Skákþáttur Morgunblaðsins: Allra augu beinast að Magnúsi Carlsen

Magnús Carlsen er sigurstranglegasti keppandinn í áskorendamótinu sem hófst á föstudaginn í London. Átta stórmeistarar tefla tvöfalda umferð og sigurvegarinn öðlast rétt til að skora á heimsmeistarann Anand. Magnús er nálega 100 elo-stigum hærri en Anand, og fara þarf aftur til ársins 1971 til að finna jafn mikinn stigamun á heimsmeistara og áskoranda sem þá var Bobby Fischer. Aðstaða Magnúsar nú er ekki ósvipuð þeirri sem Fischer var í á karabísku eyjunni Curacao árið 1962 þegar átta skákmenn tefldu fjórfalda umferð og megnið af andstæðingum hans voru „Rússar". Eftirmálar þess móts kristölluðust í frægu viðtali Fischers við Sports Illustrated: „Rússarnir svindla í skák". Áskorendakeppninni var þá breytt og tekið upp einvígisfyrirkomulag. Þó „dreifðir" séu í dag eru aðrir keppendur en Magnús frá gömlu Sovétlýðveldum: Armeninn Aronjan, Rússarnir Kramnik, Svidler og Gritsjúk, Hvítrússinn Gelfand sem teflir í dag fyrir Ísrael, Úkraínumaðurinn Ivantsjúk og Aserinn Radjabov.

David Bronstein vann réttinn til að skora á Botvinnik heimsmeistara eftir fyrsta áskorendamótið í Búdapest árið 1950. Aðrir sigurvegarar þessara móta fram til ársins ´62 voru Smyslov, Tal og Petrosjan. Magnús Carlsen er fyrsti Norðurlandabúinn sem á raunhæfa möguleika á heimsmeistaratitlinum. Bent Larsen hefði sennilega mótmælt þessari fullyrðingu. Af 100 síðustu kappskákum sem Magnús hefur teflt hefur hann tapað einni. Hann virðist ekki reiða sig mikið á tölvuundirbúning og kemur andstæðingum yfirleitt hressilega á óvart í byrjun tafls. Aðalstyrkur hans liggur í frábærri endataflstækni og miklum sigurvilja. Frægð hans í Noregi og víðar jókst gífurlega þegar Magnús kom Íslands árið 2004, gæddi sér á hnetum og drakk appelsínusafa á Reykjavíkurmótinu og síðan á „Reykjavik rapid" í Sjálfstæðishúsinu við Austurvöll. Myndefni frá viðureignum hans við Kasparov og Karpov er iðulega notað í umfjöllun um afrek hans í þáttagerð t.a.m. „60 Minutes". Hæfileikar hans voru þá á allra vitorði en á Aeroflot-mótinu nokkrum vikum fyrr lagði hann einn fremsta stórmeistara Rússa í aðeins 19 leikjum. Leikandi léttur stíll hans í þessari minnti á eitt frægasta undrabarn skáksögunnar, Paul Morphy:

Magnús Carlsen - Sergei Dolmatov

Hollensk vörn

1. Rf3 f5 2. d3!

Skynsamlega leikið gegn Dolmatov sem þekkti allar hefðbundnar leiðir út og inn.

2. ... d6 3. e4 e5 4. Rc3 Rc6 5. exf5 Bf5 6. d4 Rxd4

Opnar taflið fullmikið en Dolmatov gast ekki að 6. ... e4 7. Rg5 o.s,frv.

7. Rxd4 exd4 8. Dxd4 Rf6 9. Bc4 c6 10. Bg5 b5 11. Bb3 Be7 12. O-O-O Dd7 13. Hhe1

Þetta er allt saman afar einfalt - alveg eins og hjá Morphy!

13. ... Kd8

Löng hrókun, 13. .... O-O-O blasti við en eftir 14. g4! Bxg4 15. Hxe7 Dxe7 16. Dxg4+! er hvíta staðan gjörunnin.

- Sjá stöðumynd -

14. Hxe7! Dxe7

Eða 14. ... Kxe7 15. He1+ ásamt 16. Bxf6 o.s.frv.

15. Df4! Bd7 16. Re4! d5

Dolmatov gat líka reynt 16. ... Hf8 17. Rxd6 h6 en hvítur vinnur með 18. Db4! a5 19. Dc5 Ha6 20. Rb7+ Ke8 21. Dxe7! Kxe7 22. He1+.

17. Rxf6 h6 18. Bh4 g5 19. Dd4!

- og Dolmatov gafst upp. Hann gat reynt 19. ... Hf8 en taldi stöðu sína vonlausa eftir 20. Rxd5 cxd5 21. Dxd5 ( eða 21. Bxd5 ) Hc8 22. Bg3 o.s.frv.

Helgi Ólafsson

[e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Sunnudagsmogganum, 17. mars 2013.

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "3rd Aeroflot Festival"] [Site "Moscow RUS"] [Date "2004.02.19"] [EventDate "2004.02.17"] [Round "3"] [Result "1-0"] [White "Magnus Carlsen"] [Black "Sergey Dolmatov"] [ECO "A04"] [WhiteElo "2484"] [BlackElo "2591"] [PlyCount "37"] 1. Nf3 f5 2. d3 d6 3. e4 e5 4. Nc3 Nc6 5. exf5 Bxf5 6. d4 Nxd4 7. Nxd4 exd4 8. Qxd4 Nf6 9. Bc4 c6 10. Bg5 b5 11. Bb3 Be7 12. O-O-O Qd7 13. Rhe1 Kd8 14. Rxe7 Qxe7 15. Qf4 Bd7 16. Ne4 d5 17. Nxf6 h6 18. Bh4 g5 19. Qd4 1-0