Skákþáttur Morgunblaðsins: Shirov orðinn leiður á landanum

Í 2. umferð Evrópumóts taflfélaga í Bilbao á Spáni þar sem skákfélagið Huginn sendir býsna sterka sveit til leiks gerðist það sem lettneski stórmeistarinn Alexei Shirov gat aðeins hafa séð fyrir í sínum verstu martröðum - hann tapaði fyrir íslenskum skákmanni í annað sinn á stuttum tíma. Haustið 2011 tókst Hjörvari Steini Grétarssyni að leggja kappann á 2. borði í viðureign Íslands og Spánar á Evrópumóti landsliða í Porto Carras í Grikklandi. Einar Hjalti Jensson sem teflir á 4. borði fyrir Hugin er ekki neins hátt skrifaður og Hjörvar á sínum tíma en hefur engu að síður náð góðum árangri við skákborðið undanfarin ár. Hann er sterkur fræðilega og hefur getið sér gott orð fyrir að aðstoða menn við krefjandi verkefni. Þröstur Þórhallsson sem teflir á 3. borði fyrir Hugin þakkaði Einari alveg sérstaklega fyrir hjálpina við Íslandsmótið 2012.

Og Shirov er enginn aukvisi á skáksviðinu þó að hann tefli á 4. borði fyrir rússnesku sveitina Malakhite sem hefur innan sinna raða kappa á borð við Grischuk, Karjakin og Leko. Shirov sá aldrei til sólar í viðureigninni sem hér fylgir. Hann hefur kannski reiknað með að Einar Hjalti yrði auðveld bráð, hirti ekki um varnir sínar á drottningarvæng, en eftir að Einar náði frumkvæðinu sleppti hann aldrei takinu og vann sannfærandi sigur:

EM 2014; 2. umferð:

Einar Hjalti Jensson - Alexei Shirov

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rf3 d6 3. Bb5+

Afbrigði sem kennt er við Rossolimo. Einar Hjalti hefur ekki hug á að þræða refilstigu opnu Sikileyjarvarnarinnar með 3. d4.

3. ... Rc6 4. Rc3

Annar sjaldséður leikur, 4. O-O eða 4. c3 er mun algengari.

4. ... e5 5. d3 Rf6 6. h3 Be7 7. O-O O-O 8. Bc4 Be6 9. Bg5 Rd7 10. Bxe7 Dxe7 11. Rd5 Bxd5 12. Bxd5 Rb6 13. c3 Rxd5 14. exd5 Rb8 15. Db3 b6

Þessi leikur er ekki slæmur einn sér en sennilega hefur Shirov óskað sér þess síðar að geta tekið hann aftur. Veikleikinn sem myndast á c6-reitnum á eftir að reynast afdrifaríkur. Hann gat leikið 15. ... Rd7 en verður þá sennilega að sætta sig við jafntefli með þráleik: 16. Dxb7 Hab8 17. Dxa7 Ha8 18. Db7 Hfb8 19. Dc6 Hc8 20. Db7 Hcb8 o.s.frv.

16. Hae1 Rd7 17. Rd2 f5 18. f4 Df6?

Svartur virðist ekki hafa miklar áhyggjur af áðurnefndum veikleika á c6 ella hefði hann leikið Hac8 og haft hrókinn á c7.

19. Da4 Hf7 20. Rc4!

Skyndilega er svarta staðan allt að því óverjandi vegna hótunarinnar 21. Dc6.

20. ... Hd8 21. Dc6 exf4

Shirov hefur áreiðanlega vonast eftir 22 Rxd6?? sem hægt er að svara með 22. ... Rb8! t.d. 23. He8+ Hf8 24. Hxf8+ Kxf8 og vinnur mann. En Einar finnur öflugan leik.

22. He6! Dg5 23. Rxd6 Hff8 24. Rc4

Víkur fyrir d-peðinu. Einar gefur engin færi á sér.

24. ... Dg3 25. Hf3 Dh4 26. d6 Rf6 27. He7 Hc8 28. Db7 Hb8 29. Dxa7 b5 30. Re5 Ha8 31. Db7 Hxa2 32. Hxg7+

Það er ekki fyrr en nú sem hvítur hirðir g7-peðið. Takið eftir að hrókurinn á g7 valdar g2- peðið og þ.a.l. kóngsstöðuna.

32. ... Kh8 33. Hf1 Dh5 34. De7 Haa8 35. Hf7 Hxf7 36. Rxf7+ Kg8 37. Dxf6 Dxf7 38. Dg5+ Dg6 39. De7 He8 40. Dc7 He2

Svartur virðist vera að fá eitthvert mótspil en Einar er fljótur að bægja hættunni frá.

41. Dc8+ Kg7 42. Db7+ Kh6 43. Df3! Hd2 44. d7 Dg5 45. Dd5 f3 46. Dxf3 b4 47. h4!

- Góður lokahnykkur. Ef nú 47. ... Dxh4 þá kemur 48. De3+ o.s.frv.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 20. september 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "30th ECC Open 2014"] [Site "Bilbao ESP"] [Date "2014.09.15"] [Round "2"] [White "Jensson, Einar Hjalti"] [Black "Shirov, Alexei"] [Result "*"] [ECO "B30"] [PlyCount "93"] [EventDate "2014.??.??"] [WhiteClock "0:00:54"] [BlackClock "0:03:57"] 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. Bb5+ Nc6 4. Nc3 e5 5. d3 Nf6 6. h3 Be7 7. O-O O-O 8. Bc4 Be6 9. Bg5 Nd7 10. Bxe7 Qxe7 11. Nd5 Bxd5 12. Bxd5 Nb6 13. c3 Nxd5 14. exd5 Nb8 15. Qb3 b6 16. Rae1 Nd7 17. Nd2 f5 18. f4 Qf6 19. Qa4 Rf7 20. Nc4 Rd8 21. Qc6 exf4 22. Re6 Qg5 23. Nxd6 Rff8 24. Nc4 Qg3 25. Rf3 Qh4 26. d6 Nf6 27. Re7 Rc8 28. Qb7 Rb8 29. Qxa7 b5 30. Ne5 Ra8 31. Qb7 Rxa2 32. Rxg7+ Kh8 33. Rf1 Qh5 34. Qe7 Raa8 35. Rf7 Rxf7 36. Nxf7+ Kg8 37. Qxf6 Qxf7 38. Qg5+ Qg6 39. Qe7 Re8 40. Qc7 Re2 41. Qc8+ Kg7 42. Qb7+ Kh6 43. Qf3 Rd2 44. d7 Qg5 45. Qd5 f3 46. Qxf3 b4 47. h4 *

Skákþáttur Morgunblaðsins: Caruana og Vancura-staðan

Sömu helgi og Sinquefield-mótinu lauk í St. Louis staðfesti heimsmeistarinn Magnús Carlsen þátttöku sína í heimsmeistaraeinvíginu við Anand sem hefst 7. nóvember í Sochi við Svartahaf. Tregða hans til að tefla einvígi á „rússnesku yfirráðasvæði" er komin fram, en hann teflir þó ekki „undir mótmælum" eins og stundum gerist þegar menn eru bókstaflega að springa af óánægju með keppnisfyrirkomulag eða aðstæður. Þá leið valdi t.d. Bent Larsen á millisvæðamótinu í Leningrad 1973 en það mót var augljóslega mun sterkara en hitt millisvæðamótið sem fór fram í Petropolis í Brasilíu. Sumir telja að mótið í St. Louis hafi veikt stöðu Magnúsar sem heimsmeistara og hann hafi tekið peningana fram yfir grundvallaratriðin. Það er mikil einföldun. Benda má á að eystra er heldur friðsamlegra um að litast eftir að vopnahléi var komið á milli Rússa og Úkraínu þó að Vesturlönd sitji uppi með nýtt „kalt stríð". Vandinn er í hnotskurn sá að dagskráin fyrir heimsmeistarakeppni FIDE er alltof þétt. Lokastaðan:

1. Caruana 8 ½ v. (af 10) 2. Magnús Carlsen 5 ½ v. 3. Topalov 5 v. 4. - 5. Aronjan og Vachier-Lagrave 4 v. 6. Nakamura 3 v.

Caruana gerði jafntefli í þrem síðustu skákum sínum en sigur hans hefði getað orðið enn stærri; hann var nálægt því að leggja Magnús í 8. umferð og átti unnið tafl gegn Nakamura í 9. umferð:

Caruana- Nakamura

Ítalinn lék nú 40. Bf2 og eftir 40. ... Re7+ 41. Ke4 Ha4 náði Nakamura jafntefli með miklu harðfylgi. Vinningleiðin er einföld:

40. Hxg6+! hxg6 41. e6. Eftir 41. ... Kh7 42. g6+ Kg7 43. Bf6+ Kh6 44. Be5 er svartur varnarlaus, m.a. gagnvart hótuninni 45. Kf6 og 46. Kf7.

Í þessari sömu umferð kom fyrir þekkt jafnteflisleið sem einn af „gömlu meisturunum" hafði bent á. Þetta var í viðureign Magnúsar Carlsen og Aronjan. En fyrst smá forleikur: Í 8-landa keppninni í Ósló 1983 vakti Guðmundur Sigurjónsson athygli mína á þessari stöðu:

Sjá stöðumynd 2

Heim - Borik

V-Þjóðverjinn Borik tapaði þessu tafli með svörtu fyrir Norðmanninum. Hann gat ekki fundið aðra leið en þá að leika hróknum eftir a-línunni og vonast eftir því að hvítur léki peði sínu til a7. En jafnteflisleiðin er einföld:

49. ... Hg4+ 50. Kf2 Hf4+ 51. Ke3 Hf6! Um leið og hvíti kóngurinn valdar a6-peðið skákar svartur látlaust eftir f-línunni og heldur jöfnu.

Carlsen- Aronjan

Endatöfl með kantpeð lúta sínum sérstöku lögmálum. Magnús hefði getað komið í veg fyrir þá jafnteflisleið sem Aronjan fann. Þessi staða er örlítið flóknari en sú að ofan en í grunninn eins; peðin á h-línunni skipta ekki neinu sérstöku máli, svartur verður einungis að gæta þess að eyða ekki tíma í að eltast við þau. Aronjan þekkti „Vancura-stöðuna" og lék:

47. ... Hb5! 48. Kxc3 Hf5!

Það ruglaði ýmsa þá sem fylgdust með þessari skák að tölvuforritin mátu stöðuna á þann veg að hvítur stæði til vinnings. Magnús tefldi fram í 84. leik áður en hann sættist á jafntefli. Fyrstu leikirnir gefa vísbendingu um jafnteflisleiðina: 49. Ha8 Hb5 50. Kc4 Hf5 51. Kb4 Hf4+! 52. Kc5 Hf5+ 53. Kd4 Hb5 - og aftur hófst sama hringekjan. Að lokum stóðu kóngarnir tveir einir eftir á borðinu.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 13. september 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Einstæð sigurganga Fabiano Caruana

Sérfræðingar ýmsir reyna nú að finna sambærileg dæmi við það sem gerst hefur á „ofurmótinu" í Saint Louis í Bandaríkjunum þar sem Ítalinn Fabiano Caruana, sigurvegari Reykjavíkurskákmótsins 2012, hefur unnið allar skákir sínar í sjö fyrstu umferðunum og hafði tryggt sér efsta sætið þegar þrjár umferðir voru eftir. Árangur hans var mældur upp á 3.593 elo stig. Það kom í hlut heimsmeistarans Magnúsar Carlsen að stöðva Ítalann með harðsóttu jafntefli í 8. umferð sem fram fór á fimmtudagskvöldið. Magnús situr þegar þetta er ritað í 2. sæti með 4½ vinning.

Ef taka á önnur dæmi úr skáksögunni ber að rifja upp Linares-mótið 1994 þegar Anatolí Karpov vann sex fyrstu skákir sínar og þessi sigurganga leiðir einnig hugann að ýmsum 100% afrekum Bobby Fischers í mótum og einvígjum og geta má þess að Viktor Kortsnoj vann átta fyrstu skákir sínar í Wijk aan Zee 1968. Það mót nálgast ekki þá styrkleikagráðu sem um ræðir í Saint Louis.

Ekki er nema von að andstæðingar Ítalans: heimsmeistarinn Magnús Carlsen, Levon Aronjan, Venselin Topalov, Vachier-Lagrave og Hikaru Nakamura hafi virst ráðvilltir á svip þar sem þeir sátu við taflið í hinni hátimbruðu frægðarhöll skákarinnar í Saint Louis. Hún stendur ekki langt frá Mississippi-fljótinu sem ekki hefur náð að hrífa með sér þau vandamál sem Magnús Carlsen stendur frammi fyrir þessa dagana varðandi heimsmeistaraeinvígið við Anand sem sett hefur verið á 7. nóvember nk. FIDE gaf Magnúsi viku frest til viðbótar til að ákveða sig en aðstandendur Magnúsar hafa ekkert gefið upp um lyktir þessa máls.

Hvað varðar sigurvegarann í Saint Louis liggur fyrir að bókstaflega allt hefur fallið með honum en því verður ekki á móti mælt að sigrar hans hafa verið sannfærandi og áreynslulausir. Hann mætir Nakamura og Aronjan í lokaumferðunum en mótinu lykur á morgun, sunnudag:

Saint Louis; 6. umferð:

Fabiano Caruana - Venselin Topalov

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rf3 e6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rc6 5. Rc3 a6 6. Rxc6 bxc6 7. Bd3 d5 8. 0-0 Rf6 9. He1 Be7 10. e5 Rd7 11. Dg4 Kf8 12. Ra4!

Svartur gat ekki hrókað stutt vegna leik 12. Bh6 o.s.frv. En til viðbótar við áætlanir um kóngssókn nær hvítur líka að þenja út áhrifasvæði sitt á drottningarvæng.

12.... Da5 13. He2 h5 14. Df4 g5 15. Bd2 Dc7 16. Dg3 h4 17. Dg4 Hg8?

Eftir þennan leik ver að halla undan færi hjá Topalov. Ekki gekk 17.... Rxe5 vegna 18. Hxe5! Dxe5 19. Bc3. Hann gat hinsvegar leikið leikið 17.... h3! og á þá ágætis færi þar sem eftir 18. g3 má nú svara 18. ... Rxe5 þar sem 19. Hxe5 Dxe5 20. Bc3 strandar á 20.... d4! t.d. 21. Bxd4 Dd5 sem hótar máti á g2.

18. Hae1 c5 19. c4 dxc4 20. Bxc4 Bb7 21. h3 Hd8 22. Bc3 Rb8 23. He3 Rc6?

Það er eins og Caruana hafi beðið eftir þessum slaka leik. Hann varð að reyna 23.... Bd5.

24. Bxe6! fxe6 25. Hf3+ Ke8

Leikurinn 25.... Kg7 sem Topalov virðist hafa stólað dugar skammt, hvítur vinnur skjótlega með 26. Dh5! Hdf8 27. Hf6! o.s.frv.

26. Dxe6 Hg7 27. Dh6 Rd4 28. e6!

Annar magnaður leikur, peðið heldur svarta kónginum í herkví.

28.... Rxf3 29. gxf3 Bf8 30. Dh5+ Ke7 31. Bxg7

- og Topalov gafst upp. Eftir 31.... Bxg7 kemur 32. Df7+ Ld6 33. e7! og vinnur létt.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 6. september 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Sinquefield Cup"] [Site "Saint Louis USA"] [Date "2014.09.02"] [EventDate "2014.08.27"] [Round "6"] [Result "1-0"] [White "Fabiano Caruana"] [Black "Veselin Topalov"] [ECO "B46"] [WhiteElo "?"] [BlackElo "?"] [PlyCount "61"] 1.e4 c5 2.Nf3 e6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nc6 5.Nc3 a6 6.Nxc6 bxc6 7.Bd3 d5 8.O-O Nf6 9.Re1 Be7 10.e5 Nd7 11.Qg4 Kf8 12.Na4 Qa5 13.Re2 h5 14.Qf4 g5 15.Bd2 Qc7 16.Qg3 h4 17.Qg4 Rg8 18.Rae1 c5 19.c4 dxc4 20.Bxc4 Bb7 21.h3 Rd8 22.Bc3 Nb8 23.Re3 Nc6 24.Bxe6 fxe6 25.Rf3+ Ke8 26.Qxe6 Rg7 27.Qh6 Nd4 28.e6 Nxf3+ 29.gxf3 Bf8 30.Qh5+ Ke7 31.Bxg7 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Heimsmeistaraeinvígi í uppnámi

Helstu niðurstöður ólympíumótsins í Tromsö eru þær að Kínverjar verða stórveldi skákarinnar á 21. öld og Rússar, sem ekki hafa unnið ólympíugull síðan 2002, eru hættir að geta stillt upp sigurstranglegu liði. Þeim verður hins vegar betur ágengt í baktjaldamakki og ósvífnum vinnubrögðum sem kristölluðust í kosningunni til forseta FIDE þegar Kasparov var bókstaflega málaður eins og skrattinn á vegginn í plöggum sem gefin voru út af Kirsan FIDE-forseta og kónum hans. Á heimasíðu FIDE var strax birt heillaóskaskeyti frá Pútín Rússlandsforseta en sendiráð Rússa í aðildarlöndum FIDE voru fengin til að beita sér í þágu Kirsans. Norski mótshaldarinn mátti starfa undir hótunum Rússa og sum þau mál verða síðar útkljáð fyrir dómstólum. Nýjustu fréttir herma að heimsmeistaraeinvígi Magnúsar Carlsen við Anand, sem á að hefjast í Sotchi við Svartahaf eftir tíu vikur, sé komið í uppnám. Magnús hefur enn ekki undirritað einvígisskilmálana en frestur til þess rennur út sunnudaginn 31. ágúst. Hann hefur farið fram á að einvíginu verði frestað og hyggst einbeita sér að skákmóti sem hófst á miðvikudaginn í Saint Louis í Bandaríkjunum. Tregða hans á sér m.a. þá skýringu að hið eldfima ástand eystra gerir Rússland ekki fýsilegt til heimsókna en meira býr undir: sá sem fjármagnar einvígið mun vera Alexander Tkachev, einn af leiðtogum aðskilnaðarsinna í Donetsk-héraði í Úkraínu, sem er á valdi uppreisnarmanna. Magnús hefur engan áhuga á að vera spyrtur við stríðið sem þar geisar. Pútín Rússlandsforseti var viðstaddur athöfn þar sem tilkynnt var um einvígisstaðinn.

Aftur að hinni skáklegu hnignun Rússanna. Hafi þeir einhvern tíma gert sér vonir um að Kramnik myndi ná að leysa Kasparov af hólmi sem leiðtogi innan liðsins hafa þær vonir algerlega brugðist. Kramnik, sem tefldi á 1. borði, tapaði tveimur skákum í Tromsö og báðum á fremur niðurlægjandi hátt. Í sögulegu samhengi má rifja upp þá staðreynd að fyrstaborðsmaður Sovétmanna tapaði yfirleitt ekki skák á ólympíumóti og fyrir kom að liðið þeirra tapaði ekki einni einustu skák á þeim vettvangi. FIDE-heimsmeistarinn frá 2004 leikur Kramnik grátt í 6. umferð:

Rustam Kazimdzanov - Vladimir Kramnik

Drottningarbragð

1. d4 Rf6 2. c4 e6 3. Rf3 d5 4. Rc3 Rbd7 5. Bf4 dxc4 6. e3 Bd6

Linkulegur leikur. Hvassara er 6.... Rd5 sbr. skák Portisch og Roberts Byrnes frá millisvæðamótinu í Biel 1976.

7. Bxd6 cxd6 8. Bxc4 a6 9. a4 d5 10. Bd3 b6 11. 0-0 0-0 12. Db3 De7 13. Hac1 Bb7 14. Hc2 Hfc8 15. Hfc1 Dd6 16. Re5!

Snarplega leikið og svartur gerir best í því að láta riddarann standa á e5.

16.... Rxe5 17. dxe5 Dxe5 18. Dxb6 Hcb8 19. Re2 Rd7 20. Dd4 Dd6 21. f4 e5 22. fxe5 Rxe5 23. Df4 De7?

Tapleikurinn. Hann gat jafnað taflið með 23.... Hc8 en varla áttað sig á að eftir 24. Df5 kemur 24.... g6! 25. Hxc8+ Bxc8 26. Hxc8+ Kg7! og má þá vel við una.

24. Hc7! De8 25. Bf5 Rc4 26. Bd7 Df8

26.... Dxe3 stoðar lítt: 27. Dxe3 Rxe3 28. Rd4! og vinnur.

27. b3 Rb6 28. Bf5 d4

Reynir að losa um sig en nú kemur þrumuleikur.

29. Hxf7! Kxf7

Eða 29.... Dxf7 30. Bxh7+ Kf8 31. Dd6+ De7 32. Hf1+ o.s.frv.

30. Bxh7+

- og Kramnik gafst upp. Framhaldið gæti orðið 30.... Ke7 31. De5+ Kd8 32. Dc7+ Ke8 33. Bg6+ og mát í næsta leik.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 30. ágúst 2014.

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Chess Olympiad"] [Site "Tromso NOR"] [Date "2014.08.08"] [EventDate "2014.08.02"] [Round "6.5"] [Result "1-0"] [White "Rustam Kasimdzhanov"] [Black "Vladimir Kramnik"] [ECO "D37"] [WhiteElo "2700"] [BlackElo "2760"] [PlyCount "59"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nf3 d5 4. Nc3 Nbd7 5. Bf4 dxc4 6. e3 Bd6 7. Bxd6 cxd6 8. Bxc4 a6 9. a4 d5 10. Bd3 b6 11. O-O O-O 12. Qb3 Qe7 13. Rac1 Bb7 14. Rc2 Rfc8 15. Rfc1 Qd6 16. Ne5 Nxe5 17. dxe5 Qxe5 18. Qxb6 Rcb8 19. Ne2 Nd7 20. Qd4 Qd6 21. f4 e5 22. fxe5 Nxe5 23. Qf4 Qe7 24. Rc7 Qe8 25. Bf5 Nc4 26. Bd7 Qf8 27. b3 Nb6 28. Bf5 d4 29. Rxf7 Kxf7 30. Bxh7+ 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Kínverjar ólympíumeistarar í fyrsta sinn

Kínverjar eru Ólympíumeistarar í opnum flokki í Tromsö eftir afar sannfærandi frammistöðu frá byrjun til enda. Sigur þeirra kemur ekki á óvart en ýmis gömul vígi voru á fallanda fæti. Þar beinast sjónir manna að Rússum sem ekki hafa unnið gull síðan í Bled 2002 og hefðu kannski mátt koma fram af meiri virðingu við Garrí Kasparov en hann leiddi liðið til sigurs fjórum sinnum frá því í Manila 1992.

Kínverjar hlutu 19 stig og 31½ vinning. Í 2. sæti komu Ungverjar og Indverjar náðu 3. sæti. Bæði liðin hlut 17 stig. Íslenska liðið í opna flokknum hafnaði í 39. sæti en stórt tap í síðustu umferð fyrir Egyptum setti okkur niður um 12 sæti. Frammistaða liðsins var þrátt fyrir allt nokkuð góð en lokaúrslitin vissulega vonbrigði.

Íslenska kvennaliðið hafnaði í 55. sæti í sínum flokki og er sveitin á svipuðum slóðum og í Istanbul fyrir tveimur árum. Í kvennaflokknum sigruðu Rússar örugglega.

Það bar til tíðinda rétt áður en lokaumferðin hófst að Judit Polgar lýsti því yfir að hún væri hætt taflmennsku. Þá féll það í grýttan jarðveg hjá mörgum er heimsmeistarinn Magnús Carlsen yfirgaf Tromsö og hélt heim á leið eftir tap í 10. umferð.

Við höfum náð að rifja það upp hérna í Tromsö, greinarhöfundur og Jón L. Árnason, liðsstjóri Íslands í opna flokknum, að nú eru 36 ár síðan við tefldum fyrst saman á Ólympíumóti - í Argentínu 1978. Þeir eru teljandi á fingrum annarrar handar skákmennirnir hér sem sátu að tafli í stúkunni á „Leikvangi minnisvarðanna" í Buenos Aires þá en þar hafði fyrr um árið farið fram úrslitaleikur HM í knattspyrnu. Sumir þessara eru liðsstjórar nú, t.d. Zoltan Ribli og Ulf Anderson og svo auðvitað Jón L. Manngangurinn hefur svo sem ekkert breyst en samt finnst okkur eins og skáklistin nái alltaf að endurnýja sig. Það sem breytist hinsvegar ekki er að menn eru alltaf að leika af sér. Hér hafa gengið um gólf nær allir bestu skákmenn og hrist fram úr erminni afleiki eins og enginn væri morgundagurinn. Dæmi:

Ol, Tromsö, 5. umferð:

Perunovic - Radjabov

Radjabov er einn besti skákmaður Azera. Á ferlinum hefur hann unnið Kasparov og hefur lengi verið talinn heimsmeistaraefni. En í þessari stöðu lék hann ...

22. ... dxe5 ??

( Þessi leikur er svo slakur að undrum sætir. Hvítur getur leikið 23. Dxf7+ Kxf7 24. Rxe5 og 25. Rxc6 með auðunninni stöðu. Annar sterkur leikur er 23. Rxe5 og jafnvel 23. Rh8. Serbinn Perunovic valdi hinsvegar öruggasta leikinn

23. Rxe7+ Hexe7 24. Dxc5

Og með manni yfir vann hann létt í 32. leikjum.

Íslenska liðið í opna flokknum hefur ekki alltaf verið að finna bestu leikina eins og dæmin sann. Við hefðum unnið Tyrki í næstsíðustu umferð ef Hjörvar Steinn hefði hitt á rétta leikinn í þessari stöðu:

10. umferð:

Esen - Hjörvar

Hjörvar hafi réttilega fórnað skiptamun og sá fram á að fá tvö peð og gott spil. Esen lék síðast 24. Hc1-c2 en 24. h3 var nauðsynlegt. Hjörvar lék lék nú...

24. ... Dxh2+??

„Sjáir þú góðan leik sittu þá aðeins lengur á höndunum. Það er kannski einhver betri í boði," sagði Ingvar Ásmundsson stundum. Svartur átti 24. ... Dxe5! Og hvítur gæti gefist upp, t.d. 25. Hec1 Dxh2+ 26. Kf1 Dh1+ 27. Ke2 He8+ 28. Kd3 Re5+29. Kd2 Dh4 og vinnur létt.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 16. ágúst 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Heimsmeistarataktar í Tromsö

Íslensku liðin sem tefla á ólympíumótinu í Tromsö í Noregi hafa bæði hlotið sex stig, karlasveitin er með 14 vinninga sem er 70% vinningshlutfall; í sjálfu sér ágætt en þó ber að hafa í huga íslenska sveitin hefur mætt tveim frekar slökum sveitum. Eftir sigra í fyrstu umferðunum kom bakslag: tap með minnsta mun fyrir Serbum var gremjulegt. Vænlegar stöður gáfu aðeins jafntefli á 1. og 4. borði.

Kvennasveitin hefur hlotið 11 ½ vinning úr skákum sem er nokkuð eftir bókinni. Sjö þjóðir eru með 9 stig en í efsta sæti á stigum er sveit Aserbaídsjan. Í kvennaflokknum leiða Kínverjar með 10 stig.

Norska sjónvarpið hefur verið með beinar útsendingar alla keppnisdagana og beinist athyglin mest að heimsmeistaranum Magnúsi Carlsen. Honum hefur verið fylgt hvert fótmál eftir sigurinn í heimsmeistaraeinvíginu sl. haust og skákir hans frá ýmsum mótum sem hann hefur tekið þátt í eftir Indlandseinvígið oft í beinni á norsku sjónvarpsstöðvunum. Ungur landi hans, Frode Urkedal, sem teflir fyrir Noreg 2, stal þó senunni er hann lagði Vasilí Ivantsjúk að velli í 2. umferð. Tapið virðist hafa slegið Ivantsjúk út af laginu en hann tapaði aftur í fimmtu umferð og er nú vart mönnum sinnandi.

Opni flokkurinn er fyrir bæði kynin en aðeins fjórar konur tefla á þeim vettvangi. Judit Polgar er að venju farsæl og hefur unnið allar skákir sínar hingað til fyrir ungversku sveitina.

Aðstæður eru að mörgu leyti góðar í Tromsö og flestir virðast vera búnir að gleyma þeirri óvissu sem ríkti áður en mótið hófst. Öryggisgæsla er afar ströng.

Aftur að Magnús Carlsen. Eftir dauft jafntefli i fyrstu umferð gegn Finnanum Tomi Nyback vann hann næstu skák án þess að sýna mikið en í fjórðu umferð komu loks heimsmeistaratilþrif. Pólverjinn Wojtaszek er geysiöflugur skákmaður og er vel heima í flóknum byrjanaafbrigðum. En eins og stundum áður vék Magnús frá alfaraleiðum, fór í smiðju til Spasskí þegar hann valdi lokaða afbrigðið gegn Sikileyjarvörn og vann með tilþrifum:

Magnús Carlsen - Radoslaw Wojtaszek

Sikileyjarvörn

1. e4 c5 2. Rc3 d6 3. g3 Rc6 4. Bg2 g6 5. d3 Bg7 6. Be3

Spasskí tefldi lokaða afbrigðið yfirleitt með því að leika 6. f4 strax.

6. ... e5 7. Rh3 Rge7 8. f4 Rd4 9. O-O O-O 10. Dd2 Bd7 11. Rd1 Dc8 12. Rdf2!?

Fram að þessu hefur þetta allt verið eftir bókinni en þessi leikur er óvenjulegur.

12. ... Rdc6 13. c3 b5 14. fxe5 Rxe5 15. Bh6 R7c6 16. Bxg7 Kxg7 17. Rf4 Dd8 18. Had1 Hc8 19. De2!

Eftir rólega byrjun þar sem leikir svörtu drottningarinnar hafa kannski orkað tvímælis finnur Magnús góða áætlun. Bein hótun er nú 20. d4.

19. ... h5 20. d4 cxd4 21. cxd4 Rg4 22. h3 Rxf2 23. Dxf2 Re7 24. Hd3!

Beinir spjótum að f7-peðinu.

24. ... b4 25. Hf3 De8?

Slakur varnarleikur. Hann gat haldið í horfinu með 25. ... Kg8.

26. g4!?

Blæs til sóknar. Annar góður leikur var 26. d5!

26. ... hxg4 27. hxg4 Bb5 28. He1 Dd8 29. g5! Db6 30. Bh3 Hcd8

31. Be6!

Bætir biskupinum í sóknina.

31. ... Be8 32. Rd5 Rxd5 33. Bxd5

og Pólverjinn gafst upp. Aðalhótun svarts er 34. Hh3 og 35. Df6+. Svartur á engan nothæfan leik, t.d. 33. ... De7 34. Hh4 f6 35. Hh7+! Kxh7 36. Dh4+ og 37. Dh6 mát. Glæsileg skák tefld í sönnum heimsmeistarastíl.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 9. ágúst 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Chess Olympiad"] [Site "Tromso NOR"] [Date "2014.08.05"] [EventDate "2014.08.02"] [Round "4.3"] [Result "1-0"] [White "Magnus Carlsen"] [Black "Radoslaw Wojtaszek"] [ECO "A07"] [WhiteElo "2877"] [BlackElo "2735"] [PlyCount "65"] 1. e4 c5 2. Nc3 d6 3. g3 Nc6 4. Bg2 g6 5. d3 Bg7 6. Be3 e5 7. Nh3 Nge7 8. f4 Nd4 9. O-O O-O 10. Qd2 Bd7 11. Nd1 Qc8 12. Ndf2 Ndc6 13. c3 b5 14. fxe5 Nxe5 15. Bh6 N7c6 16. Bxg7 Kxg7 17. Nf4 Qd8 18. Rad1 Rc8 19. Qe2 h5 20. d4 cxd4 21. cxd4 Ng4 22. h3 Nxf2 23. Qxf2 Ne7 24. Rd3 b4 25. Rf3 Qe8 26. g4 hxg4 27. hxg4 Bb5 28. Re1 Qd8 29. g5 Qb6 30. Bh3 Rcd8 31. Be6 Be8 32. Nd5 Nxd5 33. Bxd5 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Ólympíuskákmótið í Tromsö hefst í dag

Ólympíuskákmótið í Tromsö í Noregi var sett í gær en fyrsta umferð hefst svo í dag kl. 15 að staðartíma. Aldrei áður hefur öflugt skákmót verið haldið svo norðarlega en Tromsö stendur norðan við heimskautsbaug. Þátttökuþjóðirnar í opna flokknum eru 178 talsins en í kvennaflokknum eru þær 136 talsins.

Íslendingar tóku fyrst þátt í Ólympíuskákmótinu í Hamborg árið árið og í ár eru 75 ár síðan Íslendingar unnu Copa Argentina, b-riðilinn á Ólympíumótinu í Buenos Aires. Jón Guðmundsson vann ellefu skákir í röð, þar af allar skákir sínar í úrslitakeppninni, tíu talsins.

Úrslit allra Ólympíumótanna og skákir má finna á frábærum vef olimpbase.com. Á vefnum kemur í ljós að einungis 26 þjóðir tóku þátt í mótinu í Argentínu en Englendingar drógu lið sitt úr mótinu í miðjum klíðum þegar heimsstyrjöldin síðari braust út 1. september 1939. Liðsmenn þýsk-austurríska liðsins sem vann keppnina urðu allir eftir í Argentínu.

Fyrir nokkru var kerfi Ólympíumótanna breytt þannig að nú skiptir vinningatalan minna máli, en í þessu ellefu umferða kapphlaupi skipta úrslit einstakra viðureigna höfuðmáli, 2 stig eru gefin fyrir sigur og eitt fyrir jafntefli. Skiptar skoðanir er um ágæti þessa fyrirkomulags. Vinningarnir gilda að einhverju leyti verði þjóðir jafnar að stigum en afar lítill munur er oft á stigum efstu þjóða sem sést vel á úrslitum opna flokksins á síðasta Ólympíumóti þar sem Armenar fengu 19 stig eins og Rússar en afar flókið kerfi setti Armena í 1. sæti. Bandaríkjamenn lentu í 5. sæti með 17 stig og fleiri vinninga en Kína sem varð í 4. sæti. Ísland hlaut 13 stig og fékk fleiri vinninga en flestar þjóðirnar í 34.-51. sæti. Á fjórum síðustu Ólympíumótum hafa Armenar unnið ólympíugull þrisvar. Þeir tefla fram einum besta skákmanni heims á 1. borði, Levon Aronjan, en sú er ekki eina ástæðan fyrir velgengni þeirra heldur fyrst og fremst frábær liðsandi. Skákmaður sem fáir þekkja, Gabriel Sargissjan, heldur sveitinni oft á floti með miklum baráttukrafti.

Tilkynnt hefur verið um skipan liða á Ólympíumótinu í Tromsö en Vladimir Kramnik er á 1. borði fyrir Rússa sem eiga sterkustu sveit mótsins hvað stig varðar, Moissenko teflir á 1. borði fyrir Úkraínu en þar er Ivantsjúk á 3. borði og Ponomariov á 2. borði, Frakkar tefla fram Vachier-Lagrave á 1. borði, Nakamura er á 1. borði Bandaríkjamanna, í ungverska liðinu er Zoltan Almasi á 1. borði en Leko og Judit Polgar á þriðja og fjórða borði.

Í aðdraganda þessa móts hafa þeir Hannes Hlífar Stefánsson og Hjörvar Steinn Grétarsson lokið þátttöku á alþjóðlegum mótum. Hannes tefldi í efsta flokki skákhátíðarinnar í Pardubice í Tékklandi, hlaut 6 ½ vinning af 9 mögulegum og varð í 5.-15. sæti. Stóru tíðindin frá Pardubice í því móti voru frammistaða bræðranna Björns Hólm og Bárðar Arnar Birkissona en sá fyrrnefndi gerði sér lítið fyrir og vann B-flokkinn, hlaut 8 vinninga af níu mögulegum og Bárður kom í humátt á eftir, hlaut 7 ½ vinning og varð í 2.- 4. sæti.

Hjörvar Steinn Grétarsson var á svipuðu róli og Hannes á alþjóðlegu móti í Andorra. Hann hlaut 7 vinninga af níu mögulegum og varð í 2.-6. sæti en sigurvegari var Julia Granda frá Perú sem mun tefla á næsta Reykjavíkurskákmóti.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 2. ágúst 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Liðtækur liðsstjóri

Mikil spenna hefur einkennt aðdraganda Ólympíumótsins í Tromsö en um tíma þurftu mótshaldarar þar að starfa undir hótunum frá FIDE vegna reglugerðarbrota rússneska skáksambandsins sem alltof seint tilkynnti lið sitt í kvennaflokknum. Norðmennirnir leystu málið með því að samþykkja breytingarnar. Í kosningunum til forseta FIDE gætir greinilegrar pólitískrar slagsíðu. Þar takast á þrásetumaðurinn Kirsan Iljumzinhov, forseti frá 1995, rækilega studdur af stjórninni í Kreml, og Garrí Kasparov, fyrrverandi heimsmeistari. Hnútukast milli norska framkvæmdaraðilans og FIDE er sennilega aðeins reykurinn af þeim réttum sem fram verða bornir í Noregi. Íslenska skáksambandið hefur haldið sér til hlés í þessum átökum en styður framboð Kasparovs. Mikillar spennu gætir einnig vegna frétta af Gaza-svæðinu. Uppákomur í samhengi við þau mál og ýmis önnur þyrftu ekki að koma á óvart.

Skáklistin verður vonandi í aðalhlutverki. Þeir Hannes Hlífar Stefánsson og Hjörvar Steinn Grétarsson sem skipa 1. og 2. borð íslensku sveitarinnar í Tromsö hafa verið að undirbúa sig með taflmennsku á mótum í Andorra og Tékklandi. Eftir fimm umferðir í Andorra hefur Hjörvar Steinn hlotið 4 ½ vinning og er í toppbaráttunni. Hannes Hlífar er meðal keppenda á opna tékkneska meistaramótinu í Pardubice og er með 4 vinninga af 6 mögulegum. Systkinin Björn Hólm, Bárður Örn og Freyja Birkisdóttir gerðu sér einnig ferð til Tékklands og tefla í neðri styrkeikaflokki og hafa staðið sig frábærlega vel, Björn og Bárður voru báðir með 5 vinninga af sex mögulegum.

Athyglin að íslenska liðinu sem teflir á Ólympíumótinu hefur ekki síst beinst að liðsstjóranum Jóni L. Árnasyni sem fékk boð um starfið sl. vor og sló til. Hann var síðast liðsmaður Íslands á Ólympíumótinu í Moskvu fyrir 20 árum og hafði þá teflt á níu Ólympíumótum því að hann kom fyrst í liðið í Buenos Aires árið 1978.

Jón var alltaf góður liðsmaður og vann marga mikilvæga sigra og í baráttu sem við háðum reglulega við Sovétríkin hélt hann alltaf sínum hlut. Sennilega hafa Englendingar hugsað honum þegjandi þörfina þegar hann lagði með tilþrifum John Nunn og síðan Michael Adams á mótunum 1990 og ´92. Jón var ekki búinn að gleyma óförunum í Dubai 1986. Þar náði hann reyndar að jafna gamla reikninga við eitt mesta efni sem komið hafði fram í Indónesíu. Ekki er úr vegi að virða fyrir sér takta liðsstjórans frá því móti:

OL í Dubai 1986:

Jón L. Árnason - Utut Adianto (Indónesíu)

Caro - Kann

1. e4 c6 2. d4 d5 3. Rd2 dxe4 4. Rxe4 Bf5 5. Rg3 Bg6 6. h4 h6 7. f4

Sjaldséð afbrigði en gott til síns brúks.

7.... e6 8. Rf3 Bd6

Lítil reynsla var komin á leið Jóns þegar skákin var tefld en 8.... Rd7 virðist traustara.

9. Re5 Bxe5 10. fxe5 Re7 11. h5 Bh7 12. c3 c5 13. Dg4 Hg8 14. Bc4 cxd4 15. O-O!

Teflt í gömlum og góðum gambít-stíl. Svartur þarf nú að reikna með hótuninni -Hxf7.

15. ... Dc7 16. b3! dxc3 17. Ba3 Rbc6

„Houdini" leggur til 17.... c2 og telur að svartur geti haldið í horfinu. En nú kemur fórn sem Jón hafði undirbúið svo vel.

18. Hxf7! Dxe5

Eða 18.... Kxf7 19. Dxe6+ Ke8 20. Df7+ Kd8 21. Hd1+ Kc8 22. De6+ Kb8 23. Hd7 og vinnur.

19. Bxe6 c2 20. Haf1 Bd3 21. Bd7+ Kd8 22. Bxc6!

- og Adianto gafst upp.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 26. júlí 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Dubai ol"] [Site "Dubai ol"] [Date "1986.??.??"] [EventDate "?"] [Round "?"] [Result "1-0"] [White "Jon Loftur Arnason"] [Black "Utut Adianto"] [ECO "B18"] [WhiteElo "?"] [BlackElo "?"] [PlyCount "43"] 1.e4 c6 2.d4 d5 3.Nd2 dxe4 4.Nxe4 Bf5 5.Ng3 Bg6 6.h4 h6 7.f4 e6 8.Nf3 Bd6 9.Ne5 Bxe5 10.fxe5 Ne7 11.h5 Bh7 12.c3 c5 13.Qg4 Rg8 14.Bc4 cxd4 15.O-O Qc7 16.b3 dxc3 17.Ba3 Nbc6 18.Rxf7 Qxe5 19.Bxe6 c2 20.Raf1 Bd3 21.Bd7+ Kd8 22.Bxc6 1-0

Skákþáttur Morgunblaðsins: Slagkrafturinn skiptir höfuðmáli

Munurinn á öflugum skákmönnum og miðlungs meisturum liggur oft í því að þeir fyrrnefndu hafa meiri slagkraft. Jafnvel í stöðum þar sem allt iðar af „strategískum" þanka er hugsunin um „rothöggið" aldrei langt undan. Um þessar mundir virðist ítalski stórmeistarinn Fabiano Caruana vera manna líklegastur til að veita Magnúsi Carlsen keppni í baráttunni um heimsmeistaratitilinn. Ekki er langt síðan hann lagði Norðmanninn að velli og samantekt af viðureignum þeirra leiðir í ljós að hann hefur margsinnis reynst Magnúsi óþægur ljár í þúfu. Spurningin sem sérfræðingar hafa verið að velta fyrir sér er auðvitað þessi: hefur þessi rólyndislegi Ítali nægan slagkraft? Hann svaraði þeirri spurningu að sínu leyti í eftirfarandi skák sem tefld var á dögunum:

Caruana - Ponomariov

Staðan kom upp á stórmótinu í Dortmund. Þar hefur Caruana örugga forystu að loknum fimm umferðum. Úkraínumaðurinn Ponomarinv var búinn að berjast við að halda jafnvægi alla skákina en þá kom "rothöggið":

39. He7!! Dxe7 40. Ba6! Kxa6 41. Da8 mát.

Til eru þeir sem setja samasemmerki milli þankagangs skákmanna og þeirra sem velja sér það hlutskipti að berjast í hnefaleikahringnum. Í „Bardaganum" eftir Norman Mailer, bók sem fjallar um þungavigtarbardaga Mohammeds Ali og Georges Foremans í Zaire í Afríku haustið 1974, víkur höfundur að einvígi Fischers og Spasskís í Reykjavík 1972. Í áttundu lotu kom Ali úr köðlunum og veitti Foreman rothöggið fræga; af „fagurfræðilegum" ástæðum hreyfði hann ekkert við mótherjanum þegar hann féll í gólfið, en þannig lýsti Norman Mailer lokasekúndubrotum bardagans. Sérfræðingar á borð við Ómar Ragnarsson hafa haldið því fram að á því augnabliki bardagans hafi „rotarinn" Foreman í raun og veru staðið á brauðfótum en það fór sennilega framhjá meginþorra áhorfenda.

„Skákleg rothögg" komu fyrir vissulega fyrir í einvígi Spasskís og Fischers:

5. einvígisskák:

Spasskí - Fischer

Spasskí hafði ekki teflt byrjunina vel og frumvæðið var greinlega hjá Fischer. Í 27. leik hörfaði Spasskí með drottninguna, 27. Dd3-c2, en nauðsynlegt var að leika henni til b1. Svarið kom á svipstundu:

27.... Bxa4!

- og Spasskí lagði niður vopnin. Eftir 28. Dxa4 Dxe4 hótar svartur máti á e1 og g2. Fischer jafnaði metin í einvíginu með þessum sigri en afleikur á borð við 27. Dc2 hafði ekki sést í skákum Spasskís í einvígjum og sjálfstraustið beið hnekki.

Heimsmeistaraeinvígi Kortsnojs og Karpovs í Baguio á Filippseyjum haustið 1978 stóð í meira en þrjá mánuði. Mikil undiralda, spenna, hótanir, dulsálfræðingar, klögumál og kalt stríð. Tímahrak Kortsnojs var dýrt í þessari stöðu.

17. einvígisskák:

Kortsnoj - Karpov

Hvítur getur loftað út og haldið jafntefli með 39. g3 en Kortsnoj valdi að hindra mát í borðinu og lék :

39. Ha1??

...og riddarameistarinn Karpov var ekki seinn á sér:

39.... Rf3+!

- og Kortsnoj „kastaði inn handklæðinu". Eftir 40. gxf3 kemur 40 ... Hg6+ 41. Kh1 Rf2 mát!

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 19. júlí 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

Skákþáttur Morgunblaðsins: Hitað upp fyrir ólympíumótið í Tromsö

Íslensku sveitinni, sem teflir í opnum flokki ólympíumótsins í Tromsö í Noregi sem hefst í byrjun ágúst, er raðað í 43. sæti á styrkleikalistanum en sveitina skipa í stigaröð greinarhöfundur, Hjörvar Steinn Grétarsson, Hannes Hlífar Stefánsson, Guðmundur Kjartansson og Þröstur Þórhallsson. Liðsstjóri er Jón L. Árnason. Sem einvaldur tók hann að sér að velja hópinn en aðeins sæti Íslandsmeistarans er tryggt samkvæmt lögum Skáksambandsins. Tvær breytingar hefur Jón gert á hópnum frá því í Istanbúl 2012.

Kvennaliðið er eins skipað skipað og í Istanbúl: Lenka Ptacnikova, Hallgerður Helga Þorsteinsdóttir, Tinna Kristín Finnbogadóttir, Jóhanna Björg Jóhannsdóttir og Elsa María Kristínardóttir munu tefla fyrir Íslands hönd. Liðsstjóri er Ingvar Jóhannesson.

Fimm sterkustu þjóðirnar í opna flokknum eru Rússar, Úkraínumenn, Frakkar, Ungverjar og Bandaríkjamenn.

Mikil athygli beinist að norsku sveitinni sem skartar heimsmeistaranum Magnúsi Carlsen á 1. borði. Aðrir í sveitinni eru Simen Agdestein, Jon Ludwig Hammer, Leif Erlend Johannessen og Kjetil Lie. Sveitin er í 15. sæti í styrkleikaröðinni. Nær allir bestu skákmenn og -konur heims taka þátt í þessu móti.

Tromsö er jafnframt vettvangur kosningar til forseta FIDE en Garrí Kasparov sækir hart að Kirsan Iljumzhinov sem setið hefur í tæplega 20 ár. Staðan mun vera tvísýn en Kasparov nýtur stuðnings allra Norðurlandaþjóðanna.

Undanfarið hafa fjölmörg skákmót verið haldin víða sem varða beint val á landsliðum líkt og Skákþing Íslands í vor. Þess utan hafa menn og konur verið að undirbúa sig hver í sínu horni. Okkar öflugasta skákkona; Lenka Ptacnikova, situr þessa dagana að tafli í Plovdiv í Búlgaríu á Evrópumóti kvenna. Eftir fimm umferðir er hún í námunda við toppinn með þrjá vinninga. Keppendur eru 116 talsins. Taflmennska hefur verið frískleg sbr. eftirfarandi sigur í 3. umferð:

Lenka Ptacnikova - Svetla Jordanova (Búlgaríu)

Enskur leikur

1. c4 Rf6 2. g3 c5 3. Bg2 d5 4. cxd5 Rxd5 5. Rc3 Rc7 6. Rf3 Rc6 7. 0-0 e5 8. b3 Be7 9. Bb2 0-0 10. Re1 Bd7 11. Rd3 f6 12. f4 exf4 13. Rxf4 Kh8 14. e3 De8 15. Hc1 Hd8 16. Re4 b6 17. g4!?

Þessu peði er falið stórt hlutverk eftir byrjun sem telja má hefðbundna.

17.... Re6 18. Rd5 Re5 19. g5 Rd3 20. gxf6 Rxb2 21. Dc2!

21. fxe7 er freistandi en gengur ekki einfaldlega vegna 21.... Rxd1 og þegar allt verður talið hefur svartur hagnast á þeim vopnaviðskiptum.

21.... Bb5 22. fxe7 Hxf1+ 23. Bxf1 Hxd5 24. Bxb5 Dxb5 25. Dxb2 De8 26. b4!

Á meðan svartur er enn að kljást við e7-peðið er rétti tíminn að opna línur á drottningarvæng.

26.... Dxe7 27. bxc5

Svartur getur haldið í horfinu með því að leika 27.... bx45 eða 27.... Rxc5. En vegna þess hversu liðfár hvítur er á kóngsvæng rær búlgarska stúlkan á önnur mið.

27.... Rg5?

28. cxb6!

Krókur á móti bragði. Nú strandar 28.... Rxe4 á 29. Hc8+ Hd8 30. De5! með vinningsstöðu.

28.... Rh3+ 29. Kf1 Hf5+ 30. Ke2 axb6 31. Hc8+ Hf8 32. De5! Rg1+ 33. Kd1 Df7 34. Hxf8+ Dxf8 35. Rd6 Df3+ 36. Kc2 Dc6+ 37. Dc3 Da4+ 38. Db3 Dc6+ 39. Dc4 Dxc4+

Fær ekki lengur forðast drottningaruppskiptin sem tryggja sigur Lenku.

40. Rxc4 Rf3 41. Rxb6 Kg8 42. a4!

- og svartur gafst upp.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Laugardagsmogganum, 12. júlí 2014

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "European Individual Women's Championship"] [Site "Plovdiv BUL"] [Date "2014.07.08"] [EventDate "2014.07.06"] [Round "3.40"] [Result "1-0"] [White "Lenka Ptacnikova"] [Black "Svetla Yordanova"] [ECO "A34"] [WhiteElo "?"] [BlackElo "?"] [PlyCount "83"] 1. c4 Nf6 2. g3 c5 3. Bg2 d5 4. cxd5 Nxd5 5. Nc3 Nc7 6. Nf3 Nc6 7. O-O e5 8. b3 Be7 9. Bb2 O-O 10. Ne1 Bd7 11. Nd3 f6 12. f4 exf4 13. Nxf4 Kh8 14. e3 Qe8 15. Rc1 Rd8 16. Ne4 b6 17. g4 Ne6 18. Nd5 Ne5 19. g5 Nd3 20. gxf6 Nxb2 21. Qc2 Bb5 22. fxe7 Rxf1+ 23. Bxf1 Rxd5 24. Bxb5 Qxb5 25. Qxb2 Qe8 26. b4 Qxe7 27. bxc5 Ng5 28. cxb6 Nh3+ 29. Kf1 Rf5+ 30. Ke2 axb6 31. Rc8+ Rf8 32. Qe5 Ng1+ 33. Kd1 Qf7 34. Rxf8+ Qxf8 35. Nd6 Qf3+ 36. Kc2 Qc6+ 37. Qc3 Qa4+ 38. Qb3 Qc6+ 39. Qc4 Qxc4+ 40. Nxc4 Nf3 41. Nxb6 Kg8 42. d4 1-0