Skákþáttur Morgunblaðsins: Síðasta skák Friðriks við Bobby Fischer

Létt var yfir mönnum við opnun Fischer-seturs á Selfossi þann 11. júlí sl. Sameinað átak Gunnars Finnlaugssonar, Aldísar Sigfúsdóttur, Magnúsar Matthíassonar og Sigfúsar Kristinssonar gerði þessa framkvæmd mögulega. Fischer-setrið er staðsett á annarri hæð gamla Landsbankahússins. Safnið á eftir að vaxa og dafna og þarna verður jafnframt aðstaða fyrir skákfélagið á Selfossi. Meðal gesta við opnunina voru ráðherrarnir Illugi Gunnarsson og Sigurður Ingi Jóhannsson. Sá síðarnefndi fann sterka samsvörun milli útlaganna Bobby Fischers og Grettis sterka Ásmundarsonar: „Báðir áttu sína Gláma að glíma við

- og báðir áttu trausta vini," sagði hann meðal annars.

Guðni Ágústsson, sem vart lýkur upp munni án þess að nefna Gunnar á Hlíðarenda, talaði síðastur og tókst auðvitað að spyrða kappana saman. Guðni glettist góðlátlega við vini sína úr kjördæminu, taldi augljóst að draugur nokkur, sem lengi hefði leikið lausum hala í Flóanum, myndi hafa ýtt á „send-takkann" þegar tölvupósturinn frægi fór af stað úr tölvu Bjarna bóksala; Ólafur Helgi sýslumaður væri landskunnur fyrir dálæti sitt á hljómsveit sem hann mundi að vísu ekki hver var en kom ekki að sök þar sem öðrum var ljóst að hér var átt við The Rolling Stones. Friðrik Ólafsson talaði um kynni sín af Fischer og færði setrinu að gjöf skorblöð af nokkrum skákum þeirra. Þeir tefldu samtals 12 skákir, þar af ellefu á tímabilinu 1958-'62. Friðrik vann þá fyrstu með glæsibrag en eftir það hallaði undir fæti og heildarniðurstaðan var 9:3, Fischer í vil. Fischer var afar beittur kóngspeðsmaður og Friðrik var með svart í sjö síðustu skákum þeirra. Hann ræddi síðustu viðureignina sem fram fór á Ólympíumótinu í Havana árið 1966, við rannsóknir eftirá taldi Fischer peðsfórn Friðriks í byrjun tafls ekki mikils virði, hann sá við brellum Friðriks undir lokin, vann sannfærandi sigur og hlaut 15 vinninga af 17 mögulegum á 1. borði fyrir Bandaríkin. En Friðrik átti sín tækifæri í þessari skák og kannski fyrr en keppendur hugðu:

Bobby Fischer - Friðrik Ólafsson

Spænski leikurinn

1. e4 e5 2. Rf3 Rc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Rf6 5. O-O Rxe4

Á Piatigorsky-mótinu fyrr um árið hafði Fischer átt í basli gegn opna afbrigði spænska leiksins í skákum við Bent Larsen og Wolfgang Unzicker.

6. d4 b5 7. Bb3 d5 8. dxe5 Be6 9. c3 Be7 10. Bc2 Bg4

Upphafið að athyglisverðri peðsfórn. Seinni tíma þróun byggð á skákum Kortsnojs gerði ráð fyrir leikjum á borð við 10. ... Dd7 og - Hd8.

11. h3 Bh5 12. g4 Bg6 13. Bb3 Ra5?!

Best var 13. ... Rc5! - „Houdini". Eftir 14. Bxd5 kemur 14. ... Dd7! með góðum færum og 14. Dxd5 er svarað með 14. ...Ra5.

14. Bxd5 c6 15. Bxe4 Bxe4 16. Dxd8+ Hxd8 17. Rbd2 Bd5 18. He1 h5 19. Re4 hxg4 20. hxg4 Rc4?!

Betri reitur fyrir riddarann var á b7 og 20. ... b4 kom einnig til greina.

21. Kg2! Be6 22. b3 Rb6 23. Be3 Rd5 24. Kg3 f6

Friðrik hafði litlar bætur fyrir peðið og þessi leikur bætir ekki úr skák.

25. Bc5! f5 26. Rd6+ Bxd6

Skárra var 26. ... Kd7.

27. exd6 Kd7 28. Re5 Kc8 29. Rxc6 f4 30. Kg2 Re3+!

Byggir á hugmyndinni 31. fxe3 Bd5+ o.s. frv. En Fischer hafði séð þetta fyrir.

31. Kg1! Bd5 32. Re7+ Kd7 33. fxe3 Hh1+ 34. Kf2 Hh2+ 35. Kf1 Bf3 36. Rg6 Be4 37. Re5+

- og svartur gafst upp.

Helgi Ólafsson [e-mail]

----------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Sunnudagsmogganum, 21. júlí 2013

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Havana ol final Rd: 3"] [Site "Havana ol final Rd: 3"] [Date "1966.??.??"] [EventDate "?"] [Round "?"] [Result "1-0"] [White "Robert James Fischer"] [Black "Fridrik Olafsson"] [ECO "C83"] [WhiteElo "?"] [BlackElo "?"] [PlyCount "73"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Nf6 5. O-O Nxe4 6. d4 b5 7. Bb3 d5 8. dxe5 Be6 9. c3 Be7 10. Bc2 Bg4 11. h3 Bh5 12. g4 Bg6 13. Bb3 Na5 14. Bxd5 c6 15. Bxe4 Bxe4 16. Qxd8+ Rxd8 17. Nbd2 Bd5 18. Re1 h5 19. Ne4 hxg4 20. hxg4 Nc4 21. Kg2 Be6 22. b3 Nb6 23. Be3 Nd5 24. Kg3 f6 25. Bc5 f5 26. Nd6+ Bxd6 27. exd6 Kd7 28. Ne5+ Kc8 29. Nxc6 f4+ 30. Kg2 Ne3+ 31. Kg1 Bd5 32. Ne7+ Kd7 33. fxe3 Rh1+ 34. Kf2 Rh2+ 35. Kf1 Bf3 36. Ng6 Be4 37. Ne5+ 1-0