Skákþáttur Morgunblaðsins: Fullkomin óvissa

Minnisstæð eru þau ummæli enska stórmeistarans Jonathans Speelmans þegar fimmta einvígi Kasparovs og Karpovs stóð sem hæst árið 1990, að á stundum fengju þeir upp stöður þar sem fullkomin óvissa ríkti, engar þekktar viðmiðanir ættu lengur við, skákmennirnir gætu ekki stuðst við útreikninga; yrðu að berjast áfram í myrkrinu. Þar sem lægu hættur við hvert fórmál.

Á minningarmóti um Tal sem stendur yfir þessa dagana í Moskvu hafa verið tefldar nokkrar skákir þar sem keppendur hafa ekki hikað við að setja allt í bál og brand og fullkomin óvissa hefur verið um úrslit. Magnús Carlsen tefldi eina slíka skák gegn Gritsjúk en sá sem hefur teflt mest og best í anda Tal er Alexander Morosevitsj, litríkur skákmaður sem er aftur mættur til leiks meðal hinna bestu eftir nokkurra ára fjarveru. Hann er efstur eftir fimm umferðir með 4 vinninga en á hæla hans koma Magnús Carlsen, Kramnik og Azerinn Radjabov.

Áður en aðalmótið hófst fór fram hraðskákmót sem Moro vann. Fimm efstu menn hlutu rásnúmer 1-5 sem þýddi fleiri skákir með hvítu í níu umferða móti, svipað kerfi var fyrst tekið upp á Reykjavik rapid-mótinu árið 2004.

Í eftirfarandi skák sem tefld var í fimmtu umferð lenti næst stigahæsti skákmaður heims í magnaðri baráttu við Moro og gaf ekkert eftir, svaraði peðsfórn með mannsfórn og virtist á réttri leið en ónákvæmni hér og þar í fullkomlega óljósri stöðu varð honum að falli:

Lev Aronjan - Alexander Morozevitsj

Hollensk vörn

1. d4 d5 2. c4 e6 3. Rc3 c6 4. e3 Rd7 5. Rf3 f5 6. Bd3 Rh6!?

„Nýr reitur." Riddarinn á h6 heldur opnu fyrir hróknum eins og síðar kemur í ljós og á inni f7-reitinn.

7. b3 Bd6 8. Bb2 O-O 9. O-O Hf6 10. Dc2 Rf7 11. Rd2 e5!?

Tal hefði verið ánægður meðan þennan leik. Svartur lætur peð af hendi fyrir óljósar bætur.

12. Bxf5 e4!?

Hér er hugmyndin komin fram. Eftir 13. Bh3 Hg6 er aðstaða hvíts á kóngsvæng dálítið ótrygg. Þess vegna var sennilega öruggara að leika 12. cxd5 og eftir 12 ... e4 13. Bc4 með flókinni stöðu. En nú tekur Aronjan skemmtilega ákvörðun.

13. Bxh7+!? Kxh7 14. cxd5 Hg6 15. Rdxe4

Staðan minnir á „perluna frá Zandvoort" fræga sigurskák Max Euwe yfir Aljékín. Aronjan hefur látið mann af hendi og fengið þrjú peð.

15. ... Rf6 16. Rxf6 Dxf6 17. f4 Rh6 18. Re4 Df5 19. dxc6 Be7 20. c7 Hc6

21. Db1?

Þó Aronjan hafi haslað sér völl sem einn sterkasti skákmaður heims þá á hann það til að vera svolítið yfirborðskenndur. 21. Dd3 er meira „fram á við" en Aronjan gast ekki að leppuninni og skyggndist ekki nægilega djúpt í stöðuna. Flækjurnar sem koma upp eftir 21. ... Hxc7 22. Hac1! Hd7 eru hvítum í hag vegna 23. Rg5+! Bxg4 24. e4! er svartur er illa beygður.

21. ... Hxc7 22. Rc3 Dxb1 23. Haxb1 Hd7 24. Hbd1 b6 25. e4 Bb7 26. h3 Rg8 27. e5 Hc8 28. d5 Bb4! 29. e6?!

Aronjan hikar ekki við að ryðja peðunum áfram en hér var 29. Hc1 betra.

29. ... Hdd8 30. Re4 Hxd5 31. Rg5+ Kg6!

Þarna skorðar kóngurinn skorðar f4-peðið.

32. Hxd5 Bxd5 33. Hd1 Re7 34. Bd4 Hc2!

Hvítur er varnarlaus eftir þennan leik.

35. g4 Bd2 36. Hf1 Bc1

36. ... Rc6 vinnur og einnig 36. .... Be3+! 37. Bxe3 Hg2+ 38. Kh1 Hxg4+ o.s.frv.

37. Rf3 Bxf4 38. Rh4 Kg5 39. Rf3 Kh6 40. h4 Hxa2

- og Aronjan gafst upp.

Helgi Ólafsson [e-mail]

-------------------------------------------

Skákþættir Morgunblaðsins eru birtir á Skák.is viku síðar en í sjálfu Morgunblaðinu.  

Grein þessi birtist í Sunnudagsmogganum, 17. júní 2012.

Skákþættir Morgunblaðsins

[Event "Tal Memorial"] [Site "Moscow RUS"] [Date "2012.06.13"] [EventDate "2012.06.08"] [Round "5"] [Result "0-1"] [White "L Aronian"] [Black "A Morozevich"] [ECO "D31"] [WhiteElo "2825"] [BlackElo "2769"] [PlyCount "80"] 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Nc3 c6 4. e3 Nd7 5. Nf3 f5 6. Bd3 Nh6 7. b3 Bd6 8. Bb2 O-O 9. O-O Rf6 10. Qc2 Nf7 11. Nd2 e5 12. Bxf5 e4 13. Bxh7+ Kxh7 14. cxd5 Rg6 15. Ndxe4 Nf6 16. Nxf6+ Qxf6 17. f4 Nh6 18. Ne4 Qf5 19. dxc6 Be7 20. c7 Rc6 21. Qb1 Rxc7 22. Nc3 Qxb1 23. Raxb1 Rd7 24. Rbd1 b6 25. e4 Bb7 26. h3 Ng8 27. e5 Rc8 28. d5 Bb4 29. e6 Rdd8 30. Ne4 Rxd5 31. Ng5+ Kg6 32. Rxd5 Bxd5 33. Rd1 Ne7 34. Bd4 Rc2 35. g4 Bd2 36. Rf1 Bc1 37. Nf3 Bxf4 38. Nh4+ Kg5 39. Nf3+ Kh6 40. h4 Rxa2 0-1