. Nc3 d6 7. Be2 Nxd4 8. Qxd4 Bg7 9. Bg5 O-O 10. Qe3 Qb6 11. Qd2 Be6 12. O-O Qc6 13. Qd3 Rfc8 14. Nd5 Bxd5 15. exd5 Qe8 16. Rac1 a5 17. b3 Nd7 18. Rfe1 Bf6 19. Bh6 Bg7 20. Bxg7 Kxg7 21. Qd4+ Kg8 22. Rc3 Qf8 23. Re3 Rc7 24. Bg4 Nc5 25. h4 f5 26. Bd1 Qf6 27. Qf4 Kg7 28. Bc2 Rf8 29. a3 Rf7 30. b4 axb4 31. axb4 Na6 32. c5 Qb2 33. Bb3 Qd2 34. cxd6 exd6 35. h5 Qxb4 36. Qg5 Rc8 37. Re7 Rf8 38. hxg6 h6 39. Qg3 Rxe7 40. Rxe7+ Kg8 41. Qe3 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Nakamura bauð skákreiknum birginn

Er Magnús Carlsen að gefa eftir? Úrslit tveggja síðustu stórmóta sem hann hefur tekið þátt í virðast benda til þess. Á Sinquefield Cup sem lauk í St. Louis í Missouri-ríki um helgina varð hann í 2. sæti með þrem öðrum. Hann er efstur á nýbirtum Elo-lista FIDE en liðin er sú tíð þegar hann bar höfuð og herðar yfir keppinauta sína. Armeninn Levon Aronjan sigraði nokkuð óvænt en lengi vel var útlit fyrir að Magnús Carlsen næði efsta sæti; eftir slæma byrjun komu þrír sigrar og hann var kominn á toppinn en tefldi kæruleysislega í jafnri stöðu og tapaði með hvítu fyrir Rússanum Alexander Grischuk. Um svipað leyti tók Aronjan sprett og vann mótið að lokum og hafði þá vinningi meira en næstu menn:

1. Aronjan 6 v. (af 9) 2.–5. Giri, Carlsen, Vachier-Lagrave, Nakamura 5 v. 6.–7. Topalov, Grischuk 4½ v. 8.–9. Caruana, Anand 3½ v. 10. So 3 v.

Beinar vefútsendingar eru í dag frá öllum helstu skákmótum og vefurinn chess24 leiðandi á því sviði. Í útsendingunum frá St. Louis var í aðalhlutverki skákdrottningin Jennifer Shahade, höfundur bókarinnar „Chess Bitch“, og hafði sér til aðstoðar Yasser Seirawan og Maurice Ashley. Meðal nýjunga í útsendingum var „skriftaklefi“, en skákmenninrir voru fengnir til að líta þar inn annað veifið og „leiða út“ um tilfinningar sínar sínar gagnvart stöðunni í skákum sínum svo áhorfendur gátu heyrt – þó ekki andstæðingurinn. Meðal gesta á skákstað var Garrí Kasparov, sem hrósaði Hikaru Nakamura sérstaklega fyrir að hafa boðið skákreiknum birginn er hann þræddi öngstræti kóngsindversku varnarinnar og vann glæsilegan sigur:

Saint Louis 2015; 6. umferð:

Wesley So – Hikaru Nakamura

Kóngsindversk vörn

1. d4 Rf6 2. c4 g6 3. Rc3 Bg7 4. e4 d6 5. Rf3 O-O 6. Be2 e5 7. O-O Rc6 8. d5 Re7

Klassíski kóngsindverjinn – „ekkert annað en brögð og brellur,“ hefur Vladimir Kramnik sagt.

9. Re1 Rd7 10. f3 f5 11. Be3 f4 12. Bf2 g5

Afbrigði „...sem hefur verið reiknað til þvingaðs máts,“ stóð skrifaði í frægri bók, „60 minnisverðar skákir“ – Kannski fullmikið sagt en á vel við um þessa viðureign!

13. Rd3 g6 14. c5 Rf6 15. Hc1 Hf7 16. Kh1 h5 17. cxd6 cxd6 18. Rb5 a6 19. Ra3 b5 20. Hc6 g4 21. Dc2 Df8 22. Hc1 Bd7 23. Hc7?!

So skaut byrjunarleikjunum út undrahratt en „vélarnar“ mæla þó með 23. Hb6 og telja stöðu hvíts betri. Ekki er að sjá að þreföldun á c-línunni gefi mikið.

23. ... Bh6 24. Be1 h4! 25. fxg4?

Peðaflaumur svarts var orðinn ógnandi en nú fyrst fer skriðan af stað.

25. ... f3! 26. gxf3 Rxe4!

Með hugmyndnni 27. gxf3 Hf1+! 28. Kg2 Be3 o.s.frv

27. Hd1 Hxf3 28. Hxd7 Hf1+ 29. Kg2

Getur hvítur varið þessa stöðu?

29. ... Be3!

„Kóngsindverski biskupinn“ hefur gegnt lykilhlutverki í þessari skák. Eftir 30. Bxf1 kemur 30. ... h3+! 31. Kxh3 Dxf1+ 32. Dg2 Rg5 mát.

30. Bg3

Hann gat farið með biskupinn í aðra átt, 30. Ba5 og þá kemur þvingað mát í fimm leikjum: 30. ... h3+! 31. Kxh3 Dh6+ 32. Kg2 Rf4+ 33. Kxf1 Rg3+! og mát í næsta leik, 34. Ke1 Rg2 mát eða 34. hxg3 Dh1 mát.

30. ... hxg3! 31. Hxf1 Rh4+ 32. Kh3 Dh6 33. g5 Rxg5+ 34. Kg4 Rhf3! 35. Rf2 Dh4+ 36. Kf5 Hf8+ 37. Kg6 Hf6+! 38. Kxf6 Re4+ 39. Kg6 Dg5 mát.

Glæsilegur endir á frábærri sóknarskák.

 

Helgi Ólafsson [e-mail]

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu 

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 29. ágúst 2015

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Sinquefield Cup"] [Site "Saint Louis USA"] [Date "2015.08.29"] [EventDate "2015.08.23"] [Round "6.4"] [Result "0-1"] [White "Wesley So"] [Black "Hikaru Nakamura"] [ECO "E99"] [WhiteElo "2779"] [BlackElo "2814"] [PlyCount "78"] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. e4 d6 5. Nf3 O-O 6. Be2 e5 7. O-O Nc6 8. d5 Ne7 9. Ne1 Nd7 10. f3 f5 11. Be3 f4 12. Bf2 g5 13. Nd3 Ng6 14. c5 Nf6 15. Rc1 Rf7 16. Kh1 h5 17. cxd6 cxd6 18. Nb5 a6 19. Na3 b5 20. Rc6 g4 21. Qc2 Qf8 22. Rc1 Bd7 23. Rc7 Bh6 24. Be1 h4 25. fxg4 f3 26. gxf3 Nxe4 27. Rd1 Rxf3 28. Rxd7 Rf1+ 29. Kg2 Be3 30. Bg3 hxg3 31. Rxf1 Nh4+ 32. Kh3 Qh6 33. g5 Nxg5+ 34. Kg4 Nhf3 35. Nf2 Qh4+ 36. Kf5 Rf8+ 37. Kg6 Rf6+ 38. Kxf6 Ne4+ 39. Kg6 Qg5# 0-1

Skákþáttur Morgunblaðsins: Guðmundur efstur í Litháen

Hjörvar Steinn Grétarsson, Guðmundur Kjartansson og Oliver Aron Jóhannesson luku um síðustu helgi keppni á sterku, opnu móti í höfuðborg Lettlands, Riga. Alexei Shirov bar sigur úr býtum, hlaut 7 ½ vinning af níu mögulegum. Jafn honum en lægri á stigum var Armeninn Hovhannisjan. Hjörvar endaði í 11.- 38. sæti með 6 vinniga, Guðmundur fékk 5 ½ vinning og varð í 39.- 56. sæti en Oliver fékk 3 vinninga og endaði neðar í mótstöflunni. Keppendur voru 191 talsins. Í Riga hefur á torgi einu verið reist stytta af Mikhael Tal og margir skákunnendur gera sér ferð þangað og hylla „töframanninn“ sem lést sumarið 1992 eftir langvarandi vanheilsu, aðeins 55 ára að aldri.

Guðmundur Kjartansson sat ekki lengi auðum höndum og degi eftir mótið í Riga hóf hann að tefla á lokuðu alþjóðlegu móti í Panevezys í Litháen. Ef marka má frammistöðu hans og taflmennsku þar verður þess væntanlega ekki langt að bíða að hann nái lokaáfanga sínum að stórmeistaratitli. Eftir sjöttu umferð, sem fram fór á fimmtudaginn, var hann með 5 vinninga af sex mögulegum og deildi efsta sætinu með heimamanninum Titas Stremavicius. Hann þarf 1 ½ vinning úr þrem síðustu skákunum til að ná lokaáfanga að stórmeistaratitli. Nú um stundir er hann með 2447 elo-stig en þarf að ná 2500 elo-stigum til að uppfylla skilyrði þau sem Alþjóðaskáksambandið FIDE setur varðandi útnefningu titilsins. Að ná þessu stigamarki ætti ekki að vefjast fyrir honum, elo-stigin eru reiknuð í hverjum mánuði.

Þar sem skákir nú til dags eru aðgengilegar í beinum útsendingum á netinu, t.d. á vefnum Chessbomb, hefur gefist ágætt tækifæri til að rýna í skákir Guðmundar frá Litháen. Sigur hans i fjórðu umferð var stórglæsilegur:

Panevezys 2015; 4. umferð:

Guðmundur Kjartansson – Ottormar Ladva

Pirc-vörn

1. e4 g6 2. d4 Bg7 3. Rc3 c6 4. Rf3 d6 5. a4 Rf6 6. Be2 O-O 7. O-O Rbd7 8. h3 e5 9. dxe5 dxe5 10. Be3 De7 11. Rd2 Rc5 12. Dc1 a5 13. Hd1 Be6 14. b3 Hfd8 15. Da3 Bf8 16. He1 Rfd7 17. Had1 f5!?

Eftir mikla liðsflutninga telur svartur óhætt að opna stöðuna. En við það myndast ýmsir veikleikar í stöðunni.

18. exf5 gxf5 19. Bc4 Df6 20. Dc1 e4?! 21. Re2 Bd6?

Tveir síðustu leikir svarts voru vanhugsaðir. En andstæðingur Guðmundar hefur varla áttað sig á því sem í vændum var.

22. Rxe4!

Glæsileg mannsfórn. Hugmyndin kristallast eftir 26. leik hvíts.

22. ... Rxe4 23. Hxd6! Rxd6 24. Bg5! Df7 25. Bxe6 Dxe6 26. Bxd8

Nú rann upp fyrir Ladva að eftir 26. ... Hxd8 + leikur hvítur 27. Dg5+ og hrókurinn felur óbættur. Þó að hvítur hafi aðeins eitt peð upp úr krafsinu er ómögulegt að verja veikleikana á kóngsvæng.

26. ... Re4 27. Bc7 De7 28. Rg3 Rdf6 29. Dg5+!

Annar bráðskemmtilegur leikur og nú fellur annað peð.

29. ... Dg7 30. Dxg7+ Kxg7 31. Rxf5+ Kg6 32. Rg3 Rxg3 33. Bxg3 Hd8 34. He7

Öruggara var 34. He2 en þessi dugar líka.

34. ... Hd2 35. Hxb7 Hxc2 36. Ha7 Re4 37. Hxa5 Rd2

Hyggst bjarga sér með þráskák: 38. ... Hc1+ og 39. ... Rf1+.

38. h4! Rxb3 39. h5+ Kg7 40. Ha7+ Kh6 41. Bf4+ Kxh5 42. Hg7! Rc5 43. Hg5+ Kh4 44. f3!

– Svartur er fastur í mátneti og á enga vörn við hótuninni 45. g3+ Kh3 46. Hh5 mát. Ein tilraun 44. ... Hc1+ 45. Kh2 Hc2 dugar skammt vegna 46. Hf5! sem hótar 47. Bg3 mát. 

 

Helgi Ólafsson [e-mail]

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu 

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 22. ágúst 2015

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Hannes Hlífar sigraði á opna mótinu í Bayerisch-Eisenstein

Hannes Hlífar Stefánsson vann annan sigur sinn á stuttum tíma er hann varð efstur ásamt Þjóverjanum Michael Prusikin á opnu alþjóðlegu móti sem fram fór í fjallaþorpinu Bayerisch-Eisenstein í Þýskalandi og lauk um síðustu helgi. Hannes hlaut 7½ vinning af níu mögulegum og tapaði ekki skák. Með þessum sigri komst Hannes aftur upp í 2.600 elo-stig og hækkar talsvert á heimslistanum en til þess að komast í hóp 100 stigahæstu skákmanna heims er viðmiðið í dag í kringum 2.650 elo stig. Alls tóku 96 skákmenn þátt í mótinu í Þýskalandi.

Nokkrir af sterkustu skákmönnum þjóðarinnar hafa víða teflt undanfarið og kjörið er að fylgjast með taflmennsku þeirra í beinum útsendingum á hinum vinsæla vef Chessbomb en þar eru skákirnar jafnharðan sundurgreindar með öflugustu skákreiknum.

Íslandsmeistarinn Héðinn Steingrímsson hefur setið að tafli á opnu skákmóti i í Washington í Bandaríkjunum þar sem 56 skákmenn hófu þátttöku og var Héðinn sá fimmti stigahæsti í hópnum. Fyrirfram var Gata Kamsky, einn öflugasti skákmaður Bandaríkjanna um áratuga skeið, talinn sigurstranglegastur og það gekk eftir; fyrir lokaumferðina var hann efstur ásamt Indverjanum Arun Prasad, báðir með 6½ vinning. Héðinn var í 9.-14. sæti með 5 vinninga.

Í Riga í Lettlandi sitja þessa dagana að tafli Hjörvar Steinn Grétarsson, Guðmundur Kjartansson og Oliver Aron Jóhannesson. Þetta er opið mót með 191 keppanda sem skipulagt er af tækniháskólanum þar í borg. Eftir sex umferðir er Hjörvar með 4 vinninga, Guðmundur með 3½ vinning og Oliver er með 2 vinninga.

Viðureign Olivers í Arons fyrstu umferð við frægasta keppanda mótsins, Alexei Shirov frá Litháen, vakti mikla athygli fyrir fjöruga og skemmtilega baráttu þar sem Oliver Aron átti í fullu tré við Shirov en missti af jafntefli þegar hann lék sínum eina ónákvæma leik í skákinni:

Riga 2015; 1. umferð:

Alexei Shirov – Oliver Aron Jóhannesson

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rf3 e6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rc6 5. Rc3 Dc7 6. Be3 a6 7. Df3

Enska árásin hefst með 7. Dd2 en Shirov sneiðir hjá troðnum slóðum.

7.... b5 8. Rxc6 Dxc6 9. 0-0-0 b4 10. Rd5!?

Djarfar ákvarðanir haf löngum verið aðalsmerki Shirovs. Þessi mannsfórn leiðir til mikilla sviptinga.

10.... exd5 11. exd5 Db7 12. Bd4 d6 13. Bd3 Re7 14. Hhe1 Bd7 15. Dg3 Dc7 16. He4 f6 17. Hde1 Bb5 18. Bxb5+ axb5 19. Hxe7+ Bxe7 20. Dxg7 Hf8 21. Bxf6 Hxf6 22. Dxf6 b3!

Skemmtilegur leikur sem setur Shirov í mikinn vanda.

23. c3 Hxa2 24. He3 Ha1+ 25. Kd2 Ha2 26. Dh8+ Kd7 27. Dxh7 Hxb2+ 28. Kc1 Hc2+ 29. Kb1 Dd8 30. Df5+ Kc7 31. Df7 Kb6!?

Hann gat einnig leikið 31.... Kd7 og þá á hvítur varla neitt annað en jafntefli með 32. Df5+ Kc7 33. Df7 o.s.frv.

32. Dxe7 Dxe7 33. Hxe7 Hxf2 34. Hg7 Kc5 35. h4 Kc4

Þetta hróksendatafl er jafntefli með bestu taflmennsku en aðgæslu er þörf.

36. Hc7+ Kd3 37. g4 Hf4 38. Kb2 Hxg4 39. Kxb3 Ke4 40. c4 Hg3+ 41. Kb4 bxc4 42. Kxc4

Svartur þarf enn að leysa nokkur vandamál til að halda jöfnu.

42.... Hg4??

Tapleikurinn. Í varnarstöðu vinna hrókarnir yfirleitt best á stóru svæði. Jafntefli var að hafa með 42. ... Hg1! t.d. 43. +He7 Kf4 44. Kb4 Hc1 o.s.frv.

43. He7+ Kf5+ 44. Kb5 Kf6 45. He6+ Kf7 46. Hh6 Ke7 47. Hh7+

– og svartur gafst upp.

Helgi Ólafsson [e-mail]

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu 

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 15. ágúst 2015

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "5th RTU Open"] [Site "?"] [Date "2015.08.10"] [Round "?"] [White "Shirov, Alexei"] [Black "Johannesson, Oliver"] [ECO "B48"] [WhiteElo "2702"] [BlackElo "2263"] [Result "1-0"] 1. e4 c5 2. Nf3 e6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nc6 5. Nc3 Qc7 6. Be3 a6 7. Qf3 b5 8. Nxc6 Qxc6 9. O-O-O b4 10. Nd5 exd5 11. exd5 Qb7 12. Bd4 d6 13. Bd3 Ne7 14. Rhe1 Bd7 15. Qg3 Qc7 16. Re4 f6 17. Rde1 Bb5 18. Bxb5+ axb5 19. Rxe7+ Bxe7 20. Qxg7 Rf8 21. Bxf6 Rxf6 22. Qxf6 b3 23. c3 Rxa2 24. Re3 Ra1+ 25. Kd2 Ra2 26. Qh8+ Kd7 27. Qxh7 Rxb2+ 28. Kc1 Rc2+ 29. Kb1 Qd8 30. Qf5+ Kc7 31. Qf7 Kb6 32. Qxe7 Qxe7 33. Rxe7 Rxf2 34. Rg7 Kc5 35. h4 Kc4 36. Rc7+ Kd3 37. g4 Rf4 38. Kb2 Rxg4 39. Kxb3 Ke4 40. c4 Rg3+ 41. Kb4 bxc4 42. Kxc4 Rg4 43. Re7+ Kf5+ 44. Kb5 Kf6 45. Re6+ Kf7 46. Rh6 Ke7 47. Rh7+ 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Endalok Evans-bragðs

Eitt þekktasta leikbragð skákarinnar er kennt við við William Davies Evans, kaptein í breska sjóhernum á því tímabili við upphaf 19. aldar þegar Napóleóns-stríðin voru ekki á enda kljáð. Í frístundum sat hann og tefldi á uppihaldskrá sinni í London, beitti bragði sínu við hvert tækifæri og vann margan frækilegan sigur. Til er í handriti skák sem hann tefldi og vann í 20 leikjum gegn landa sínum Alexander McDonnell. Sá varð síðar frægur fyrir maraþoneinvígi sem hann háði síðar í London við Frakkann La Bourdonnais. Evans-bragð sprettur upp úr Ítalska leiknum: 1. e4 e5 2. Rf3 Rc6 3. Bc4 Bc5 og nú 4. b4!? Besta leið svarts hefur löngum verið talin sú að hirða b4-peðið og gefa það síðan aftur við hentugt tækifæri. Fischer og Kasparov tefldu stundum Evans-bragð, sá fyrrnefndi í léttari skákum, en frægt varð þegar Kasparov vann Anand í aðeins 25 leikjum á skákmóti í Ríga árið 1995. Það vill nú samt verða svo með unnendur gambíta að þeir eiga stundum erfitt með að fóta sig í flóknum stöðum, t.d. þegar þeir hafa leiðst út í að henda miklum liðsafla „fyrir borð“. Í dag vandast málið fræðilega með „skákreikna“ beintengda við gagnagrunna sem meta stöðurnar á örskotsstundu. En samt hafa gambítarnir, t.d. kóngsbragð, skólað til marga öfluga stórmeistara og nægir að nefna Boris Spasskí og Jón L. Árnason.

Á skákmóti sem lauk í Dortmund í Þýskalandi á dögunum vann Fabiano Caruana öruggan sigur eftir mikinn sprett þar sem hann vann fimm skákir í röð og varð að lokum 1½ vinningi á undan næsta manni, Filippseyingnum Wesley So. Í einni af sigurskákunum kom Evans-bragð við sögu. Sennilega hefur andstæðingur hans, Nisipeanu frá Georgíu, ætlað að koma Caruana á óvart en Ítalinn, sem brátt mun tefla fyrir Bandaríkjamenn, reyndist öllum hnútum kunnugur. Í skýringum sem hann gerði við skákina komst hann svo að orði að frá sínum sjónarhóli væri bragð Evans búið að vera. Einhvern veginn flögrar að manni að Caruana hafi kynnt sér skákir sem Hannes Hlífar Stefánsson tefldi fyrir allmörgum árum.

Dortmund 2015; 7. umferð:

Dieter Nisipeanu – Fabiano Caruana

Ítalskur leikur – Evans-bragð

1. e4 e5 2. Rf3 Rc6 3. Bc4 Bc5 4. b4 Bxb4 5. c3 Ba5 6. d4 d6 7. Db3 Dd7

Þessi og næsti leikur svarts halda stöðunni saman. lakara er 7. ... De7 vegna 8. d5 þó að svartur geti barist áfram með 8. ... Rd4!

8. dxe5 Bb6 9. a4 Ra5 10. Da2 Rxc4 11. Dxc4 Re7 12. Ba3

Þekktur staður fyrir biskupinn í Evans-bragði en skapar engin vandamál.

12. ... 0-0 13. 0-0 He8

Í skýringum sínum telur Caruna að enn betra hefði verið að leika 13. ... Rg6 og eftir 14. exd6 cxd6 15. Hd1 Dg4! hóti svartur m.a. 16. .... Rf4.

14. exd6 cxd6 15. Hd1 Dc6 16. Rbd2 Be6 17. Dxc6 Rxc6 18. Bxd6 Had8 19. Bb4 Hd3!

Svartur hefur gefið peð um stundarsakir en menn hans standa vel.

20. a5 Bc7 21. Rf1 Hxd1 22. Hxd1 Rxa5 23. Rd4 Rc4 24. Rxe6 Hxe6 25. Hd7 Hc6 26. Rg3 g6!

Svarta staðan er alltaf betri vegna þess hve illa biskupinn á b4 stendur. Áður en svartur ræðst til atlögu loftar hann út og hindrar för riddarans til f5 í leiðinni.

27. Re2 a5 28. Rd4?

Hann varð að leika 28. Be7.

28. ... axb4 29. Rxc6 b3 30. Hxc7 Rd6!

Magnaður lokahnykkur, b3-peðið rennur upp í borð þó að hvítur sé hrók yfir.

Helgi Ólafsson [e-mail]

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu 

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 8. ágúst 2015

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Dortmund"] [Site "Dortmund GER"] [Date "2015.07.05"] [EventDate "2015.06.26"] [Round "7"] [Result "0-1"] [White "Liviu Dieter Nisipeanu"] [Black "Fabiano Caruana"] [ECO "C52"] [WhiteElo "2654"] [BlackElo "2805"] [PlyCount "60"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bc4 Bc5 4. b4 Bxb4 5. c3 Ba5 6. d4 d6 7. Qb3 Qd7 8. dxe5 Bb6 9. a4 Na5 10. Qa2 Nxc4 11. Qxc4 Ne7 12. Ba3 O-O 13. O-O Re8 14. exd6 cxd6 15. Rd1 Qc6 16. Nbd2 Be6 17. Qxc6 Nxc6 18. Bxd6 Rad8 19. Bb4 Rd3 20. a5 Bc7 21. Nf1 Rxd1 22. Rxd1 Nxa5 23. Nd4 Nc4 24. Nxe6 Rxe6 25. Rd7 Rc6 26. Ng3 g6 27. Ne2 a5 28. Nd4 axb4 29. Nxc6 b3 30. Rxc7 Nd6 0-1

Skákþáttur Morgunblaðsins: Kóngur á flótta

Það er ekki óalgengt þegar setið er að tafli og óveðurskýin hrannast upp fyrir fram kóngsstöðuna að á menn sæki löngun til að flýja vettvang. Frægt dæmi um slíkan flótta má finna í viðureign Inga R. Jóhannssonar við Vlastimil Hort á Ólympíumótinu í Lugano í Sviss árið 1968. Ingi Randver kallaði nú ekki allt ömmu sína en þegar peðastormsveit tékkneska stórmeistarans var að nálgast kónginn sá hann þann kost vænstan að flýja með hann yfir á drottningarvænginn. Þar var skjól betra og Ingi vann að lokum!

Færri dæmi finnast um það er kóngurinn flanar beinustu leið inn í herbúðir andstæðingsins. Byrjendum er kennt að það kunni ekki góðri lukku að stýra. Um daginn sátu að tafli á stórmótinu í Biel í Sviss, þar sem Frakkinn Vachier LaGrave sigraði, Tékkinn David Navara og Pólverjinn Radoslaw Wojtazek. Kóngur Navara lagði upp í ferðalag inn fyrir víggirðingu svarts - lóðbeint frá f2 til f8. Fæstir áttu von á því að kóngsi slyppi þaðan. En Navara hélt ró sinni. Hann hafði séð fyrir að þetta var eina leiðin til að halda vinningsmöguleikum vakandi, hafði nokkur tromp á hendi t.d. riddara tvo sem þvældust fyrir sóknaraðgerðum svarts. En kannski ríkti eitthvert ógnarjafnvægi í stöðunni. Skákreiknar gátu a.m.k. ekki fundið neinn vinning fyrir Pólverjann en sennilega átti hann jafntefli. Erfiðustu miðtaflsstöðurnar eru þær þegar staðan á borðinu verður teflendum slík ráðgáta að ekki er hægt að styðjast við nein þekkt kennileiti og það sem verra er: útreikningar leiða ekki til neinnar niðurstöðu.

Biel 2015;

David Navara – Wojtazek

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rf3 d6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rf6 5. Rc3 a6 6. Be3 e5 7. Rb3 Be6 8. h3

Nýr snúningur í stöðunni. „Enska árásin“ hefst með leiknum 8. f3.

8. ... Be7 9. g4 d5 10. exd5 Rxd5 11. Bg2 Rxe3

Annar kostur var 12. ... Rxc3 en eftir 13. Dxd8+ Bxd8 14. bxc3 vega áhrif biskupsins á g2 upp veikleikana í peðastöðunni.

12. Dxd8+ Bxd8 13. fxe3 Bh4+ 14. Kf1 Rc6 15. Rc5 Bc4 16. Kg1 O-O-O 17. b3

Hvítur hafði greinilega bundið vonir sínar við þennan leik. Hörfi biskupinn til e6 kemur 18. Rxe6 fxe6 19. Bxc6! bxc6 20. Re4 með yfirburðastöðu.

17. ... Bg5 18. He1 Bh4 19. Hb1 Bg5 20. Kf2!? Bh4+ 21. Kf3!?

Eftir þetta verður ekki aftur snúið.

21. ... e4+! 22. Kf4 g5 23. Kf5 Hhe8 24. Hhd1

Eini leikurinn. Ekki dugar 24. bxc4 vegna 24. ... Hd6! sem hótar 25. He5 mát.

24. ... He5+ 25. Kf6 Hg8 26. bxc4 Hg6+ 27. Kxf7 He7+ 28. Kf8

Ótrúleg staða. Hér mæla „skákreiknarnir“ með 28. ... Heg7 29. Re6! Hg8+ 30. Kf7 Re5+ 31. Ke7 Rc6+ en hvítur getur þá gefið manninn til baka og leikið 32. Kd6.

28. ... Hf6+ 29. Kg8 Hg6+ 30. Kh8 Hf6

30. ... Bg3 liggur beinast við en hvítur á svarið 31. Hd5!

31. Hf1 Bf2 32. Hxf2 Hxf2 33. Hf1!

Bráðsnjallt. Hvítur gefur manninn til baka en nær frumkvæðinu.

33. ... Hxg2 34. Hf8+ Kc7

Ekki 34. ... Rd8 35. Rd5! o.s.frv.

35. Rd5+ Kd6 36. Rxe7 Kxc5 37. Hf5 Kxc4 38. Rxc6 bxc6 39. Hxg5 Hg3?

Hróksendataflið er aðeins betra á hvítt og hér var betra að leika 39. ... Hxc2, c6-peðið skapar færi í endataflinu.

40. h4 h6 41. Hg6 Hxe3 42. Kg7 Hg3 43. Kxh6 e3 44. Kg5 Kd5 45. Kf4 Hh3 46. h5 c5 47. Hg5 Kd4 48. He5!

- og svartur gafst upp. Hann á ekkert svar við hótuninni 49. He4+.

Helgi Ólafsson [e-mail]

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu 

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 1. ágúst 2015

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Biel"] [Site "Biel SUI"] [Date "2015.07.23"] [EventDate "2015.07.20"] [Round "4"] [Result "1-0"] [White "David Navara"] [Black "Radoslaw Wojtaszek"] [ECO "B90"] [WhiteElo "2724"] [BlackElo "2733"] [PlyCount "95"] 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. Be3 e5 7. Nb3 Be6 8. h3 Be7 9. g4 d5 10. exd5 Nxd5 11. Bg2 Nxe3 12. Qxd8+ Bxd8 13. fxe3 Bh4+ 14. Kf1 Nc6 15. Nc5 Bc4+ 16. Kg1 O-O-O 17. b3 Bg5 18. Re1 Bh4 19. Rb1 Bg5 20. Kf2 Bh4+ 21. Kf3 e4+ 22. Kf4 g5+ 23. Kf5 Rhe8 24. Rhd1 Re5+ 25. Kf6 Rg8 26. bxc4 Rg6+ 27. Kxf7 Re7+ 28. Kf8 Rf6+ 29. Kg8 Rg6+ 30. Kh8 Rf6 31. Rf1 Bf2 32. Rxf2 Rxf2 33. Rf1 Rxg2 34. Rf8+ Kc7 35. Nd5+ Kd6 36. Nxe7 Kxc5 37. Rf5+ Kxc4 38. Nxc6 bxc6 39. Rxg5 Rg3 40. h4 h6 41. Rg6 Rxe3 42. Kg7 Rg3 43. Kxh6 e3 44. Kg5 Kd5 45. Kf4 Rh3 46. h5 c5 47. Rg5+ Kd4 48. Re5 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Pólverjar minnast Miguel Najdorfs

Nokkrir af bestu virku skákmönnum okkar hafa verið að tefla talsvert undanfarið. Íslandsmeistarinn Héðinn Steingrímsson tók á dögunum þátt í Opna New York-mótinu en þar tefldu 70 keppendur níu umferðir. Eftir sex umferðir var Héðinn í fararbroddi með 4½ vinning en á lokasprettinum gaf hann eftir og endaði að lokum í 10.-15. sæti með 5½ vinning. Gata Kamsky sigraði, hlaut 7 vinninga.

Hannes Hlífar Stefánsson hóf í gær taflmennsku á skákhátíðinni í Pardubice í Tékklandi og Guðmundur Kjartansson í sterku lokuðu móti í Pétursborg, hlaut þar 4 vinninga af níu mögulegum og hafnaði í 7.-8. sæti af tíu keppendum. Þá ber að geta frábærs árangurs Páls Agnars Þórarinssonar sem varð í 2.-5. sæti á opna skoska meistaramótinu sem lauk á dögunum en þar voru keppendur 102 talsins. Páll hlaut 7 vinninga af níu mögulegum en sigurvegari var Oleg Korneev frá Rússlandi sem hlaut 7½ vinning.

Eitt sterkasta opna mót sumarsins fór svo fram í Varsjá í byrjun júlí og þar tefldu Ingvar Þ. Jóhannsson og Sigurbjörn Björnsson. Mótið var haldið til minningar um Miguel Najdorf en um hann hefur verið sagt að skákin hafi bjargað lífi hans. Najdorf sat að tafli fyrir Pólverja á Ólympíuskákmótinu í Buenos Aires hinn 1. september 1939 þegar Þjóðverjar réðust á Pólland og seinni heimsstyrjöldin hófst. Þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir tókst honum ekki að ná sambandi við fjölskyldu sína og í hildarleiknum sem á eftir fór missti hann konu sína og barn og stórfjölskylduna alla. Í Argentínu stofnaði hann tryggingafyrirtæki og efnaðist vel, setti mikinn svip á skáklíf þar í landi og á alþjóðvettvangi. Hann tefldi á Reykjavíkurskákmótinu árið 1976.

Á minningarmótinu í Varsjá hlaut Ingvar 5 vinninga og varð í 24.-35. sæti af 83 keppendum en Sigurbjörn hlaut 3 vinninga og varð í 70.-77. sæti. Sigurvegari varð Rússinn Igor Kovalenko, hlaut 8 vinninga af níu mögulegum. Í hverri einustu umferð mættu Ingvar og Sigurbjörn verðugum andstæðingum. Í 2. umferð tefldi Sigurbjörn við Búlgarann Cheparinov, stigahæsta mann mótsins. Sá hefur afar beittan skákstíl og lokaflétta hans í þessari skák var lagleg:

Varsjá 2015; 2. umferð:

Ivan Cheparinov – Sigurbjörn Björnsson

Slavnesk vörn

1. d4 d5 2. c4 c6 3. Rf3 e6 4. Dc2 Rf6 5. Rbd2 Be7 6. g3

Með því að snúa taflinu yfir í afbrigði katalónskrar byrjunar tekst Cheparinov að ná betri stöðu án þess að hafa mikið fyrir hlutunum.

6. ... 0-0 7. Bg2 b6 8. 0-0 Bb7 9. e4 c5?

Sigurbjörn bregst hart við að venju en betra var sennilega að bíða átekta og leika 9. ... Ra6. Uppskipti á e4 koma einnig til greina en vandinn er að losa um sig.

10. cxd5 exd5 11. e5 Re4 12. dxc5 Rxd2 13. Bxd2 bxc5 14. Had1 Ra6 15. Hfe1 Rc7 16. Ba5!

Hangandi peðin eru ekki burðug eftir þennan leik.

16. ... Dd7 17. Bxc7 Dxc7 18. Rd4 Hac8 19. Rf5 Hfd8 20. e6 fxe6 21. Hxe6 Bf8 22. De2 Hd7 23. He1

Yfirburðir hvíts eru augljósir en þó ekkert rakið fyrr en eftir næsta leik svarts.

23. ... d4 24. He8! Bxg2 25. De6+ Kh8

26. Rh6!

Slagkraftur mikill. Hótunin er 27. Dg8 mát og 26. ... gxh6 strandar á 27. Df6+ og mátar.

26. ... Bd5 27. Df5! Bf7 28. Hxc8 Dxc8 29. Rxf7 Kg8 30. De6!

Enn er mát á g8 yfirvofandi og leppun hróksins gerir útslagið. Svartur gafst upp.

Helgi Ólafsson [e-mail]

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu 

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 25. júlí 2015

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Magnús Carlsen teflir á EM í Reykjavík

Þá liggur það fyrir að heimsmeistarinn Magnús Carlsen mun tefla fyrir Noreg á Evrópumóti landsliða sem fram fer í Reykjavík í nóvember nk. Aðrir í norska liðinu eru Ludwig Hammer, Simen Agdestein, Aryan Tari og Frode Urkedahl. Þetta verður í fyrsta sinn síðan 1988, er Garrí Kasparov tók þátt í heimsbikarmóti Stöðvar 2, sem ótvíræður heimsmeistari teflir hér á landi. Búast má við að 30-40 lið tefli í opna flokki mótsins og 25-30 lið í kvennaflokknum. Ljóst er að Íslendingar munu tefla fram tveimur liðum í opna flokknum en aðallið Íslands hefur enn ekki verið tilkynnt, en fyrstu menn inn þar verða Hannes Hlífar Stefánsson, Héðinn Steingrímsson og Hjörvar Stefánsson. Hið svonefna gullaldarlið Íslands verður skipað Friðriki Ólafssyni, Jóhanni Hjartarsyni, Jóni L. Árnasyni, Margeiri Péturssyni og undirrituðum. Ekkert liggur fyrir um það hvernig íslenska kvennaliðið verður skipað en Lenka Ptacnikova mun án efa tefla á 1. borði. Mótið fer fram í Laugardalshöll.

Eitt sigurstranglegasta lið þessarar keppni hlýtur að vera lið Armena sem teflir fram Levon Aronjan á fyrsta borði. Aserbaídsjan hefur unnið keppnina tvisvar og þá koma Rússar alltaf sterklega til greina sem sigurvegarar þó frammistaða þeirra eftir að Kasparov hætti hafi verið allt annað en viðunandi frá sögulegum sjónarhóli séð. Vladimir Kramnik mun samkvæmt áreiðanlegum heimildum leiða sveit þeirra að þessu sinni. Þá má nefna Úkraínumenn með Vasilí Ivantsjúk fremstan í flokki. Af þekktum keppendum má nefna Anish Giri sem teflir á 1. borði fyrir Hollendinga og Michael Adams sem teflir á 1. borði fyrir Englendinga.

Þó að Evrópumótin séu aðeins styttri en Ólympíumótin, níu umferðir á móti ellefu, eru þau að sumu leyti erfiðari þar sem flestar sveitirnar eru þéttar fyrir. Stig eru látin ráða en ekki vinningar, 2 ½ vinningur gefur jafn mörg stig og fjórir vinningar og ákveðin taktík ræður stundum ferðinni í innbyrðis viðureignum. Íslendingar hafa oft náð góðum árangri á Evrópumótinu, 13. sæti í Debrecen 1992 er besta lokaniðurstaðan og þar fékk Jóhann Hjartarson silfurverðlaun fyrir bestan árangur á 1. borði. Þá náðist góður árangur í Heraklion í Grikklandi 2007.

Evrópumót landsliða fór fyrst fram í Vín í Austurríki árið 1957 og þá var teflt á tíu borðum. Meðal liðsmanna sigursveitar Sovétmanna var Mikhael Tal sem þá var að hefja einhverja mögnuðustu sigurgöngu sem skáksagan kann frá að greina. Leiftrandi leikfléttustíll hans skein skært á þessu móti.

Evrópumót landsliða í Vín 1957:

Mikhael Tal – Rudolph Teschner (V-Þýskaland )

Spænskur leikur

1. e4 e5 2. Rf3 Rc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Rf6 5. O-O d6 6. c3 Be7 7. d4 b5 8. Bb3 Bg4 9. h3 Bxf3 10. Dxf3!?

Fyrsta fórnin, hvítur fær gott spil fyrir peðið.

10. ... exd4 11. Dg3 g6 12. Bd5 Dd7 13. Bh6!

Almenn óþægindi fylgja þessum langa biskupsleik, svartur getur ekki komið kónginum í skjól.

13. ... Hb8 14. f4 Rd8 15. Rd2 c6 16. Bb3 dxc3 17. Dxc3 Da7 18. Kh1 Dc5 19. Dd3 Rd7 20. e5!

Gegnumbrot sem hefur það að markmiði að rýma e4-reitinn fyrir riddarann.

20. ... d5 21. f5 gxf5 22. Dxf5 Rf8

Reynir að verja veikleikana. 

23. Re4! dxe4 24. Hac1 Db6 25. Hcd1!

- Við hótuninni 26. Bxf7+ er engin haldgóð vörn og svartur gafst upp.

Helgi Ólafsson [e-mail]

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu 

Grein þessi birtist í Morgunblaðinu 18. júlí 2015

Skákþættir Morgunblaðsins