Opna skoska meistaramótið: Pistill Braga Þorfinnsonar

Opna skoska meistaramótið fór fram dagana, 7.-15. Júlí, í Glasgow. Þetta mun vera elsta opna mót sem haldið er í heiminum, en það mun fyrst hafa verið haldið árið 1884. Því má segja að mótið sé flaggskip skoskrar skákar. Undirritaður ákvað með skömmum fyrirvara að taka þátt í þessu sögufræga móti, og slást þar með í för með fríðu föruneyti ungra og síungra íslenskra skákmanna. Má þar nefna m.a.  Hjörvar Stein Grétarsson, afmælisbarnið Róbert Lagerman, Óskar Long, ásamt heilum her ungra pilta. Þetta var óvissuferð, eins og skákferðir eru nú gjarnan, þar sem ég vissi ekki mikið um mótið fyrirfram. Mundi eingöngu eftir því að alþjóðlegi meistarinn Guðmundur Kjartansson hafði gert miklar rósir á því á sumarið 2009, ef mig minnir rétt.

Ég hafði einnig efasemdir um viðverustað okkar meðan á mótinu stóð, en það var s.k. Euro Hostel en mótshaldarar ákváðu einhverra hluta vegna að benda mönnum á þann gistimöguleika. Upprunalega planið var að hópurinn myndi leigja íbúð, sem hefði verið mun betri kostur, en þær voru skiljanlega mjög fljótt orðnar uppbókaðar. Hostel hljómar aldrei sérstaklega traustvekjandi, og efasemdir mínar voru á rökum reistar. Það bjargaði mér að búa yfir vissri aðlögunarhæfni, enda er maður ýmsu vanur úr skákferðum í gegnum árin. Maður gengur alltaf inni í svona ferð með frasann ,,engar væntingar - engin vonbrigði" á bakvið eyrað. Maður býr sér til rútínur sem virka. Undir lok ferðarinnar var ég farin að meta að eiga val um nokkrar tegundir af marmelaði með ristaða brauðinu mínu. Morgunkaffið sem var ódrekkandi til að byrja með, fékk mann til að labba niður 7 hæðir (önnur lyftan var biluð, hin var of lengi á leiðinni) og taka kaffi-to-go upp á herbergi aftur. Undir lok ferðarinnar var kojan næstum því orðin þægileg. Á nóttunni vaknaði ég oft við mávagarg og drykkjulæti í Skotununum sem virtust kunna að gera sér glaðan dag, á hverjum einasta degi. Maður mætti ósjaldan vel hressum miðaldra mönnum á götum úti, syngjandi fullum í skotapilsunum sínum. Ég var nánast farin að tauta fyrir munni mér, eins og morkni kóngurinn í kvikmyndinni Braveheart, ,,The problem with Scotland, is that it is full of Scots!".

En víkjum þá að mótinu sjálfu. Skotarnir fá hrós fyrir skáksalinn, en hann var mjög góður, gamaldags og hátíðlegur. Hátt var til lofts og vítt til veggja. Manni leið svolítið eins og skoskum aðalsmanni úr Hálöndunum, þegar maður gekk þangað inn og kinkaði góðlátlega kolli til virðulega dyravarðarins, sem opnaði fumlaust fyrir mann hurðina. Það var ákveðin reisn yfir þessu og allt skiptir það máli, í jafn skapandi grein og skákin er. Í svona fjölmennum hópi, er erfitt að ná einhverri yfirsýn yfir taflmennsku manna, en almennt fannst mér íslensku keppendurnar vera að gera gott mót. Menn eru þó auðvitað missáttir eins og gengur og sumir vita að þeir geta gert mun betur. Það er síðan ljóst að margir þessara drengja eiga mikið inni, og eiga eftir að halda áfram moka inn stigum á næstu misserum, ef fram heldur sem horfir. Ég náði einna best að fylgjast með herbergisfélaga mínum, Nökkva Sverrissyni, og mér þótti hann tefla margar mjög flottar skákir. Það er alltaf mikilvægt að fá sem mesta keppnisreynslu á mótum sem þessum, og ég tel að flestir þessara drengja geti vel við unað.

Sjálfur var ég ákaflega sáttur, bæði við taflmennsku mína og frammistöðu. Óheppilegt jafntefli snemma í mótinu við stigalágan andstæðing, gerði þó út um alla GM-norma sjénsa, sem sýnir býsna vel hversu ekkert má út af bregða í svona opnum mótum ef menn eru á áfangaveiðum. Eftir það ákvað ég bara að berjast til þrautar, njóta skákanna og koma mér í toppbaráttuna. Mikilvægur sigur á indverska stórmeistaranum Deep Sengupta í 5. umferð skilaði mér á efsta borð.  Þar leið mér ákaflega vel og sá enga ástæðu til að yfirgefa það borð, það sem eftir lifði af mótinu. Í 6. umferð mætti ég svo Hjörvari Steini, í pörun sem kom mér nokkuð á óvart. Ég gerði mér grein fyrir því að það myndi lítt stoða að ætla að reykja einhverja friðarpípu með honum, enda drengurinn herskár með afbrigðum. Úr varð hægfara pósa-skák með þungri undiröldu. Undir lokin varð staðan gruggugri, og báðir fengu sín færi á að taka heilan punkt. Tíminn fór að leika stærri rullu, tækifærin fóru forgörðum og jafnteflið var e.t.v. sanngjörn niðurstaða.  Í 7. umferð tókst mér síðan að leggja ungverska stórmeistarann Imre Hera að velli, í skák sem ég mun skýra hér á eftir, og var komin í býsna góð mál með 6 v. af 7 mögulegum. Átakalítil jafntefli í síðustu tveimur umferðunum, skiluðu mér síðan í 7 v. af 9, og tryggðu mér efsta sætið í mótinu ásamt fjórum öðrum skákmönnum.  Það er óhætt að fullyrða að þetta hafi verið ein mín allra besta frammistaða á ferlinum og það er frábær tilfinning að sigra á móti sem þessu. Það er einnig gott veganesti inni í framtíðina, því þetta gefur manni þá trú að enn fleiri sigrar bíði handan við hornið. Það var áhugavert að sækja skotana heim, þó að ég myndi frekar mæla með þessu tiltekna móti fyrir yngri skákmenn sem vilja ná sér í meiri reynslu og stig. Það er þó aldrei að vita nema maður snúi aftur á þetta mót í nánustu framtíð, en eitt er víst, að þá verður ekkert Euro-Hostel bókað.

Í lokin koma hér skýringar á skák minni við ungverska stórmeistarann Hera, Imre Jr. í 7. umferð.

Bragi Þorfinnsson

[Event "119th ch-SCO 2012"] [Site "Glasgow SCO"] [Date "2012.07.13"] [Round "7.1"] [White "Thorfinnsson, Bragi"] [Black "Hera, I."] [Result "1-0"] [ECO "A13"] [WhiteElo "2465"] [BlackElo "2568"] [Annotator "Bragi.Th.skyringar.f.SI."] [PlyCount "85"] [EventDate "2012.07.07"] [EventType "swiss"] [EventRounds "9"] [EventCountry "SCO"] [Source "Mark Crowther"] [SourceDate "2012.07.17"] 1. c4 Nf6 2. g3 e6 3. Bg2 d5 4. Nf3 dxc4 {Thessi leikur kom mér á óvart, en ég átti frekar von á 5. - Be7 og að skákin myndi sigla yfir í Katalónsku vörnina.} 5. O-O {Hér er mun algengara að skáka peðið strax af, en ég vildi beina skákinni á ótroðnari slóðir.} (5. Qa4+ c6 6. Qxc4 b5 7. Qc2 Bb7 8. O-O Nbd7 9. Nc3 Be7 {er hugsanlegt framhald.}) 5... a6 $5 {Tilraun til að halda í c4 peðið. Eftir algengari leikinn, 5. - Rbd7, fellur peðið strax með 6. Da4. Skákin gæti thá farið í svipaðan farveg og í línunni hér að ofan.} 6. Qc2 $5 b5 7. a4 (7. Ne5 Nd5 8. d3 cxd3 9. Nxd3 {er annar möguleiki hér, og hvítur hefur ágætis spil fyrir peðið.}) 7... Bb7 8. b3 cxb3 9. Qxb3 b4 $1 {leikur sem ég vanmat, en hugmynd mín var alltaf sú að að fá fram c6 hjá svörtum, til að biskup hans á b7 yrði slakur. Ljóst er að svartur getur nokkuð vel við unað eftir byrjunina. Re5 í 7. leik er thví ábyggilega betra framhald. Í næstu leikjum klára báðir aðilar liðskipan sína.} 10. a5 Be7 11. Bb2 O-O 12. Rc1 c5 13. d3 Nbd7 {Oft er talað um að menn leiki alltaf vitlausum hrók, en hér leikur Hera vitlausum riddara. Hinn riddarinn ætti betur heima á d7, og thessi væri betri á c6.} 14. Nbd2 Nd5 {Svartur getur teflt thessa stöðu á ýmsa vegu, og ákveður nú að fara í thad plan að koma riddara sínum fyrir á b5, thar sem hann er mjög sterkur. Thá vill hann einnig reyna að skipta upp á hinum öfluga svartreita biskups hvíts með Bf6.} 15. e4 Nc7 16. Nc4 Nb5 17. h4 Bf6 {svartur tvingar fram e5, til að fá d5 reitinn, en á móti tapar hann tíma.} 18. e5 Be7 19. Ne3 { Á thessum tímapunkti fór ég að verða sáttari við stöðu mína og fór að gæla við að reyna að færa liðsafla minn yfir á kóngsvænginn. Ískalt mat á stöðunni, er thó thannig að hvítur hefur alls ekki nægar bætur fyrir peðið.} Ra7 { Furðulegur leikur, en thad er ekkert að honum í sjálfu sér. Eftir thennan leik er thó eins og svartur missi thrádinn í skákinni, og fer að taka rangar ákvarðanir.} 20. Qc4 $1 Bxf3 $6 {Svartur missir tholinmæðina og fer út í tvingaða atburðarás, sem færir hvítum á endanum jafna möguleika. Slíkt var alveg ástæðulaust af hálfu svarts, enda engin bráð hætta sem vofir yfir svörtu stöðunni.} (20... Nb8 {er leikur sem kæmi sterklega til greina, með hugmyndinni að koma riddaranum á c6.}) 21. Bxf3 Nd4 $2 22. Bxd4 cxd4 23. Qxd4 Nc5 24. Qxb4 Nxd3 25. Qb6 $1 {Leikur sem líklegt er að svartur hafi misst af í útreikningum sínum í 20. leik.} Rd7 26. Rd1 Bc5 $6 (26... Nxe5 {var einfaldari og betri leikur.}) 27. Qxa6 Nxf2 $2 {Aftur fer svartur í tvingaða atburðarás, sem er illa ígrunduð, og að thessu sinni færir hún hvítum betri stöðu. Rxe5 var rétti leikurinn.} 28. Kxf2 Rd2+ 29. Rxd2 Qxd2+ 30. Qe2 Bxe3+ 31. Kg2 Qc3 32. Ra2 $14 Ba7 33. a6 $1 {Hvítur minnir á a-peðið sem er orðið ansi öflugt.} g6 34. h5 Kg7 35. Qe4 Rb8 36. Qf4 {Skyndilega er hætta farin að steðja að svarta kóngnum.} Rb2+ {Hrókakaup munu ekki losa svartan úr beyglunni} 37. Rxb2 Qxb2+ 38. Kh3 gxh5 $4 {Tapleikur, rétt áður en tímamörkunum var náð. Staða svarts var orðin erfið, en med bestu taflmennsku, hefði e.t.v. verið hægt að bjarga henni.} 39. Qg5+ Kf8 40. Qd8+ Kg7 41. Qf6+ Kf8 42. Qh8+ Ke7 43. Bc6 $1 { og svartur hafði fengið nóg og gafst upp. Eftir 43.- Db8 44. Dg7! er hann í mjög ömurlegri zugzwang stöðu, thar sem hann má engan mann hreyfa.} 1-0