Skákþáttur Morgunblaðsins: Judit Polgar hættir

Það er ekki ofsagt að Polgar-systur, Susza, Sofia og þá einkum sú yngsta, Judit, hafi breytt skákheiminum er þær komu fram fyrir meira en aldarfjórðungi. Judit Polgar, sem hefur lýst því yfir að hún sé hætt að tefla, sló eldri systrunum rækilega við og náði hæst 8. sæti á heimslistanum sem var að öðru leyti skipaður körlum. Að nokkrum ólympíumótum undanskildum sniðgekk hún mót kynsystra sinna. Samt var það sigur í kvennaflokki Ólympíumótsins í Saloniki haustið 1988 sem ruddi brautina. Ungverska kvennasveitin vann gullverðlaun og hin 12 ára gamla Judit Polgar dró í land 12 vinninga úr 13 skákum. Ný stjarna var komin fram. Hún lét ekki staðar numið eftir það og framganga hennar og afstaða til kynskiptra móta gerbreytti landslagi skákarinnar. Styrkleikamunur kvenna og karla er ekki mikill í dag og þegar hefur komið fram verðugur arftaki, kínverska stúlkan Hou Yifan.

Frammistaða hennar kallaði annað veifið fram umræðu um muninn á kynjunum. Á þann vettvang hætti sér nýlega heimsmeistarinn Magnús Carlsen sem sagði einfaldlega að karlmenn væru herskárri en konur. Áreiðanlega margt til í því en hvað Judit Polgar áhrærir virðast slík ummæli næsta þversagnakennd. Bobby karlinn Fischer hafði orð á því við undirritaðan að Judit Polgar væri mun herskárri en flestir kollegar hennar karlkyns. Hún þurfti snemma að brynja sig gagnvart allskyns belgingi karlanna og komst í fréttirnar þegar Kasparov lét háðsleg ummæli falla um skák sem hún tefldi við Karpov í Linares 1994. Síðar í sama móti varð Garrí uppvís að því að hafa tekið upp leik gegn Judit. Það fór fram hjá skákdómurunum en atvikið náðist á filmu.

Í Tromsö hlaut Judit 4 ½ vinning af 6 mögulegum. Hún vann fjórar fyrstu skákirnar en tapaði óvænt fyrir Bandaríkjamanninum Shankland og tefldi ekki meira eftir það. Í viðureign Ungverja við Venesúla stóð hún afar tæpt og um tíma var hún með tapað tafl; engu að síður er skákin dæmigerð. Hún lét allt vaða í byrjun tafls en andstæðingur hennar varðist af stillingu. Þegar Judit Polgar henti svo síðustu sprekunum á eldinn sló skyndilega út í fyrir andstæðingi hennar og skemmtileg leikflétta réð úrslitum:

André Vargas - Judit Polgar

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rf3 e6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rc6 5. Rc3 a6 6. f4 Rge7

Einkennisleikur Taimanov-afbrigðisins.

7. Rf3 b5 8. a3 Bb7 9. Bd3 Rg6 10. O-O Dc7 11. Rg5 f6 12. Rh3 Bc5 13. Kh1

O-O-O

Ekki beint verið að tefla uppá öryggið. Eftir stutta hrókun á svartur gott tafl.

14. Dh5 Rce7 15. De2 e5?!

Misráðinn leikur. Betra er 15. ... Hhf8 sem undirbýr framrás f-peðsins.

16. fxe5 Rxe5 17. Rf4 h5 18. a4 g5 19. axb5!?

Lætur lítt að stjórn en mannfórnin gefur ýmis færi.

19. ... gxf4 20. bxa6 Bc6 21. Bxf4 Hdg8 22. Bc4 Hg4 23. Rd5?!

Betra var 23. Bd5.

23. ... Bxd5 24. Bxd5 Rxd5 25. exd5 Kb8 26. Hf3 Ka8 27. h3 Hhg8? 28. d6!

Sennilega hefur Judit vanmetið þennan öfluga leik.

28. ... Dc6 29. hxg4! hxg4 30. Hc3 Hh8+ 31. Bh2 Dxd6 32. De4 Rc6

Nú þurfti hvítur aðeins að finna einfaldan leik, 33. Hh3! Eftir 33. ... Hxh3 34. gxh3 g3 35. Bg1 er hvíta staðan auðunnin.

33. g3?? Hxh2+! 34. Kxh2 Dd2+

- og hvítur gafst upp. Eftir 35.Kh1 kemur 35. ... Dh6+! 36. Kg2 Dh3 mát!

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 23. ágúst 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Chess Olympiad"] [Site "Tromso NOR"] [Date "2014.08.03"] [EventDate "2014.08.02"] [Round "2.6"] [Result "0-1"] [White "Andres Guerrero Vargas"] [Black "Judit Polgar"] [ECO "B46"] [WhiteElo "2318"] [BlackElo "2676"] [PlyCount "68"] 1. e4 c5 2. Nf3 e6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nc6 5. Nc3 a6 6. f4 Nge7 7. Nf3 b5 8. a3 Bb7 9. Bd3 Ng6 10. O-O Qc7 11. Ng5 f6 12. Nh3 Bc5+ 13. Kh1 O-O-O 14. Qh5 Nce7 15. Qe2 e5 16. fxe5 Nxe5 17. Nf4 h5 18. a4 g5 19. axb5 gxf4 20. bxa6 Bc6 21. Bxf4 Rdg8 22. Bc4 Rg4 23. Nd5 Bxd5 24. Bxd5 Nxd5 25. exd5 Kb8 26. Rf3 Ka8 27. h3 Rhg8 28. d6 Qc6 29. hxg4 hxg4 30. Rc3 Rh8+ 31. Bh2 Qxd6 32. Qe4+ Nc6 33. g3 Rxh2+ 34. Kxh2 Qd2+ 0-1