Skákþáttur Morgunblaðsins: Kramnik á sigurbraut

Rússneska stórmeistaranum Vladimir Kramnik skaut upp á stjörnuhimininn á ólympíumótinu í Manila 1992 þegar hann hlaut 8½ vinning af 9 mögulegum fyrir sigurlið Rússa rétt nýorðinn 17 ára gamall. Honum var spáð mikilli velgengni á næstu árum og það gekk eftir þótt gamli heimsmeistarinn Botvinnik hafi á stundum ekki verið ánægður með þennan gamla nemanda sinn: „Hann reykir, drekkur og tapaði með skömm fyrir Kamsky í einvígi," sagði hann í viðtali árið 1994. Kramnik er löngu búinn að hlaupa af sér hornin; sigurganga hans undir lok síðustu aldar var mögnuð og svo kom HM-einvígið við Kasparov í London haustið 2000 sem Kramnik vann 8½:6½ án þess að tapa skák. Herstjórnarkænska hans þar tók öllu fram sem áður hafði sést á þessum vettvangi.

En næstu ár voru Kramnik erfið, sviptur titli tókst Kasparov auðvitað að markaðssetja sig sem skákmann nr. 1 í heiminum en árið 2005 dró hann sig í hlé. Kramnik vann heimsmeistaraeinvígið við Topalov í Elista 2006 en tapaði svo titlinum í hendur Anand árið 2008. Hann var afar nálægt því að vinna áskorunarréttinn í London í vor en tapaði í síðustu umferð fyrir hinum óútreiknalega Vasilí Ivantsjúk. Á heimsbikarmótinu í Tromsö er hann kominn í úrslitaeinvígið og teflir þar við landa sinn Dimitry Andreikin. Það er stór spurning hvort Kramnik sé ekki sá skákmaður í dag sem gengur næstur Magnúsi Carlssyni að styrkleika. Í Tromsö náði Kramnik að jafna sakirnar við téðan Ivantsjúk í fjórðu umferð. Hann er afar slægur í tæknilegum stöðum á borð við þá sem kom upp eftir flækjur miðtaflsins:

Ivantsjúk - Vladimir Kramnik

Drottningarbragð

1. d4 Rf6 2. c4 e6 3. Rf3 d5 4. Rc3 Be7 5. Bf4 0-0 6. e3 Rbd7 7. c5 Rh5 8. Bd3 Rxf4 9. exf4 b6 10. b4 a5 11. a3 c6 12. 0-0 Dc7 13. g3 Ba6 14. Bxa6 Hxa6 15. De2 Hfa8 16. b5 cxb5 17. Rxd5 exd5 18. Dxe7 Hc8 19. Hab1 bxc5 20. Hxb5 He6 21. Dg5 h6!

Endurbót Kramniks á skák Aronjans og Giris í Wijk aan Zee 2012. Þar var leikið 21.... Hb6 22. a4 og hvítur vann eftir 43 leiki.

22. Dxd5 Hd6 23. Da2 Dc6 24. De2 cxd4 25. Hfb1 a4 26. Re1 Rc5 27. Rd3 Rxd3 28. Dxd3 Dc3 29. Hd1 He6!

Með hugmyndinni 30. Dxd4 He1+! 31. Kg2 Dc6+ og vinnur hrók.

30. He5 Hxe5 31. fxe5 Db3 32. Dxd4 Dxa3 33. Kg2 Db3 34. Dd7 Ha8 35. Hd3 De6! 36. Db7

Ivantsjúk gast ekki að 36. Dxe6 fxe6 37. Ha3 Kf7 þótt jafnteflið sé ekki langt undan í því tilviki.

36.... Dc8 37. Df3 Ha5 38. Ha3 De8 39. De4 g6 40. f4 h5 41. h4 Kg7

Vegna frípeðsins á svartur nokkra vinningsmöguleika í þessari stöðu. Án þess að Kramnik hafi spilað út nokkru sem máli skiptir leikur Ivantsjúk af sér, 42. Kf2 eða 42. Kh2 ætti að duga til jafnteflis .

42. Db4? Dc6+ 43. Kf2 Hb5! 44. Dd4

Eða 44. Dxa4 Hb2'45. Ke3 Dc5'46. Kd3 Hg2! o.s.frv.

44.... Dc2+ 45. Kf3 Hb2!

Þungu fallstykkin sjá um mátsóknina. Svartur gafst upp.

Lausnin

Gunnar Finnlaugsson sem býr í Svíþjóð var fljótur að finna lausnina á hjálparmáts-dæminu sem birt var fyrir viku:

Mát í 5. leik, RxH mát. Hvernig féllu leikir?

Fyrsti leikurinn,1. e2-e4, er gefinn. Síðan kemur 1.... Rf6 2. f3 Rxe4 3. De2 Rg3 4. Dxe7+ Dxe7 5. Kf2 Rxh1 mát!

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Sunnudagsmogganum, 1. september 2013.

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "World Cup"] [Site "0:12:33-0:15:33"] [Date "2013.08.20"] [EventDate "2013.08.11"] [Round "4.1"] [Result "0-1"] [White "Vassily Ivanchuk"] [Black "Vladimir Kramnik"] [ECO "D37"] [WhiteElo "?"] [BlackElo "?"] [PlyCount "90"] 1.d4 Nf6 2.c4 e6 3.Nf3 d5 4.Nc3 Be7 5.Bf4 O-O 6.e3 Nbd7 7.c5 Nh5 8.Bd3 Nxf4 9.exf4 b6 10.b4 a5 11.a3 c6 12.O-O Qc7 13.g3 Ba6 14.Bxa6 Rxa6 15.Qe2 Rfa8 16.b5 cxb5 17.Nxd5 exd5 18.Qxe7 Rc8 19.Rab1 bxc5 20.Rxb5 Re6 21.Qg5 h6 22.Qxd5 Rd6 23.Qa2 Qc6 24.Qe2 cxd4 25.Rfb1 a4 26.Ne1 Nc5 27.Nd3 Nxd3 28.Qxd3 Qc3 29.Rd1 Re6 30.Re5 Rxe5 31.fxe5 Qb3 32.Qxd4 Qxa3 33.Kg2 Qb3 34.Qd7 Ra8 35.Rd3 Qe6 36.Qb7 Qc8 37.Qf3 Ra5 38.Ra3 Qe8 39.Qe4 g6 40.f4 h5 41.h4 Kg7 42.Qb4 Qc6+ 43.Kf2 Rb5 44.Qd4 Qc2+ 45.Kf3 Rb2 0-1